Ngo hekelt financiering 'land grabbing' door EU-banken

Friends of the Earth Europe is bijzonder kritisch voor het aandeel van 29 Europese banken, waaronder KBC, in het opkopen van landbouwgronden in het buitenland. “Investeren in grond is op zichzelf niet controversieel. Een ethische screening garandeert dat het KBC Eco Agri Fund enkel participeert in bedrijven die op een duurzame manier meewerken aan een meer efficiënte landbouw”, repliceert de bank.

Friends of the Earth geeft speculanten de schuld van de hoge en volatiele voedselprijzen van de voorbije jaren. Die hoge prijzen voor landbouwproducten hebben op hun beurt aangezet tot buitenlandse investeringen in landbouwgrond in ontwikkelingslanden. Wanneer daarbij de rechten van de lokale gemeenschappen en grondgebruikers niet gerespecteerd worden, dan spreekt men van ‘land grabbing’. “Dit fenomeen is een ernstige bedreiging voor de voedselzekerheid van de plaatselijke bevolking”, waarschuwt Friends of the Earth in het rapport Farming money.

Deutsche Bank, Barclays, het Nederlandse pensioenfonds ABP, het Duitse Allianz en de Franse groep BNP Paribas zijn volgens het rapport het meest actief op landbouwgrondstoffenmarkten en betrokken bij grondverwervingen in het buitenland. Het DWS Global Agricultural Land and Opportunities Fund van Deutsche Bank financiert bijvoorbeeld bedrijfsuitbreidingen van landbouwers in Australië, Zambia en mikt ook op Argentinië, Viëtnam en Nieuw-Zeeland. Daarnaast investeert de Duitse bank ook in landbouwgrond in Brazilië maar evenzeer in bossen in de VS, Uruguay, Servië, Indonesië, Brazilië en China.

Loze beloften

“De lokale bevolking wordt steevast werkgelegenheid, infrastructuur, nieuwe technologieën en een betere voedselvoorziening beloofd bij dergelijke investeringen, maar heel vaak zijn dat loze beloften”, waarschuwt Friends of the Earth. Volgens de Landbouw- en voedselorganisatie van de VN (FAO) kwam in drie jaar tijd alleen in Afrika al 20 miljoen hectare grond in buitenlandse handen. De betrokkenheid van Europese banken bij landdeals in Afrika, Zuid-Amerika, Oost-Europa en Rusland is vaak indirect, weet de ngo. Zij financieren bedrijven uit de agro-industrie die actief landbouwgrond kopen.

Ook de agrarische investeringen van twee Belgische banken, Dexia en KBC, werden doorgelicht. Waar Friends of the Earth geen kritiek formuleert op de investeringen van Dexia, viseert de ngo wel het Eco Agri Fund van KBC. Dat investeert in agrarische bedrijven waarvan het rapport er vier in verband brengt met ‘land grabbing’. Het gaat onder meer om de investeringen in het Zweedse bedrijf Black Earth Farming Ltd dat investeert in landbouwgrond in het zuiden van Rusland en het Britse bedrijf Landkom International PLC dat meer dan 100.000 hectare land in Oekraïne bezit.

KBC verdedigt zich

“Het Eco Agri Fund is een duurzaam beleggingsfonds”, verzekert Geert Heuninck, hoofd duurzaam beleggen van KBC. “Alvorens te investeren, worden bedrijven gescreend. Dat onderzoek richt zich niet op het aankopen van landbouwgrond, waar op zich niets mis mee is, wel op de specifieke aanwending van die gronden (lokale landbouw niet schaden, voedsel produceren voor de markt, enz.) en het respecteren van de UN Global Compact-principes die de tien belangrijkste internationale conventies samenballen.”

Pas wanneer KBC zich er op die manier van verzekerd heeft dat mensenrechten, internationale arbeidsnormen en de zorg voor het milieu gerespecteerd worden en van omkoping en corruptie geen sprake is, kan van een investering sprake zijn. De bank ziet dan ook geen reden om de vier door Friends of the Earth geviseerde bedrijven uit zijn Eco Agri Fund te weren. Zij beantwoorden aan alle criteria.

“Het gaat om bedrijven die niet actief zijn in kwetsbare landbouweconomieën zoals Afrika. Hun aankoopbeleid leidt niet tot conflicten met lokale voedselvoorziening. De aangekochte landbouwgrond werd vroeger onproductief of helemaal niet bewerkt. Door hun aankoopbeleid stimuleren zij de uitbouw van landbouwinfrastructuur zoals opslagsilo’s, wat ook in het voordeel is van andere boeren. Tot slot zorgen zij voor een hogere productie van landbouwgewassen en zijn er geen aanwijzingen van marktverstorende effecten”, illustreert Heuninck de toepassing van deze criteria.

Aanbevelingen

Het rapport van Friends of the Earth besluit met een resem aanbevelingen om de Europese financiële markten beter te reguleren en dan in het bijzonder de investeringen in landbouwgrond en -grondstoffen. De voorstellen van de Europese Commissie om de transparantie op grondstoffenmarkten te vergroten, moeten naar verluidt nog aangescherpt worden met bijvoorbeeld grenzen aan de posities die beleggers kunnen innemen. Banken en pensioenfondsen worden opgeroepen om hun aandeel in speculatie op voedsel en in ‘land grabbing’ grondiger te onderzoeken en kenbaar te maken aan hun stakeholders.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.