'Belgische politiek moet ethischer worden'

De internationale middenveldorganisatie Transparency International Belgium, die strijdt tegen corruptie en streeft naar integriteit, onderzocht in een enquête de transparantie in de Belgische politiek. Meer dan 500 kandidaten voor de federale verkiezingen, dat is ruim 25% van alle kandidaten van de grootste politieke partijen, hebben deelgenomen aan de enquête.
Er zijn grote verschillen merkbaar tussen de standpunten van de partijen, maar de allemaal zijn ze wel vrij eensgezind als het gaat rond maatregelen voor een ethischer politiek. Zo vindt vrijwel 99% van de kandidaten dat de volgende federale regering concrete maatregelen moet nemen voor de beheersing van belangenconflicten en de strijd tegen corruptie.
Meer dan de helft van de kandidaten beschouwt dit als één van de prioriteiten van de volgende regering en bijna een kwart vindt zelfs dat het één van haar drie eerste prioriteiten moet worden.

Situatie veranderen

In ons land kan een zetelend parlementslid op regionaal niveau zich kandidaat stellen voor de federale verkiezingen, en omgekeerd. Maar sommigen hebben niet de intentie om te zetelen. Hiervoor bestaat geen enkele regelgeving en vrijwel alle kandidaten (99%) stellen dat deze situatie moet veranderen.
De meerderheid van de ondervraagden (80%) pleit voor het invoeren van een wettelijke regeling en 38% van hen is voorstander van het laten samenvallen van regionale en federale verkiezingen, waarbij kandidaten zich niet meer op beide lijsten kandidaat mogen stellen.

Financiering partijen

Op de vraag of de regels met betrekking tot de financiering van de politieke partijen moeten worden aangepast, die het onder onderwerp uitmaken van een onderzoek door de Raad van Europa, werd een record aantal antwoorden ‘geen mening’ gegeven. Een derde van de kandidaten wil zich er niet over uitspreken en een vierde spreekt zich niet uit over de controle van campagnefinanciering.
Ruim de helft van de kandidaten (54%) pleit voor een verandering van de regels rond de financiering van politieke partijen. De partijen PS, SP.A, CD&V en Open  VLD zijn het meest tevreden met de huidige regels inzake partijfinanciering, terwijl bij Ecolo, CDH, PP en LDD meer dan twee derde van de kandidaten aanpassing van die regels wil.

Strijd tegen corruptie

78% van de Belgen zijn van mening dat corruptie een wezenlijk probleem vormt in hun land, blijkt uit de Eurobarometer, gepubliceerd door de Europese Commissie in november 2009.  Daarvan oordeelt 82% dat corruptie aanwezig is op het niveau van de federale instellingen. 
Transparency International Belgium onderzocht in hun enquête of de verkiezingskandidaten bereid zijn om bijkomende maatregelen in te voeren die noodzakelijk voor het effectief informeren van de Procureur des Konings over elke misdaad of wanbedrijf waarvan hij kennis heeft in het kader van de uitoefening van zijn ambt.
Meer dan de helft zijn voor het opleggen van wettelijke maatregelen die de ‘klokkenluider’ beschermt, vooral de PS, Ecolo, PP, Vlaams Belang, Groen! en LDD zijn hier voor te vinden. Bijna 63% van de ondervraagden waren van mening dat er niet enkel een instantie opgericht moet worden voor de preventie van corruptie voor het grote publiek en de private sector, maar dat er ook meer middelen vrijgemaakt moeten worden voor de politiediensten die gerechtsonderzoeken voeren in het domein van corruptierepressie.
Transparency International wil met de antwoorden van deze enquêtevragen na de verkiezingen de werkelijke inzet vergelijken met de standpunten die de kandidaten en partijen nu innemen.