Nagorno Karabach: Overleven in een vergeten enclave

Schamele infrastructuur, aan flarden geschoten gebouwen, mijnenvelden, de oorlogslittekens zijn nog altijd zichtbaar in het straatbeeld van Nagorno-Karabach. Sinds 1994 zitten de vredesgesprekken over de bergachtige Armeense enclave in Azerbeidzjan muurvast. Azerbeidzjan wil dat het Armeense bezettingsleger uit Nagorno-Karabach opkrast. Armenië wil onafhankelijkheid voor het gebied. Intussen gaat het leven in de enclave elke dag zijn gewone gangetje.
 ‘Nagorno-Karabach is een volledig geïsoleerde gemeenschap. De enige link met de buitenwereld verloopt via Armenië. Verder stroomt er nog wat hulp toe uit de Verenigde Staten en de Armeense diaspora’, zegt Nicholas Whyte van de International Crisis Group. ‘Toch is er in de enclave een levensvatbare economie. Veel mensen zetten hun oude levensstijl voort, landbouw is er altijd.’
Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie riep Nagorno-Karabach, waar al eeuwenlang een Armeense meerderheid woonde, in 1991 de onafhankelijkheid uit. Jaren vol geweld volgden. De oorlog tussen Armenië en Azerbeidzjan eiste zowat dertigduizend doden, een miljoen mensen sloeg op de vlucht. Sinds 1994 heeft Armenië de facto controle over de enclave in Azerbeidzjan, maar van vrede is geen sprake. Nagorno-Karabach -letterlijk de “hoge zwarte tuin”- is vandaag een van de meest gemilitariseerde regio’s ter wereld. Whyte: ‘Het is de enige bestandslijn in Europa waar geen internationale peacekeepers aanwezig zijn. Nog elke maand komen aan beide kanten van de linie soldaten om. We zijn dan ook erg bezorgd over de toekomst. Het risico op een nieuw gewapend conflict is heel groot. Er is een wapenwedloop aan de gang, Azerbeidzjan heeft recent met extra inkomsten uit olie zijn defensiebudget verhoogd.’
Een bijkomende reden voor ongerustheid: zelfs intensieve diplomatieke inspanningen van de internationale gemeenschap hebben het vredesproces niet vooruit geholpen. Tot eind juni heeft de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) -onder Belgisch voorzitterschap- geprobeerd een doorbraak te forceren in de vredesonderhandelingen tussen Armenië en Azerbeidzjan. Belgisch minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht (VLD) kreeg schouderklopjes van de onderhandelaars voor zijn ‘interesse en aandacht voor de problematiek’.
Maar de resultaten bleven uit: ‘We zien er het nut niet van in om de intensieve diplomatieke inspanningen van de voorbije maanden verder te zetten’, klonk het eind juni opvallend pessimistisch bij de zogenaamde Minsk Groep, die binnen de OVSE zoekt naar een oplossing voor het Karabach-conflict. De Minsk Groep -voorgezeten door Rusland, Frankrijk en de VS- pleit voor een stapsgewijze oplossing voor het conflict in Karabach. Die zou gaan van een terugtrekking van Armeense troepen uit de Azerbeidzjaanse gebieden rond Nagorno-Karabach, over een referendum over de definitieve status van de enclave, tot een internationale peacekeeping force en internationale donorhulp voor ontmijning, heropbouw en de terugkeer van ontheemden naar de bezette gebieden.
Op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, eind september in New York, werd nog maar eens duidelijk hoe heikel de situatie is. Armenië en Azerbeidzjan verweten er elkaar niet geïnteresseerd te zijn in een duurzame vredesoplossing voor Nagorno-Karabach. Een paar dagen later wees De Gucht beide landen op hun verantwoordelijkheid: ‘Het Belgisch voorzitterschap zal er alles aan blijven doen om dit vredesproces vooruit te helpen.
De internationale gemeenschap en de OVSE willen een vredevolle oplossing voor het probleem. Verklaringen waarin opgeroepen wordt tot geweld, helpen niet. Ik hoop dat beide partijen inzien dat een militair scenario een ramp zou betekenen, niet enkel voor de twee partijen maar voor de hele bevolking en vooral voor de regio.’ De verkiezingen die zowel in Armenië als Azerbeidzjan op de agenda staan voor de komende jaren, dreigen zelfs de meest bescheiden stappen onmogelijk te maken. Karel De Gucht had de ambitie om dit “bevroren conflict” te ontdooien tot een vloeiende vrede. Dat zal niet lukken tijdens zijn voorzitterschap van de OVSE.
Reageer via info@mo.be

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.