Kosovo: veel hangt af van een verdeelde stad

Op 17 februari riep Kosovo unilateraal de onafhankelijk uit, die niet erkend werd door Servië noch door grote landen als Rusland of China. Westerse landen hebben Kosovo wel erkend onder strenge voorwaarden, waaronder de goede behandeling van de 120.000 man sterke Servische minderheid.
Alle blikken zijn gericht op Mitrovica, een stad waar ongeveer 20 procent van de Kosovaarse Serviërs leeft. Mitrovica was ooit een van de meest etnisch geïntegreerde steden van Kosovo. Nu is de stad strikt verdeeld in een Servische en Albanese kant, gescheiden door de rivier de Ibar.
De Servische bevolking wil niet onder Albanese controle leven en eist dat het noordelijke deel van de stad rechstreeks onder gezag van Belgrado komt. Kosovo vreest dat zoiets zou kunnen leiden tot de afscheuring van het hele gebied boven de Ibar.
Kruidvat
Mitrovica is vanwege de etnische verdeeldheid een gevoelig onderwerp geworden voor Albanese en Servische hardliners. Het minste incident of gerucht is voldoende om de hele stad in rep en roer te zetten. “Elke keer dat er iets gebeurt, moeten we weer van vooraf aan beginnen”, vertelt Monica D’Angelo van de Italiaanse Associatie voor de Vrede, een organisatie die zich inzet om de dialoog tussen de gemeenschappen op gang te brengen. De organisatie wil ondermeer de vooroordelen bij de jonge generaties milderen. “Serviërs en Albanezen leren verschillende geschiedenislessen”, zegt ze.
D’Angelo is niet de enige die vreest dat de onafhankelijkheid de situatie waarschijnlijk erger zal maken. “Het zet ons een tijd terug, maar niet helemaal tot het begin”, zegt Aferdita Syla, coördinator van het meertalige multilingual M-Magazine. “We zijn allemaal bang voor de toekomst, maar wat er ook gebeurt in Mitrovica, de mensen willen hier leven en we zullen hoe dan ook met elkaar moeten praten.”
Veel deskundigen zien de economische moeilijkheden van de stad als een van de grootste obstakels voor de integratie. Als voormalige mijnstad heeft Mitrovica erg te lijden onder de ineenstorting van de industrie.  Onder het Joegoslavische bewind was de nabijgelegen mijn van Trepça de belangrijkste in Kosovo. De mijn, die  door NAVO-troepen werd gesloten om milieuredenen, bood werk aan 23.000 mensen.
De privésector in het zuiden van de stad bestaat nu vooral uit micro-ondernemingen zoals kiosken, automechanici en kleine bouwfirma’s. In het noorden van de stad leeft een groot deel van de bevolking van steun uit Belgrado. De twee bevolkingsgroepen vinden moeilijk een gezamenlijk economisch doel nu de mijnindustrie die hen verenigde, verdwenen is.