Algerijns topdiplomaat Lakhdar Brahimi: ‘Het enthousiasme van het Westen is niet geloofwaardig’

Hij is oprecht blij dat de Arabische regio in beweging is gezet, dat de lethargie doorbroken is. Voor Lakhdar Brahimi zijn dat geen gratuite woorden, want hij bekent daarmee tegelijk dat zijn generatie en de seculiere politiek die ze voorstond, gefaald hebben. Brahimi is een van de meest invloedrijke Arabische diplomaten in de wereld.

Hij was ambassadeur in Egypte en Groot-Brittannië, minister van Buitenlandse Zaken in Algerije, ondersecretaris-generaal van de Arabische Liga én van de Verenigde Naties. Voor de Arabische Liga onderhandelde Lakhdar Brahimi een einde aan de Libanese burgeroorlog in 1991. Voor de Verenigde Naties coördineerde hij de eerste democratische verkiezingen in Zuid-Afrika in 1994, onderhandelde hij tussen Noord- en Zuid-Jemen, was hij speciaal gezant in landen als Soedan, Burundi, Congo, Liberia en Afghanistan. Hij zat ook de Bonn Conferentie over Afghanistan voor in december 2001 en was de VN vertegenwoordiger in Irak ten tijde van de vorming van de eerste regering na de omverwerping van Saddam Hoessein.

Wat is de echte betekenis van de Arabische Lente van 2011?

Lakhdar Brahimi: Er zijn verschillende Lentes die gelijktijdig plaatsvinden. De problemen van de mensen zijn dezelfde, maar de manier waarop de verandering gestalte krijgt, is heel verschillend in Tunesië en Egypte, en al helemaal in Syrië. Het is dan ook te vroeg om te weten of al die lokale opstanden zullen convergeren tot één Arabische revolutie.

Wat moeten Arabische regeringen doen om hun burgers tevreden te stellen? 

Lakhdar Brahimi: Eén: strijden tegen corruptie. Mensen hebben het gevoel dat heel veel van de collectieve middelen verkwist of gestolen worden door de heersende elites. Zelfs als dat lichtjes overdreven wordt, dan nog is dat al te vaak waar. Twee: respect voor de rechtsstaat. Burgers hebben recht te weten welke hun onvervreemdbare rechten en verantwoordelijkheden zijn. Opgeteld resulteert dat in gerechtigheid en democratie: een samenleving waarin de overheid niet uit dieven bestaat en de burgers rechten hebben.

In Europa leeft de overtuiging dat de bevolkingen in de Arabische wereld minder gedreven worden door democratische overtuigingen dan door religieuze.

Lakhdar Brahimi: Het ene sluit het andere niet uit. Heel veel mensen zijn er namelijk van overtuigd dat de strijd tegen corruptie en voor goed bestuur en gerechtigheid juist het best vertegenwoordigd wordt door de politieke islam. Al zegt dat meer over het falen van de seculiere elites dan over het succes van de islamisten. Bij de jongste verkiezingen in Tunesië waren er meer dan honderd seculiere partijen tegenover één islamistisch Annahda. Geen wonder dat de naambekendheid van die laatste zoveel groter was.

Hoe kijkt u aan tegen het feit dat het voorbije jaar van turbulenties vooral ten goede lijkt te komen aan de politieke islamisten?

‘Uiteindelijk komt democratie daarop neer: een samenleving waarin de overheid niet uit dieven bestaat en de burgers rechten hebben.’
Lakhdar Brahimi: Na de onafhankelijkheidsbewegingen in de jaren vijftig en zestig hadden de mensen hun vertrouwen gesteld in ons, in de seculiere intellectuelen die zouden zorgen voor vooruitgang, rechtvaardigheid en waardigheid. De politieke islam bestond toen al in zijn gematigde, conservatieve en radicale vormen, maar niemand luisterde naar hun oproep om de republiek te verwerpen te voordele van hun islamitische staat. Wij hebben dat vertrouwen niet waargemaakt. We kunnen dus niet anders dan onszelf de schuld geven van het feit dat veel mensen zich vandaag achter de vlag van de politieke islam scharen. Ook al moeten we daar natuurlijk aan toevoegen dat de internationale omgeving ons echt niet geholpen heeft om onze beloften te realiseren.

Over de hele Arabische wereld is het nu wel duidelijk dat deze partijen niet langer te negeren zijn in het bestuur van de regio. De toekomst van de islamisten hangt nu op de eerste plaats van henzelf af, maar ook van de niet-islamistische politieke krachten. Hoe volwassen zullen zij reageren? Hoe aantrekkelijk zullen zij zijn?

De wereld en met name het Westen reageert voorlopig enthousiast op de Arabische Lente.

Lakhdar Brahimi: Ik vind die reacties niet geloofwaardig. In Israël en in het Westen is men blij met de Arabische opstanden omdat er geen Amerikaanse of Israëlische vlaggen verbrand werden, maar Palestina blijft onveranderd het allerallergrootste probleem van het Midden-Oosten. De meeste Arabische regeringen hadden de Palestijnen gedumpt, maar dat geldt niet voor de Arabische bevolkingen. De moeilijkheid is dat het Amerikaanse beleid in de regio niet bepaald wordt door het Amerikaanse parlement, maar de Israëlische regering. De New York Times schrijft zelfs dat Hillary Clinton naarde Israëlische premier Netanyahu ging om zijn hulp in te roepen om het Amerikaanse Congress te beïnvloeden. Je zal ook zien dat de steun voor Israël alle besparingsrondes in de VS zal overleven. Drie miljard dollar, alleen al voor de militaire steun aan Israël, maar niemand durft daaraan te raken. De reden? Israël moet sterker blijven dan elke Arabische natie of combinatie van Arabische landen.

Lees ook het interview met Brahimi over de oorlog in Afghanistan.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.