Feest in plaats van rellen in Thailand

De Roodhemden, bestaande uit voornamelijk arme pro-regering plattelandsbewoners, dreigden vandaag massaal op straat te komen. Korkaew Pikulthong, co-leider van de Roodhemden, gebruikte de afgelopen dagen scherpe taal: ‘Bij een weigering van het amendement voor een grondwetswijziging zullen wij de verantwoordelijke rechters arresteren’.

Als reactie hierop zullen de Geelhemden, de pro-monarchie middenklasse, zich mobiliseren en ligt zelfs een burgeroorlog mogelijks in het verschiet, waarschuwde Korkaew in de Bangkok Post.

De overheid nam de afgelopen week daarom grote voorzorgsmaatregelen om de bedreigingen zo goed mogelijk op te vangen. Barricades werden opgesteld, oproerpolitie opgetrommeld en helikopters voor de evacuatie van de rechters in paraatheid gebracht.

Niet-democratische grondwet?

De huidige onrust houdt verband met de grondwet die na de militaire coup in 2006 tegen premier Thaksin Shinawatra werd opgesteld. Volgens de Roodhemden is die op basis van ondemocratische gronden tot stand gekomen. Hoewel er een referendum werd georganiseerd, had het volk toen namelijk geen echte alternatieven indien zij de electorale democratie snel heropgestart wilde zien, legt The Guardian uit.

Volgens de Democratische Partij (DP) en de Geelhemden, die de militaire coup steunden, zou net het huidige amendement niet-democratisch zijn. Oppositieleider Abhisit Vejjajiva is ervan overtuigd dat de Roodhemden en de regerende Pheu Thai Partij (PTP) enkel de voor corruptie veroordeelde oud-premier Thaksin terug aan de macht willen helpen. Als stichter van de voorloper van de PTP, beschouwen de Roodhemden Thaksin namelijk als hun symbool in de strijd voor meer rechten.

Parlementslid voor de DP Witthaya Kaewparadai beschuldigde hen er verder ook van de controle over de rechtbanken te willen bemachtigen. Het Grondwettelijk Hof beschouwt deze verzoekschriften slechts als speculaties.

Verdict

Een weigering van het amendement zou een groot politiek risico inhouden voor de Roodhemden. Zo zou die beslissing mogelijks tot een ontbinding van de regerende PTP kunnen leiden. De grondwet van 2007 verleent het Hof namelijk de macht ministers af te voeren en partijen te ontmantelen.

In een eerste uitspraak besliste het Hof dat het wel degelijk de autoriteit had om over het amendement te beslissen. Vandaag verklaarde zij dus ook geen geloofwaardig bewijs te vinden dat het amendement bedoeld zou zijn om de huidige monarchie omver te werpen, zoals de oppositie beweert.

De dreigende spanning sloeg in het rode kamp om in gejuich en blijdschap wanneer het uiteindelijke verdict deze middag viel. Wel stellen de rechters enkele grenzen. Zo mag het parlement wel delen van de grondwet wijzigen maar voor een volledige herschrijving is een referendum vereist.

Het afwenden van rellen wil echter niet zeggen dat de Thaise politieke probleemsituatie nu is opgelost. In de Thailandse sterk pro-monarchistische krant The Nation schreef Suthichai Yoon dat de situatie, ongeacht het verdict, zal verslechteren alvorens te verbeteren. Het eigenlijke conflict tussen de politieke divisies blijft namelijk onopgelost en de werkelijke verzoening blijft veraf.