Een nieuw kenniscentrum voor islam in Vlaanderen

Volstaan moskeeën, Moslimexecutieve en andere initiatieven niet?
Abdelhay Ben Abdellah: De Executieve van de moslims van België is belast met het administratief beheer van de islamitische eredienst. Dit orgaan wordt vaak ook aanzien als symbolische vertegenwoordiging van de moslimgemeenschap. Die ambitie hebben wij met het ECICV zeker niet. Wij willen eerder een antwoord bieden op een aantal bekommernissen op het terrein, door het ontwikkelen, inventariseren en verspreiden van kennis over islam als cultuuruiting. Het ECICV is geen theologisch centrum, maar een kennissencentrum dat de islam op de eerste plaats benadert als cultuuruiting, als erfgoed, als historisch en maatschappelijk gegeven, in al zijn diversiteit.
Kan je de islam wel benaderen als een cultuur zonder over zijn essentiële religieuze kern te spreken?
Abdelhay Ben Abdellah: De islam is geen cultuur maar tegelijk is de islam meer dan religie alleen. Het wezen van de islam is van een religieuze orde. Alles wat zich tussen de mens en god afspeelt, behoort tot de spirituele belevenis en is dus de kern van het religieuze. En alles wat door mensen onderling wordt geregeld, is cultureel gebonden. Vaak verwijzen we naar de islam zonder te weten waarover we het eigenlijk hebben: over godsdienst, over cultuur of over beschaving. Vanuit het ECICV proberen wij de culturele en religieuze diversiteit in de islam in kaart te brengen en ter beschikking te stellen van Vlaamse media en maatschappij.
Het centrum richt zich op islamitische culturen in Vlaanderen. Is er een groot verschil met islamitische culturen in Brussel of Franstalig België?
Abdelhay Ben Abdellah: De culturele verschillen tussen de verschillende taalgemeenschappen in ons land uiten zich ook bij de moslimgemeenschap die inherent deel uitmaakt van onze maatschappij en haar politieke en culturele verworvenheden. De culturele verschillen zijn echter niet de reden waarom het initiatief zich tot Vlaanderen beperkt. Het heeft eerder te maken met de onze Belgische politieke realiteit met haar verschillende overheden en bevoegdheden. Het luik cultuur is een gemeenschapsmaterie. Onze werkingsmiddelen komen dan ook uit het budget van de Vlaams minister van Cultuur.
Was er niet genoeg behoefte en dynamiek binnen de “islamitische culturen in Vlaanderen” om zelf zo’n centrum op te zetten?
Abdelhay Ben Abdellah: Het is juist dat de Vlaamse minister van cultuur ons de middelen ter beschikking stelt, maar het idee komt wel van een aantal moslimverenigingen die een aantal jaren terug het project bij de minister zijn gaan verdedigen. In de opstartfase hebben wij een aantal zwaargewichten uit de sociaal-culturele en academische wereld gevraagd om het project mee te dragen. De respons was verbluffend: 37 goed geplaatste men sen uit allochtone en autochtone middens vormen nu de Algemene Vergadering.