Senegal bindt strijd aan met babyboom

Kinderen gelden als een symbool van welvaart in Senegal, wat volgens experts tot een babyboom heeft geleid. “Hoe meer zonen je hebt, hoe meer mankracht om het veld te bewerken. En hoe meer kans dat een van hen minister of president wordt. Terwijl je voor dochters een bruidsschat krijgt”, verklaart relatietherapeute Fatoumata Sow.

Volgens haar is gezinsplanning taboe op de meeste plaatsen in West-Afrika, zeker op het platteland. “Het ontbreken van een doeltreffend beleid op het vlak van geboorteregeling heeft het sociale weefsel in Senegal erg aangetast”, zegt een dokter in een openbaar ziekenhuis.

“Ik vraag aan elke zwangere vrouw die op consultatie komt of ze ooit voorbehoedsmiddelen heeft gebruikt en altijd antwoorden ze negatief”, aldus de dokter, die anoniem wil blijven uit vrees voor vervolging.

Met maar 12 procent van de vrouwen die anticonceptiemiddelen gebruiken, bungelt Senegal ergens onderaan in de statistieken. Maar de minister van Gezondheid en Sociale Actie, Awa Marie Coll-Seck, wil dat percentage tot 27 procent optrekken tegen 2015.

Ondervoeding

Om de bevolking correct te informeren over contraceptie riep de regering vorig jaar een nationale dag voor gezinsplanning in het leven. Daarbij is het ook de bedoeling om mannen bewust te maken van het belang van geboortespreiding, want gezinsplanning is niet alleen een vrouwenzaak.

De Senegalese regering hoopt 350.000 vrouwen te bereiken in drie jaar tijd. Eerst zal de campagne gebruik maken van massacommunicatiemiddelen om de mensen te informeren over gezinsplanning. Vervolgens zal op het niveau van de gemeenschappen de toegang tot anticonceptiemiddelen worden verbeterd.

Volgens Sow zal een betere gezinsplanning ook helpen om twee gerelateerde problemen aan te pakken: ondervoeding en thuisloze kinderen. In december liet Unicef weten dat het in 2012 de levens van 850.000 zwaar ondervoede kinderen in de Sahel heeft gered.

Senegal heeft een van de hoogste graden van acute ondervoeding ter wereld. “Als er te veel monden zijn om te voeden en het gezinshoofd onvoldoende geld heeft, moeten de kinderen op straat leven. Anders worden ze ziek van de honger en sterven ze”, aldus de relatietherapeute.

Anti-islamitisch

Niet iedereen steunt het nieuwe initiatief van de regering. Religieuze leiders als Al-Hajj Ibrahima Dieng noemen de praktijken anti-islamitisch. “Het is Allah die ons kinderen schenkt en ervoor zorgt dat ze gezond en sterk opgroeien”, vindt Dieng, zelf vader van vijftien kinderen.

Zulke meningen zijn wijdverspreid onder de conservatieve meerderheid in het land, maar niet alle religieuze leiders delen zijn afkeer voor anticonceptie. Cheick Mouhamadou Mbara Segnane, een gerespecteerd leider van de Tidjiane-gemeenschap in Senegal, is erg bezorgd over de babyboom. De imam stelt zelfs voor dat de regering een beperking van het aantal kinderen per gezin oplegt.

Andere experts zoals Sow geloven dat de verandering traag zal gebeuren. “Ik denk dat we als samenleving nog niet klaar zijn voor zo’n evolutie. Traditie en culturele overtuigingen hebben ons blind gemaakt. Maar er is hoop.”