‘De bevrijdingsstrijd wordt besmeurd door een kleine, gewapende minderheid’

De voorbije maanden laaide strijd voor zelfbeschikking en vrijheid (‘Azad’) opnieuw op in Indiaas Kasjmir. Sardar Masood Khan, president van het stukje Kasjmir dat in Pakistan ligt, kwam naar Brussel om meer aandacht te vragen voor de repressie en mensenrechtenschendingen.

  • CC Kashmir Global (CC BY-NC 2.0) CC Kashmir Global (CC BY-NC 2.0)
  • CC Gie Goris Sardar Masood Khan: 'Het debat over terrorisme wordt gebruikt om het werkelijke verhaal -de strijd van Kasjmiri’s voor vrijheid en zelfbeschikking- te verbergen.' CC Gie Goris
  • CC Kashmir Global (CC BY-NC 2.0) CC Kashmir Global (CC BY-NC 2.0)

Er hebben de voorbije vijf maanden massaal veel mensenrechtenschendingen plaatsgevonden in Kasjmir’, zegt Sardar Masood Khan. ‘En toch berichten de mondiale media daar niet over.’ Reden genoeg voor Masood Khan om zelf af te zakken naar Brussel, in de hoop een steen te verleggen in de traag stromende wateren van de Europese en de Belgische politiek.

Sardar Masood Khan is namelijk president van Azad Jammu and Kashmir, een regio die binnen Pakistan een bijzonder statuur behoudt, als onderdeel van de Pakistaanse strategie om zijn aanspraken op de hele prinselijke staat van weleer gaaf te houden. De reden waarom media zo weinig berichten over nooit geziene repressie – eind 2016 was er al sprake van meer dan honderd doden, meer dan 10.000 gewonden en zowat 8000 arrestaties (zie: Kasjmir brandt, maar de wereld ziet het niet)  - is volgens Masood Khan de invloed van India op media, economie en politiek in het Westen. ‘India is er zo in geslaagd drie ideeën te introduceren die de situatie vertekenen’, zegt de president van het Pakistaanse deel vazn de Kasjmir vallei.

Azad Jammu and Kashmir is een klein stuk van het betwiste voormalige Jammu and Kashmir, onder de Britse kolonisatie een enorm prinsdom in het noorden van Brits Indië. De totale oppervlakte van die vroegere staat bedroeg 222.000 km2. AJK beslaat 13.000 km2, op enkele vierkante kilometers even groot als Vlaanderen. AJK valt, samen met de regio’s Gilgit en Baltistan, sinds de oorlog tussen India en Pakistan eind jaren 1940 onder Pakistaans bestuur. De regio’s Jammu, Kasjmir Vallei en Ladakh vallen onder Indiaas bestuur, binnen één deelstaat: Jammu and Kashmir. En de regio Aksai Chin is ingelijfd door China. In de meeste discussies over het conflict spreekt men over Kasjmir, zowel om de Vallei, de huidige Indiase deelstaat, de oude prinselijke staat als het stukje Azad Kasjmir in Pakistan aan te duiden.

‘Eén: dat het conflict over Kasjmir een bilateraal conflict is tussen India en Pakistan, waardoor de Kasjmiri’s zelf niet eens voorkomen in het verhaal. Twee: Jammu en Kasjmir zou integraal deel uitmaken van het Indiase grondgebied. Dat klopt niet volgens de eigen Indiase grondwet, en het klopt evenmin met de VN-resoluties over Kasjmir. De status van J&K is niet bepaald, het is een onafgewerkt hoofdstuk. Dat blijkt ook uit het aantoonbare gegeven dat India het grondgebied na 70 jaar nog niet echt heeft kunnen assimileren. Drie: India vertelt de hele wereld dat het geweld in Kasjmir een kwestie is van terrorisme, gesteund en mogelijk gemaakt door Pakistan.’

U zegt dat de opstand in Kasjmir niets met terrorisme te maken heeft?

Sardar Masood Khan: Absoluut. Bijna de helft van het Indiase leger -700.000 zwaar bewapende manschappen- is gelegerd in Kasjmir. Daar staan de Kasjmiri’s tegenover, ongewapend.

U weet dat de werkelijkheid anders is.

‘Het aantal mensen dat het gebruik van geweld ziet als een legitieme vorm van verzet tegen de bezetting is minimaal’

Sardar Masood Khan: Er is niets dat in verhouding staat tot de wapens van het Indiase leger. Er is geen toevoer van wapens of munitie. En het aantal mensen dat het gebruik van geweld ziet als een legitieme vorm van verzet tegen de bezetting is minimaal. De massabeweging in Indiaas Kasjmir is voor vrijheid en zelfbeschikking, en de meest gebruikte methode om dat te realiseren is geweldloos verzet.

