Onrust in Egypte drijft Syrische vluchtelingen naar Europa

Nu de omstandigheden voor vluchtelingen in Egypte verslechteren, kiezen veel Syriërs voor een onzekere reis naar Europa.

  • CC Freedom House Syriërs in Alexandrië. In de Egyptische havenstad werden al 1.500 Syriërs opgepakt die met de hulp van mensensmokkelaars in Europa wouden geraken. CC Freedom House

Hij draagt een armband met de tekst “Bevrijd Syrië”, net als veel andere Syriërs in dit gebied. “Zie je die jongen daar? Zijn broer is twee weken geleden per boot naar Italië gegaan en veilig aangekomen. Nu wil hij zelf ook”, zegt Salem, eigenaar van een kleine kruidenierswinkel. Hij wil niet dat zijn echte naam gebruikt wordt in dit artikel.

Er zijn ruim 128.000 Syrische vluchtelingen geregistreerd in Egypte. Volgens Salem is de uittocht van Syriërs drie maanden geleden begonnen, na de afzetting van de Egyptische president Mohamed Morsi. Afgelopen week zijn ongeveer vijftig mensen uit Zes Oktober, een buitenwijk van Caïro, via de Egyptische stad Alexandrië naar Sicilië gereisd. Omdat het voor veel Syriërs moeilijk is een visum te krijgen voor de Europese Unie, is de enige optie de EU illegaal binnen te komen.

Salem zegt dat honderden Syriërs uit ‘Klein Damascus’, een gebied in Caïro, in de afgelopen maanden plannen hebben gemaakt om te vertrekken. “Bijna iedereen is ermee bezig. De Syriërs zijn het helemaal zat. Sinds de val van Morsi krijgen we geen enkele hulp meer. De prijzen stijgen en de Egyptische media geven de Syriërs de schuld van praktisch alles wat misgaat in dit land”, zegt hij.

Zweden is een van de populairste bestemmingen onder vertrekkende Syriërs. In september van dit jaar heeft de Zweedse regering 8000 vluchtelingen die al in het land aanwezig waren, een permanente verblijfsvergunning verleend. Ze mogen ook familieleden laten overkomen.

Moslimbroederschap

De 38-jarige Merwa zegt dat ze zich zorgen maakt omdat haar kinderen niet meer naar een school in Zes Oktober kunnen. “Toen Morsi nog aan de macht was, was dat gratis. We kregen ook financiële steun van organisaties van de Moslimbroederschap. Nu zijn de Egyptenaren vijandig tegen ons. We voelen ons vernederd.”

Twee maanden geleden nam ze afscheid van haar zoons van 12 en 22 jaar oud. Ook zij staken de zee over naar Italië. Direct na aankomst reisden ze door naar Zweden, waar ze asiel aanvroegen. De reis kostte 2.200 euro per persoon, een flinke aanslag op het  spaargeld van het gezin. “Ik wist niet dat de overtocht zo gevaarlijk was, totdat ik op het nieuws reportages zag over mensen die zijn verdronken. Toch ben ik blij dat ik ze weggestuurd heb. Zweden klinkt als een goed land waar ze goed onderwijs kunnen krijgen. In Egypte hadden mijn zoons geen toekomst.”

Merwa, een Syrische met Palestijnse wortels, vluchtte iets meer dan een jaar geleden voor de burgeroorlog in haar thuisland. Haar man had positieve verhalen gehoord over Egypte: Morsi zou goed zijn voor Syrische vluchtelingen en er was geen visum nodig om het land binnen te komen. Ze zegt dat ze gelukkig was in Egypte tot Morsi werd afgezet. “Generaal el-Sisi doet me denken aan Bashar al-Assad en zijn vader”, zegt Merwa. “In Syrië groeiden we ook op met het idee dat Assad een heilige was.”

Minderjarige Syrische asielzoekers kunnen in Zweden herenigd worden met hun familieleden, zegt Merwa. Ze hoopt dus dat de rest van het gezin snel kan vertrekken.

Xenofobie

Voor de afzetting van Morsi, voelden Syriërs zich veilig in Zes Oktober. Maar nu sommige media en openbare figuren de Syriërs beschuldigen van steun aan de Moslimbroederschap, is de situatie veranderd. Syriërs zouden gezien zijn in demonstraties voor het bewind van Morsi in Caïro, zegt Amnesty International.

Nader G. Attar, de Egyptische medeoprichter van de Solidariteitsbeweging voor Vluchtelingen, zei tegen de nieuwszender Al Jazeera dat de Egyptische tv vaak xenofobe retoriek over Syriërs en Palestijnen uitzendt. “Daarom zijn Syriërs bereid grote risico’s te nemen en met boten van smokkelaars te reizen”, zegt hij. “Maar ze vertrekken ook vanwege de slechte economische situatie in Egypte en hun vooruitzichten. Syriërs realiseren zich dat de oorlog voorlopig nog niet over is en dat ze beter vluchteling kunnen zijn in het Westen dan in het Midden-Oosten.”

Toch zijn niet alle Egyptenaren vijandig tegen Syriërs. Mohammed, een Egyptenaar in Zes Oktober die alleen met zijn voornaam genoemd wil worden, zegt blij te zijn met hun komst. “De Syriërs zijn beleefd en werken hard. Ze zijn een aanwinst voor dit land.”

Arrestaties 

“Ik vertrek vannacht naar Alexandrië”, zegt de 35-jarige Ibrahim. “Dus ik moet de bus nog halen.” Hij draagt een grote tas op zijn schouders en zijn twee kleine kinderen lopen naast hem. Ibrahim wil niet zeggen wanneer zijn boot vertrekt, uit angst voor arrestatie door de Egyptische autoriteiten in Alexandrië. Er zijn volgens Amnesty International meer dan 1.500 Syrische vluchtelingen gearresteerd in die stad, inclusief kinderen. De gearresteerde Syriërs probeerden met smokkelaars naar Europa te vertrekken.

Ibrahim is bang dat de boot zal zinken, maar hij ziet geen andere mogelijkheid. Hij heeft visumproblemen in Egypte en teruggaan naar Syrië is geen optie. Zijn huis is verwoest en al zijn familieleden zijn het land al ontvlucht. “Ik heb gehoord dat op de helft van de boten kleine kinderen zitten en dat er 250 mensen op een kleine boot worden gezet die eigenlijk maar voor 100 mensen geschikt is”, zegt hij. “Daarom ben ik nogal zenuwachtig. Als we maar eenmaal aan de overkant zijn. Daarna komt het wel goed.”

Hij pakt zijn kinderen bij de hand, lacht en neemt nog een keer afscheid van zijn vrienden in ‘Klein Damascus’. Salem zwaait hem uit vanuit de deuropening van zijn  winkel. “Hij heeft geluk dat hij weg kan”, zegt hij. “Er komt slecht weer aan, dus per boot naar Italië kan dan niet meer.”

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.