Even stilstaan in Beaufort Street

Met The Beaufort Street Traders toont de Zuid-Afrikaanse fotografe Lindsay Callaghan een reeks portretten van straatverkopers in de Beaufort Street in Grahamstown. Callaghan toont de gezichten achter het probleem van hoge werkloosheid in Zuid-Afrika.

Jouw favoriete foto is die waarop Cynthia Gadu te zien is, een vrouw die al vijftien jaar in Beaufort Street verkoopt. Waarom deze foto?

Cynthia vertegenwoordigt de meerderheid van Zuid-Afrikanen in de kleine steden die geen andere keuze hebben dan straatverkoper worden. Mensen zoals haar hebben naast hun huis of barak vaak een groentetuintje. We zien haar met twee zakken aardappelen, wat look en een paar zoetigheden. De kans dat ze iets verkoopt is klein omdat de concurrentie zeer hoog is. Dat komt door het hoger aantal werklozen dat op straat gaat verkopen. De opbrengst bedraagt gemiddeld 130 rand per maand, dat is ongeveer dertien euro.

Kom je in Zuid-Afrika deze situatie tegen bij alle bevolkingsgroepen?

De werkloosheid in Zuid-Afrika bedraagt nu ongeveer 25 procent. Bij de ouderen is de werkloosheid het gevolg van de apartheid. Voor zwarten was er toen geen onderwijs en nu zitten ze in een wereld waar ze niet veel zijn met handenarbeid. Zeventig procent van de straatverkopers zijn vrouwen. Dat komt doordat mannen nog wat keuze hebben in ander werk waar zware fysieke inspanningen nodig zijn. Voor vrouwen is het op straat verkopen of poetsen, maar in de kleine steden is er weinig vraag naar schoonmaakwerk.

Kunnen we dan meer hoop hebben voor de jongeren?

‘Helaas niet. Dat ligt aan het onderwijssysteem dat mensen niet tot het niveau brengt waar ze niet hoeven te verkopen of een job in de handenarbeid te zoeken. De meeste jongeren maken nu wel hun middelbare school af, maar zij hebben een opleiding aan de universiteit nodig. Iets wat de meerderheid niet kan betalen.

Hoe spreken de mensen over hun eigen situatie?

Sommigen zijn blij met het beetje geld waarmee ze kunnen overleven. Maar de meesten worstelen ermee en willen uit die situatie geraken. Alleen weten ze niet hoe. Ze moeten moeilijke keuzes maken. Er zijn gezinnen die het grootste deel van hun inkomen besteden aan onderwijsgeld en moeten daarom besparen op voedsel. Dat is triest.

Wat wil je dat we vooral uit je foto’s onthouden?

Het gevoel dat je krijgt als je in een straat zoals Beaufort Street even stilstaat. Mensen lopen verkoopsters als Cynthia elke dag voorbij zonder hen aan te kijken. Als je bij hen zou gaan zitten zou je deze gezichten wel zien. Ik wil vooral meegeven dat Zuid-Afrikanen een hoog waardigheidsgevoel hebben. Daarom ook dat ik de foto van Cynthia koos: ik zie trots in haar gezichtsuitdrukking. Ze is fier dat ze kan overleven.

Lees ook de andere interviews:

Sophie Smith: Rooiland
Sophie Smith (°1988, London, Zuid-Afrika) is een Zuid-Afrikaanse fotojournaliste uit Grahamstown, waar zij vier jaar aan de Rhodes University fotojournalistiek studeerde. Smith portretteert de oude boer Rooiland tijdens zijn dagelijkse bezigheden.

Demelza Bush: Oubaas
Demelza Bush (°1986, Pretoria) werkt als fotografe en filmmaakster bij Mail & Guardian Online in Johannesburg, Zuid-Afrika, waar zij zich vooral bezighoudt met politieke en sociale vraagstukken. In haar fotoreportage portretteert ze de gepensioneerde cipier William ‘Oubaas’ Everton. Hij woont als blanke in de garage van de zwarte Plaatjie familie in Bedford.

Sarah Schäfer: A Meditation on Time
Na haar studie fotojournalistiek aan de Rhodes University in Grahamstown is Sarah Schäfer (°1986, Johannesburg) gaan werken als freelance fotojournaliste, schrijver en redactrice in Cape Town, Zuid-Afrika. Schäfer toont ons met haar fotoreeks het leven en werk van een horloge- en klokkenmaker in Bedford in de arme Zuid-Afrikaanse provincie Oost-Kaap. Ze geeft de paradoxale menselijke obsessie met tijd op treffende wijze weer in een reeks mooie beelden.