Munir Akram, de Pakistaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties, argumenteerde in de Pakistaanse krant Dawn van 21 augustus dat het een vergissing zou zijn om nu over Kasjmir te onderhandelen met India. Hij stelt voor om in de plaats daarvan internationale aandacht te vragen voor de mensenrechtenschendingen door de Indiase veiligheidstroepen en op te komen voor het recht van Pakistan en andere landen om de Kasjmirse strijd voor zelfbeschikking te steunen  -op basis van VN Veiligheidsraad Resolutie 2649 uit 1970, die het recht van volken op zelfbeschikking erkent, inclusief het recht om alle noodzakelijke middelen, inclusief gewapende strijd, daarvoor te gebruiken. Die resolutie was in algemene termen gesteld en verwees specifiek naar landen in zuidelijk Afrika en Palestina, maar Akram wil het verschil tussen terrorisme en bevrijdingsstrijd opnieuw laten erkennen anno 2016, want dan wordt Pakistaanse staatssteun aan Kasjmirs verzet internationaal meteen legitiem, schrijft de ambassadeur.

Sardar Masood Khan: Wij geloven niet in geweld als strategie. Maar de inwoners van Pakistan en van Azad Kasjmir zullen wel morele, diplomatieke en politieke steun blijven geven aan de Kasjmiri’s. Wij geloven niet in geweld en zullen daarom ook geen steun geven aan geweld in Kasjmir. Punt. Wij willen een politieke oplossing. Oorlog is geen oplossing, en een oorlog tussen India en Pakistan kan catasrofale gevolgen hebben. Ook de mensen in Indiaas Kasjmir blijven vragen om dialoog, ook al zijn ze het slachtoffer van brutale repressie. De kleine fractie van zogenaamde moedjahedien beïnvloeden de dynamiek van het verzet vandaag niet, wel de protesten van miljoenen mannen en vrouwen. De aanpak van de gewapende militanten is contraproductief en smerig, maar in een situatie waarin mensen zo lang en zo massaal tegen de muur geduwd worden, kan je gewapend verzet nooit helemaal uitsluiten.

CC Gie Goris

Sardar Masood Khan: ‘Het debat over terrorisme wordt gebruikt om het werkelijke verhaal -de strijd van Kasjmiri’s voor vrijheid en zelfbeschikking- te verbergen.’

‘De aanpak van de gewapende militanten is contraproductief en smerig, maar in een situatie waarin mensen zo lang en zo massaal tegen de muur geduwd worden, kan je gewapend verzet nooit helemaal uitsluiten.’

En neemt u, als regering, ook actief maatregelen om die gewapende militanten te beletten het grondgebied van Azad Kasjmir of Pakistan te gebruiken om hun acties in Indiaas Kasjmir voor te bereiden en uit te voeren? Er zijn namelijk veel groepen in Pakistan die heel openlijk hun steun voor de gewapende strijd in Kasjmir uiten, of die zelf zeggen deel nemen aan de strijd.

Sardar Masood Khan: De Pakistaanse regering heeft duidelijk gemaakt dat ze er, binnen haar grondwettelijke plichten en mogelijkheden, alles aan zal doen om tegemoet te komen aan wat de VN verwachten. Wij willen terrorisme in al zijn verschijningsvormen uitroeien. In Azad Kasjmir is er geen terrorisme en de regio heeft de laagste misdaadcijfers van heel Pakistan. Maar het debat over terrorisme wordt gebruikt om het werkelijke verhaal -de strijd van Kasjmiri’s voor vrijheid en zelfbeschikking- te verbergen.

Als de aanwezigheid en acties van gewapende militanten die bredere strijd onzichtbaar maakt, dan hebben degenen die het gebruik van geweld gesteund en mogelijk gemaakt hebben wellicht een heel slechte dienst bewezen aan de Kasjmiri’s?

Sardar Masood Khan: Dat is zeker wat sommigen in Kasjmir zeggen. Zelf wil ik niet oordelen over wat anderen doen. Onze prioriteit ligt in elk geval bij diplomatie.

Een van de gewapende organisaties is de Lashkar-e-Taiba, die zichzelf omvormde tot Jawad-ud-Dawa. Hun leider, Hafez Saeed, is nu onder huisarrest geplaatst, nadat de Pakistaanse regering dat sinds de aanval op Mumbai in 2008 geweigerd had, ook al was er veel internationale druk. Die LeT/JuD vindt zichzelf nu opnieuw uit als Tehrik-e-Azadi Jammu o Kashmir, Bevrijdingsbeweging voor Jammu en Kasjmir. Vindt u dat aanvaardbaar?

