Pakistaanse Taliban krijgen cultuur op de knieën

Maandag (12 januari) werd in de stad Peshawar de bekende acteur Alamzeb Mujahid op klaarlichte dag ontvoerd door drie gewapende mannen. De Pathaanse komiek, die de voorbije twintig jaar niet weg te branden was van de Pakistaanse tv-zender PTV, werd waarschijnlijk het slachtoffer van de Taliban. Mujahid is een Pathaan en heeft veel fans onder de belangrijkste volksgroep in het noordwesten van Pakistan en het aangrenzende deel van Afghanistan.

Onislamitisch

Op 22 december hadden de Taliban in het district Swat de danseres Shabana vermoord. Ze hingen haar lichaam aan een elektriciteitsmast. Onder haar lagen cd’s met haar muziek, geld en foto’s van haar optredens: een duidelijke waarschuwing voor andere inwoners die zich overgeven aan “onislamitische” praktijken.
Intussen is ook de beroemde zanger Anwar Gul overleden aan de gevolgen van schotwonden die hij op 30 december opliep bij een aanslag in het district Malakand, niet ver van Swat. Gul keerde laat in de avond terug van een optreden bij een huwelijksfeest.
In het noordwesten van Pakistan zijn grote feesten eigenlijk niet denkbaar zonder professionele dansers en muzikanten. Maar de meeste van die artiesten zijn nu weggetrokken uit de gebieden waar de Taliban actief zijn. Tariq Jamal, de voorzitter van de kunstenaarsvereniging AWAZ, vertelt dat hij een baard heeft laten staan en nu hapjes verkoopt op straat uit schrik vermoord te worden. “In november ben ik al eens onder vuur genomen.”

Bedreigingen

Haroon Bacha, een zanger uit Peshawar die in de provincie een ster werd met zijn cd’s en video’s, keerde in augustus vorig jaar niet terug van een concert in de VS. Hij heeft er een asielaanvraag ingediend. “Ik kreeg telefonische bedreigingen van de Taliban”, zegt hij in een telefoongesprek vanuit New York. “Ze eisten dat ik zou stoppen met muziek maken. Maar dat kan ik niet, het is mijn passie.”
De regisseur Tawab Sarhadi is van plan zijn volgende films in de Pakistaanse provincie Punjab te draaien. “De Taliban willen dat ik er mee ophoudt. Maar ik moet acht kinderen onderhouden.”
In de delen van de Noordwestelijke Grensprovincie en de aangrenzende stammengebieden waar de Taliban de lakens uitdelen, scheren kappers hun klanten niet meer en hebben winkeliers muziekcassettes en video’s uit hun rekken weggehaald.
Ook meisjesscholen behoren tot de doelwitten van de Taliban. In het bergachtige Swat, ooit een toeristische trekpleister maar sinds de opkomst van de Taliban veel te gevaarlijk voor reizigers, is al een driehonderdtal scholen in de as gelegd.
Tussen twee vuren
De talibanisering van het noordwesten van Pakistan begon na de val van het Talibanregime in Afghanistan. De Afghaanse Taliban, voor het grootste deel Pathanen, vluchtten naar de ontoegankelijke gebieden van hun etnische verwanten in het noordwesten van Pakistan, 
Nu legt het Pakistaanse leger de islamistische strijders in Swat en de stammengebieden het vuur aan de schenen. Bij de vijandelijkheden vallen ook veel burgerslachtoffers.
Op 2 januari werd het huis van de journalist Hameedullah in Shakar Darra, een dorp in Swat, door Pakistaanse militairen opgeblazen. Het leger was naar verluidt ongelukkig met de artikels die Hameedullah schreef over burgerslachtoffers.
Volgens Suhail Qalandar, de voorzitter van een journalistenvereniging in de Noordwestelijke Grensprovincie, worden journalisten in Swat en in de stammengebieden zowel door het leger als door de Taliban op de korrel genomen. Qalander verwijst ook naar de moord op de zus van een verslaggeefster van Express TV op 22 december, ook in Swat.