IMF: ontwikkelingslanden armer door crisis globalisering

De ontwikkelingslanden waren de afgelopen decennia aan een opmars bezig. Tot 2007 kenden de meeste landen een sterke groei. In 2006 piekte die groei dankzij kwijtschelding van schulden en door de opkomst van nieuwe donoren als China en Rusland. Toen waren de internationale reserves de hoogste in decennia. De groeiquota van Afrikaanse landen verdubbelden in de periode tussen 2000 en 2007. Volgens het IMF was dat mede te danken aan de openstelling van hun economie. Maar juist die openheid zal er nu voor zorgen dat hun economie nu ook zal lijden.
De stijging van de voedsel- en brandstofprijzen tussen januari 2007 en juni 2008 zorgde voor een eerste rem op de groei. 33 van de 78 ontwikkelingslanden werden toen als ‘kwetsbaar’ bestempeld. Die landen waren niet voorbereid op de grotere economische crisis die nu weelderig tiert. De meeste hebben geen reserves kunnen opbouwen om de crisis beleidsmatig te kunnen aanpakken, zoals dat nu in het Westen gebeurt.

Banken zijn schuldigen

De schuld ligt volledig bij het Westen. Door de bankencrisis slabakt de wereldeconomie en staat de internationale handel op de helling. De vraag naar handelsgoederen daalt en de waarde van de dollar is gevoelig gedaald. Daardoor dalen de prijzen van handelsgoederen. De prijzen zullen naar schatting 20 procent lager liggen dan tijdens de piekmomenten in 2008. Dit is een gunstig voor de importeurs van goederen, vooral het Westen, maar een slechte zaak voor de exporteurs, vooral de ontwikkelingslanden.
Minder export betekent natuurlijk ook minder buitenlandse deviezen. Buitenlands geld komt, naast uit export, ook uit toerisme en vooral uit ontwikkelingshulp. De westerse consument bespaart op zijn reis, de westerse overheid moet zichzelf behelpen en gaat daarom besparen op hulp aan het buitenland. Hierdoor zal de westerse economie die van ontwikkelingslanden meesleuren in hun val. Zeker als je ziet dat ongeveer de helft van de ontwikkelingslanden 20 procent van de begroting uit hulp bestaat. Bij zeventien landen draagt buitenlandse hulp zelfs bij tot meer dan de helft van de begroting.
Als gevolg van het gebrek aan buitenlandse deviezen, kan er ook een waardedaling van de plaatselijke munt plaatsvinden. Omdat de meeste van de ontwikkelingslanden, twee derde, een vaste handelskoers hanteren, is die zeer afhankelijk van de Amerikaanse dollar. De waarde van die munt daalt ook. Als gevolg van de verschillende factoren zal de druk op de overheidsbegroting stijgen en wordt ook de kans op inflatie groter.

Goed nieuws

De banken in ontwikkelingslanden zijn voorlopig niet aangetast door de crisis. Het IMF-rapport voorspelt echter dat dit niet meer lang zal duren. Degenen die van internationale banken afhangen voor het verlenen van kredieten, zullen geen beroep meer kunnen doen op hetzelfde budget als de vorige jaren. Ook wordt het steeds moeilijker worden om de befaamde microkredieten te verstrekken. Het is voor de organisaties die microkredieten verstrekken, steeds moeilijker om buitenlands kapitaal te vinden. Het enige goede nieuws in het rapport van het IMF is dat volgens de voorspellingen van het IMF de schulden van ontwikkelingslanden blijven dalen.

Wat gaat dat kosten?

Volgens de huidige projecties van het IMF zal het totale verlies voor ontwikkelingslanden zo’n 25 miljard dollar bedragen. Bij het ergste scenario, dit is wanneer alle factoren tegelijk toeslaan, zal het verlies zich oplopen tot 216 miljard dollar.