Koffieroest rukt op in Mexicaanse plantages

De koffieschimmel Hemileia vastatrix, die in de volksmond koffieroest wordt genoemd, tast de bladeren van de koffieplant aan en doet de bonen vallen voor ze rijp zijn.

De schimmel kan hele oogsten verwoesten. Bij de vorige oogst bleef de schade in Mexico nog beperkt, maar de producenten vrezen dat ze in de nieuwe cyclus, die van oktober dit jaar tot februari volgend jaar loopt, wel klappen zullen krijgen, vooral in de deelstaten Veracruz en Chiapas.

“Koffieroest is een cyclisch fenomeen”, zegt Cirilo Díaz, coördinator van de Regionale Koffieraad van Coatepec, die vijftienduizend producenten groepeert. “We krijgen er al dertig jaar mee te maken, maar door de klimaatwijziging dreigen de gevolgen zwaarder te zijn.”

Niet verwittigd

Coatepec, in Veracruz, telt 10.000 hectare koffieplantages, goed voor een oogst van 25.000 ton. Door zijn ligging op 1200 meter hoogte bleef de zone lang gespaard van de schimmel maar door de klimaatwijziging is dat niet langer het geval.

Mexico is na de Colombia en Brazilië de grootste koffieproducent van Latijns-Amerika. Ongeveer 490.000 producenten telen op 600.000 hectare jaarlijks 240.000 ton.

“De producenten weten niets over de koffieroest”, zegt landbouwingenieur Geovani Molina uit Coatepec. “Van de ene dag op de andere was die hier, we vernamen er voor het eerst over via de media. De regering heeft ons niet verwittigd.”

Klimaatwijziging

De schimmel kwam in de jaren 1980 Mexico binnen via Guatemala. Maar nooit verspreidde de ziekte zich zo sterk als vorig jaar.

Volgens de Internationale Koffieorganisatie werd in 2012 wereldwijd 593.000 hectare getroffen door de schimmel en ging zo voor 385 miljoen euro verloren in Centraal-Amerika, Jamaica en de Dominicaanse Republiek. Dit jaar zal de herstelling van beschadigde plantages bijna 100 miljoen euro kosten.

Juan Tinoco van de Autonome Universiteit van Chapingo doet sinds 2010 onderzoek naar de gevolgen van de klimaatwijziging voor de koffiesector in Chiapas. Het aantal plagen en ziektes als gevolg van de klimaatwijziging neemt toe, zegt hij. Door problemen tijdens de bloei komen er minder bonen.

Arabica

Mexico produceert vooral arabicakoffie, die wereldwijd zeer gegeerd is en boven de 800 meter geteeld wordt. Robustakoffie kun je onder de 600 meter telen.

Regering en multinationals als Nestlé en Sabormex zijn sterk gewonnen voor de sterkere catimora-variëteit, een hybride plant. Maar de producenten zijn wantrouwig. De plant levert minderwaardige koffie, zeggen ze.

“Er is een totaalaanpak nodig die voorrang geeft aan de kwaliteit”, zegt Molina. “Nu pleit men voor soorten die meer opleveren maar een slechtere kwaliteit hebben.”

Vorig jaar waarschuwden Britse onderzoekers al voor de gevolgen van de klimaatverandering voor de wilde arabicakoffie.