Japan verwikkeld in verhit kernenergiedebat

“De oorlog tussen de regering en de tegenstanders van kernenergie is uitgegroeid tot een tergend moeilijke kwestie in Japan”, zegt Takao Kashiwage, nucleair expert aan het Technologisch Instituut van Tokio. “De emotionele turbulentie na het verwoestende kernaccident in Fukushima bemoeilijkt een realistisch en objectief debat.”

Herstart in juli

Het energieplatform rond de Japanse premier Shintaro Abe vraagt om een herstart van de kernreactoren na de invoering van nieuwe veiligheidsnormen door een onafhankelijke commissie van deskundigen in juli.

“De Japanse energievoorziening is sterk afhankelijk van kernenergie. Om deze bron te stoppen (die voor de ramp nog 30 procent van de nodige energie produceerde) is een te drastische stap voor het land”, zegt Kashiwage.

Momenteel importeert Japan 84 procent van zijn energiebehoefte.

Menselijke drama’s en milieurisico’s

Aan de andere kant van het hek staan de antinucleaire activisten. Zij wijzen op de zware tol die de gemeenschappen dicht bij Fukushima twee jaar geleden moesten betalen en de menselijke drama’s die daarmee gepaard gingen. Ook wijzen ze op de milieurisico’s die de opslag van radioactief materiaal met zich meebrengt.

De levensbedreigende nucleaire lekken hebben hele gemeenschappen gedwongen om hun huizen en banen te verlaten. Meer dan 300.000 mensen leven nog steeds in tijdelijke huisvesting. Wat ooit vruchtbare landbouwgronden waren, zijn nu zwaar verontreinigde braakliggende stukken grond waar geen eetbare gewassen meer op gekweekt mogen worden.

Ondertussen veroorzaakte een aankondiging van afgelopen week dat de koeling van gebruikte splijtstofstaven van de drie reactoren van de Fukushimaplant werd opgeschort als gevolg van een stroomstoring, paniek in het hele land. Het legde meteen een belangrijk probleem van de Japanse nucleaire sector bloot: het gebrek aan transparantie leidt tot de slechte verspreiding van informatie en nalatigheid inzake de veiligheidsprocedures.

Yomiuri, een van Japans meest gelezen kranten, schreef dat de aankondiging van TEPCO te laat kwam en vond het een illustratie van de “lakse veiligheidsmaatregelen” van het bedrijf, zoals het ontbreken van een back-up plan in geval van een ongeval.

Hoge brandstofrekeningen

Maar ondertussen blijven de brandstof- en elektriciteitsrekeningen voor het tweede jaar op rij snel stijgen – gemiddeld met twintig procent voor de huishoudens – wat de publieke steun voor tegenstanders van kernenergie wat doet afnemen.

Een opiniepeiling van de nationale krant Asahi in februari toonde aan dat 46 procent van de respondenten voorstander zijn voor de voortzetting van kernenergie als de veiligheidsmaatregels worden versterkt. Eenenveertig procent is voorstander van een totale afschaffing van kernenergie.

De nationale verkiezingen deze zomer kunnen mogelijk een keerpunt betekenen. Als de conservatieve Liberaal Democratische Partij van Abe wint, zullen volgens experts de inactieve kerncentrales een snelle heropstart maken.

Aileen Smith, hoofd van Green Action, en toonaangevend in het anti-nucleaire verzet, zegt dat de activisten er alles aan zullen doen om deze plannen te stoppen. Ze plannen rechtszaken, grote openbare protesten en demonstraties.