Biometrische registratie schrikt Kameroense vrouwen af

“Dit is een gevoelig onderwerp”, zegt Adji Massao, vertegenwoordiger voor het noorden van het land bij de nationale kiescommissie Elecam. Biometrische registratie, waarbij onder meer vingerafdrukken gebruikt worden en digitale camera’s, begon in oktober in de hoofdstad Yaounde en zal in alle 360 districten van Kameroen toegepast worden.

Om bij de verkiezingen in februari volgend jaar te kunnen stemmen, moeten Kameroeners hun identiteitskaart bij hebben, inclusief foto. Ze moeten ook bij hun registratie als kiezer een foto laten nemen en mogen daarbij geen hoofddeksels of gezichtsbedekking dragen. Maar in het noorden van het land mogen de vrouwen nauwelijks de straat op, en het is al helemaal ondenkbaar dat ze hun sluier afnemen om een foto te laten nemen.

Aisha Ibrahim, een huisvrouw in het dorpje Mora, zal daardoor waarschijnlijk niet kunnen gaan stemmen in februari. Haar man, Alhadj Moustapha, heeft het er moeilijk mee dat ze haar sluier moet afleggen in aanwezigheid van een andere man. “Het is riskant”, zegt hij. “Een echte moslima moet haar haar en gezicht verbergen.”

Controle

Moustapha windt er geen doekjes om dat hij ook geen voorstander is van een identiteitskaart voor vrouwen, omdat ze dan moeilijker onder controle te houden zijn. “Vergeet niet dat dit een belangrijk document is om te kunnen reizen… je vrouw zou kunnen vluchten en naar elders kunnen reizen, ik kan dat risico niet lopen.”

Zijn vrouw kon in vorige verkiezingen wel haar stem uitbrengen, maar dan zonder identiteitskaart. Ze moest zich daarvoor wel melden met minstens twee getuigen. “Mijn man en zijn vriend gingen met mij mee naar het kiesbureau,” vertelt ze. “Ze vertelden me dat ik voor de regeringspartij moest stemmen.”

Volgens Massao stemde 40 procent van de kiezers in de presidentsverkiezingen vorig jaar zonder identiteitskaart, onder wie het grootste deel vrouwen.

Het is niet verwonderlijk dat de oppositie sprak van “gigantische fraude”. “De methode had geen ingebouwd mechanisme om dubbels te detecteren en daardoor waren er verschillende voorbeelden van kiezers die meermalen stemden”, zegt John Fru Ndi, leider van de belangrijkste oppositiepartij SDF. “Om die reden vechten we al lang voor de introductie van een biometrisch systeem bij de registratie.”

De kiescommissie maatregelen te nemen om vrouwen zo weinig mogelijk uit te sluiten. “We zijn absoluut bezorgd om de situatie”, zegt Thaddeus Minnang van Elecam. “We zijn van plan vrouwelijke ambtenaren langs de huizen te sturen om de registraties te doen. Op die manier zijn we er zeker van zijn dat vrouwen kunnen meedoen aan het proces.”

Daarmee beschikken de vrouwen echter nog niet over de identiteitskaart die nodig is om zich te registreren. “Vrouwen zouden zich moeten registreren”, zegt Cathérine Abena, minister voor Emancipatie en Gezin. Volgens de minister zal Elecam een sensibiliseringsactie voeren om mannen in het noorden over de streep te halen. Ook zou een attest volstaan waarmee de kiezer kan bewijzen dat een aanvraag voor een identiteitskaart is ingediend.

Deskundigen vrezen dat de problemen de legitimiteit van de regering nog verder verminderen. Van de 11 miljoen Kameroeners registreerden er zich vorig jaar maar 7,5 miljoen. Uiteindelijk gingen amper 4,9 miljoen Kameroeners stemmen.