Cuba en Noord-Korea: dikke vrienden?

Bij het Panamakanaal is op een Noord-Koreaans schip een lading oude Sovjetwapens onderschept. Cuba heeft toegegeven dat het de wapens “ter reparatie” naar Noord-Koreaanse stuurde, waarmee het land het wapenembargo tegen Noord-Korea schond. Hoe warm zijn de relaties tussen Havana en Pyongyang?

  • CC Gabriel Prehn Britto Noord-Korea en Cuba, twee van de weinige overgebleven communistische landen, zijn minder goede vrienden dan gedacht. De recente ontdekkingen in Panama plaatsen de betrekkingen tussen beide landen daarom in een nieuw licht. CC Gabriel Prehn Britto

Noord-Korea is al jaren onderworpen aan militaire sancties van de VN: geen enkele VN-lidstaat mag direct of indirect wapens leveren aan Noord-Korea. Sinds het land in 2006 zijn eerste nucleaire tests uitvoerde zijn de sancties al vier keer verzwaard. De nieuwste sanctie tegen het land – ingevoerd nadat Noord-Korea in februari opnieuw een test uitvoerde – houdt in dat andere landen het recht hebben vracht bestemd voor Noord-Korea te doorzoeken.

“Ter reparatie”

Cuba heeft toegegeven de wapens, waaronder twee luchtafweerinstallaties, negen raketten en twee MIG-gevechtsvliegtuigen, te hebben gestuurd. Volgens Cuba gingen de wapens naar Noord-Korea voor een onderhoudsbeurt. Het land beroept zich in een officiële verklaring via de staatskrant Granma op het recht tot verdediging van de soevereiniteit van Cuba.

Aan deze verklaring van Cuba wordt internationaal sterk getwijfeld: het vermoeden is dat het dekmantel is voor een wapenlevering aan Noord-Korea. De Panamese krant La Prensa plaatst de door Cuba gebruikte term in de verklaring, “ter reparatie”, dan ook tussen aanhalingstekens.

‘Cuba en Noord-Korea zijn altijd goede vrienden geweest’

Op het eerste gezicht lijken Noord-Korea en Cuba close met elkaar. De landen hebben al sinds 1960 diplomatieke banden, terwijl veel landen in de wereld geen diplomatieke betrekkingen onderhouden met Noord-Korea. De twee horen tot de weinige communistische landen die nog over zijn na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991. ‘Cuba en Noord-Korea zijn altijd goede vrienden geweest en zullen dit ook blijven in de toekomst’, stelt ex-president Fidel Castro in een blogbericht in april 2013.

Maar er zijn ook moeilijkheden in de relatie tussen Noord-Korea en Cuba. Volgens Aidan Foster-Carter van Korean Realtime waren de twee lang elkaars rivalen in de Beweging van Niet-Gebonden Landen vanwege sterk uiteenlopende meningen. Ook zijn er verschillende handelsdisputen geweest: Cuba protesteerde in 1974 toen Noord-Korea niet wilde betalen voor Cubaanse suiker omdat het land dat “onvriendschappelijk” vond van Cuba. De vorige leiders van Noord-Korea, Kim Il Sung en Kim Jong Il bezochten Cuba nooit vanwege vliegangst. Ex-president Fidel Castro bezocht Pyongyang slechts eenmaal. 

Cuba ging vooruit, Noord-Korea bleef straatarm

Na 1991 stopte de financiering van Moskou aan zowel Cuba als Noord-Korea vanwege de val van de Sovjet-Unie. Dit was in eerste instantie een flinke klap voor het budget van beide landen. Toch is Cuba welvarender geworden sinds 1991, onder andere door de toename van het toerisme. Noord-Korea is sinds 1991 economisch geruïneerd en slaagde er niet in om – mede door het eigen isolationistische beleid – uit de economische malaise te raken.

In het licht van de recente vondst van de wapens in Panama lijken Noord-Korea en Cuba betere vrienden zijn dan gedacht, zeker op militair vlak. Begin juli dit jaar bezocht generaal Kim Kyok Sik, legerchef van het Noord-Koreaanse volksleger, Cuba en ontmoette er Raúl Castro, huidig president van het land. Er zijn niet veel details bekend zijn over deze ontmoeting.

‘Onderzoek moet meer duidelijkheid scheppen’

‘Er moet er meer onderzoek komen naar de banden tussen Cuba en Noord-Korea’, zo pleitte Hugh Griffiths, expert in wapenhandel van het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI), in the Guardian. Volgens SIPRI heeft het schip dat de wapens vervoerde, de Chong Chon Gang, een vrij schimmige geschiedenis. Zo werd het schip in 2009 in de Syrische havenstad Tartous gesignaleerd, waar Rusland een militaire basis heeft. Het schip is wereldwijd al talloze keren tegengehouden op verdenking van drugs- of wapentransport, omdat het af en toe van de radar verdwijnt.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.