Colombiaanse stad Piedras stemt mijnbouw weg

Piedras ligt in het centrale departement Tolima en is 96 kilometer van de mijn verwijderd. Volgens IPS stemde 99 procent van alle 2.995 deelnemende inwoners van de gemeente (uit 5.105 kiesgerechtigden) tegen de activiteiten van AGA. Na het referendum stelde de multinational dat de beschrijving van haar praktijken op de stemformulieren niet overeenstemt met de werkelijkheid.

Mijnbouw in natuurgebied

Het protest van de bevolking richt zich vooral op de impact die de ontginning van de gigantische mijn – volgens voorlopige schattingen een van de tien grootste ter wereld – op de omgeving zou hebben. 79 procent van de gemeente Cajamarca, waar de mijn zich bevindt, is immers beschermd natuurgebied. De verspreiding van de goudvoorraden in de bodem zorgt er volgens Colombia Solidarity Campaign voor dat AGA kraters van een kilometer breed en zeshonderd meter diep zal moeten graven en daarbij de bebossing in de omgeving moet verwijderen.

Inwoners van Cajamarca stellen dat AGA gebruik maakt van private wegen om grote konvooien naar de mijn te rijden. Bovendien koopt het bedrijf volgens hen boerderijen op in de regio, waardoor de boeren die weigeren te verkopen geïsoleerd en omringd door mijnactiviteiten geraken. 

Watertoevoer onder druk

Het referendum komt er nadat in maart een onderzoek werd ingesteld naar de geheime plaatsing van twee boorplatformen. De bedreiging die de mijnbouw voor de watervoorziening van de streek zou inhouden, vormt echter de grootste reden tot protest bij de burgers. De lokale bevolking beschuldigt de multinational ervan de voorbije maanden drinkwater voor industriële doeleinden te hebben gebruikt zonder toestemming aan te vragen. De bewoners vrezen dat de mijnbouw de enige waterbron in de streek zou vervuilen, daarbij de biodiversiteit sterk zal aantasten en de boerenbevolking in zware problemen zal brengen.

Volgens een woordvoerder organiseerde AGA wel degelijk verschillende samenkomsten met zowel de gemeenschap als de autoriteiten. Het bedrijf stelt dat het slechts twee tot vier procent van de watervoorraad in de streek zal nodig hebben en gebruik zal maken van regenwater en reservoirs. Een rapport van de Nederlandse vredesorganisatie IKV PAX Christi geeft op basis van gegevens die AGA in 2007 vrijgaf echter aan dat het bedrijf tijdens de productie een enorme hoeveelheid water zou nodig hebben – tussen 631 en 946 miljoen kubieke meter per jaar – en daarmee rijsttelers in de regio voor grote moeilijkheden zou kunnen stellen.

Werkgelegenheid voor lokale bevolking?

Het dispuut tussen de lokale bevolking en het mijnbedrijf sleept al maanden aan. Protesten en blokkades die de lokale bevolking organiseerde, werden eerder dit jaar beantwoord door een aanklacht van AGA tegen het stadsbestuur van Piedras. Volgens AGA deed het bestuur niet genoeg om de vrije werking van het bedrijf te garanderen. De rechtszaak draaide op niets uit, maar de vijandigheden tussen bevolking en mijnbouwers ging door.

Voorstanders van de mijn stellen dat ontginning extra tewerkstelling en economische groei zal teweegbrengen. Zo stelt AGA dat La Colosa 1.500 rechtstreekse en 60.000 indirecte banen zou opleveren. Volgens een rapport van Colombia Solidarity Campaign uit 2011 zou dat getal echter slechts rond de vijfhonderd liggen en kan het bedrijf enkel in de constructiefase – die drie tot vier jaar duurt – meer lokale en onervaren arbeiders aanwerven. Bovendien heeft mijnbouw met behulp van cyanide, waar ook AGA gebruik van maakt, volgens de Berlin Declaration on Gold Mining in het verleden net voor zowel hogere werkloosheid als lekken en ongelukken gezorgd. 

Meest Onverantwoordelijke Bedrijf ter Wereld

Volgens de Colombiaanse wet zijn de resultaten van het referendum wettelijk bindend omdat meer dan een derde van de bevolking van de stad deelnam aan de stemronde. Of de stemming ook gevolgen zal hebben voor de toekomst van het project, valt echter af te wachten. Het Colombiaanse ministerie van Mijnbouw en Energie stelt dat lokale referenda niet de legale macht hebben om mijnbouwprojecten te verbieden. Bovendien maakt de goedkeuring van de projecten door de overheid de lokale beslissing ongeldig, aldus het ministerie.  

AGA werkt zowel in Colombia, Afrika als Australië en is een van de grootste goudproducenten ter wereld. In 2011 won het bedrijf nog de prijs van Meest Onverantwoordelijke Bedrijf ter Wereld op de Public Eye Awards. Die ironische prijs wordt elk jaar georganiseerd door Greenpeace en Zwitserse ngo Berne Declaration om het gebrek aan internationale regulatie van multinationals aan te klagen. AGA kreeg de prijs na kritiek van verschillende organisaties rond milieuvervuiling, geweldpleging tegen lokale inwoners en schending van de rechten van arbeiders.