Sardar Masood Khan: Ik heb u al gezegd dat ik niet wil oordelen, maar als president van AJK wil ik op de eerste plaats morele, diplomatieke en politieke steun geven aan de Kasjmiri’s.

Als de Tehrik-e-Azadi Jammu o Kashmir uw diplomatieke beleid verstoort, waarom zou u dan geen oordeel over hun aanpak of aanwezigheid geven?

Sardar Masood Khan: Er zijn mensen van binnen in Kasjmir die de wapens opnemen om zichzelf te verdedigen…

‘Onze diplomatieke aanpak is uiteindelijk sterker dan de wapens die nu gebruikt worden’

Hafez Saeed en zijn Tehrik-e-Azadi Jammu o Kashmir zijn van Punjab, dus zij vallen niet onder die categorie van “inheemse strijders”.

Sardar Masood Khan: Hij staat dan ook onder arrest en zijn partij wordt verboden door de Pakistaanse overheid. Wat wij willen voorkomen, is dat de brede strijd van de Kasjmiri’s nog verder besmeurd wordt door de acties van een kleine, gewapende minderheid. Wij willen van deze vrijheidsstrijd een vredevolle beweging maken. Daarom willen wij ook opnieuw naar de VN stappen, zodat we de inzet van de secretaris-generaal kunnen vragen voor de mensenrechten van de Kasjmiri’s. We moeten hiermee ook naar de Mensenrechtenraad in Genève trekken, naar het Europees Parlement en naar de parlementen van de hele wereld. Onze diplomatieke aanpak is uiteindelijk sterker dan de wapens die nu gebruikt worden.

CC Kashmir Global (CC BY-NC 2.0)

 

Als u een politieke aanpak zo sterk verdedigt, waarom ben u dan niet duidelijker in uw veroordeling van degenen die wél geweld willen gebruiken in hun strijd voor rechten, of die deze strijd gebruiken om hun ideologische positie te versterken?

Sardar Masood Khan: Ik ben toch duidelijk geweest: de betere aanpak is de diplomatieke, morele en politieke weg. Onze diplomatieke aanpak is uiteindelijk sterker dan de wapens die nu gebruikt worden.

Maar ik kan u niet citeren als de president van AJK die stelt dat de Tehrik-e-Azadi Jammu o Kashmir geen plaats hebben in zijn regio of strategie.

Sardar Masood Khan: Je kan dit citaat van mij noteren: ‘De president van Azad Kashmir wil àlle vormen en manifestaties van terrorisme uitroeien. Wij geloven in diplomatieke oplossingen.’

Wie de eed aflegt als president van Azad Kasjmir zweert ook dat hij wil zorgen voor de toetreding van Kasjmir tot Pakistan.

Maar u gaat er wel van uit gaat dat heel Jammu and Kashmir in de toekomst deel zal uitmaken van Pakistan?

Sardar Masood Khan: Wie de eed aflegt als president van Azad Kasjmir zweert ook dat hij wil zorgen voor de toetreding van Kasjmir tot Pakistan. Toen de deelstaatpremier van Indiaas Kasjmir, Mehbooba Mufti, onlangs zei dat Kasjmir en Azad Kasjmir zouden moeten functioneren als een poort naar Centraal-Azië, dan was ik het wel met haar eens, alleen moet zij eerst werk maken van de afscheiding van India.

In Indiaas Kasjmir gaan ook veel stemmen op voor echte onafhankelijkheid.

Sardar Masood Khan: Dat klopt, en dat maakt de zaak nog een stuk ingewikkelder. Toch ben ik er van overtuigd dat de meerderheid in de vallei van Kasjmir pro-Pakistan is.

Wat moet er dan gebeuren met andere regio’s van Jammu and Kashmir, zoals het vooral boeddhistische Ladakh of het eerder hindoeïstische Jammu?

Sardar Masood Khan: Wij willen niet vooruitlopen op de mogelijke gesprekken over de toekomst van Jammu and Kashmir. Aan de onderhandelingstafel kan alles besproken worden, maar daarvoor heeft het weinig zin om dat te doen.

De VN Veiligheidsraad stemde resoluties waarin opgeroepen wordt tot een volksraadpleging over de toekomst van J&K. Daarin zou de keuze geboden moeten worden tussen aansluiting bij India of bij Pakistan. Is onafhankelijkheid mogelijk een derde optie?

Sardar Masood Khan: Die optie is niet voorzien in de resoluties de de VN-Veiligheidsraad in het verleden gesteld heeft. Indien die derde optie dus tot de mogelijkheden van een referendum zou moeten behoren, moeten we eerst opnieuw langs de Veiligheidsraad.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.