Verdacht reisgedrag en fictieve tewerkstelling

Het Antwerps OCMW had plannen voor een meldpunt dat informatie over verdachte steuntrekkers zou doorspelen aan externe instanties. Dat idee is afgevoerd, maar daardoor verdwijnen de problemen niet. De Belgiëroute zorgt zelfs voor bijkomende kopzorgen.
Vorig jaar veroorzaakte Antwerps OCMW-raadslid Marco Laenens heel wat deining toen hij voorstelde om een meldpunt op te richten voor verdachte steuntrekkers van allochtone afkomst. Aanleiding waren enkele OCMW-dossiers van steuntrekkers die verdacht vaak naar hun herkomstland reisden. Dat wekte achterdocht omdat het dure reizen zijn voor mensen die een minimumuitkering genieten, maar ook omdat erkende vluchtelingen plots terugreisden naar een land dat ze om politieke redenen waren ontvlucht. Het zou vooral gaan om mensen van Pakistaanse en Afghaanse nationaliteit.
De Liga voor de Mensenrechten en Vluchtelingenwerk Vlaanderen protesteerden tegen de Antwerpse plannen omdat de maatschappelijk werkers -die een vertrouwensrelatie uitbouwen met hulpbehoevende klanten- informatie zouden doorgeven aan politiediensten, de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) en misschien zelfs de Staatsveiligheid. Een mogelijke inbreuk op de privacywetgeving, vonden de organisaties. Onder druk consulteerde het OCMW uiteindelijk de Privacycommissie. Die gaf negatief advies: het doorgeven van klantgebonden informatie aan externe diensten is niet mogelijk. ‘Het idee van dit meldpunt is dus definitief begraven’, verzekert OCMW-woordvoerder Johan Renard. ‘Alleen in uitzonderlijke -wettelijk voorziene- gevallen, kunnen de gerechtelijke politie of het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen informatie opvragen.’ Het Antwerps OCMW richtte wel een intern meldpunt op voor dossiers die door raadsleden en maatschappelijk werkers als verdacht worden beschouwd. In de negen voorbije maanden lagen bij dit meldpunt al veertig dossiers op tafel, op een totaal van 6786 klanten.
Een aantal dossiers volgt het OCMW zelf verder op, via extra bankonderzoek, verdere huiscontroles of bijkomende identiteitscontroles. Indien er ernstig vermoeden is van fraude of malafide praktijken, legt het OCMW voortaan klacht neer. ‘We dienden al voor elf dossiers klacht in. Vanaf daar nemen de parketten het van ons over. Voor alle duidelijkheid: binnen deze elf dossiers gaat het niet enkel om “reislustige Pakistanen”, het gaat ook om andere nationaliteiten of andere vermoedelijke misbruiken.
In de klachtendossiers -waarvan vijf van Pakistaanse en twee van Afghaanse origine, een Belg, een Marokkaan, een Nederlander en een Rus- werd de geldkraan telkens dichtgedraaid.’ Bij acht van de veertig dossiers speelde het OCMW toch informatie door aan de Antwerpse Dienst Vreemdelingenzaken. ‘Geen persoonlijke informatie over onze klanten, wel de namen van bedrijven waar onze steuntrekkers zouden gewerkt hebben. Het gaat hier zo goed als zeker om nepbedrijven. Via fictieve werkgeversattesten kunnen buitenlanders zich inschrijven in de gemeente en zo een blauwe kaart voor vijf jaar krijgen.’ Vermits de betrokken mensen vooral uit Nederland komen, gaat het hier waarschijnlijk om mensen die gebruik maakten van de zogenaamde Belgiëroute.

België: draaischijf van Nederlandse gezinshereniging


De Belgiëroute is de naam voor een sluiproute waarvan vooral Nederlanders van allochtone afkomst gebruik maken om hun gezin -via een ommetje naar ons land- te herenigen. In België zijn de huidige regels voor gezinshereniging soepeler dan in Nederland: de verblijfsvergunning is er goedkoper, er is geen verplichte inburgeringscursus, en de minimumleeftijd en het vereiste minimuminkomen liggen er lager. Daarom vestigen almaar meer Nederlanders van allochtone origine zich even in België en laten ze hun bruid, bruidegom of andere familieleden van buiten de EU naar België overkomen. Na enkele maanden kunnen ze dan zonder problemen naar Nederland terugkeren. Favoriete bestemming is de provincie Antwerpen. Op vier jaar tijd groeide alleen al in de stad Antwerpen het aantal ingeschreven Nederlanders van 525 in 2000 naar 930 in 2004. ‘Al is het probleem niet meer puur Antwerps en kampen ook andere gemeenten met het probleem’, zegt Josee Vandewouwer van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) van de Stad Antwerpen. ‘Misschien ruiken de routards onraad, omdat we -in het kader van de fictieve bedrijfjes- samenwerken met de gerechtelijke politie.’ Er komen nu ook dossiers voor in grensgemeenten zoals Tongeren en Turnhout, bevestigt de DVZ Brussel.
De perfecte gids en handleiding voor een geslaagde sluiproute, is de particuliere website buitenlandsepartner.nl, een doorn in het oog van de officiële instanties. De website legt haarfijn de te volgen procedures uit en het discussieforum is een gedetailleerde uitwisseling van vragen en nuttige tips over hoe je bijvoorbeeld gebruik maakt van behulpzame vluchtelingenorganisaties als het Vlaams Minderhedencentrum of Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Verder is de site niet vies van harde commentaren op vervelende Belgische ambtenaren die met naam en toenaam worden genoemd. Juridische stappen tegen de site blijken niet mogelijk, omdat enkel informatie wordt aangeboden over de mogelijkheden voor gezinshereniging binnen een wettelijk kader.
Voor het extreemrechtse Vlaams Belang zijn deze website en de Belgiëroute koren op de molen. Filip Dewinter ziet er niet anders in dan ‘het gevolg van de veel te lakse Belgische immigratiewetgeving’. Maar ook CD&V maakt zich zorgen. Zowel Nahima Lanjri als Hugo Vandenberghe stelden minister van Binnenlandse Zaken Patrick Dewael (VLD) al meermaals de vraag of er ook maatregelen worden genomen. Dewael ging al praten met zijn Nederlandse collega Verdonk, minister van Integratie en Vreemdelingenzaken. Hij bestelde bij de DVZ Brussel een onderzoek, waaraan ook de gerechtelijke politie en gemeentelijke diensten van onder andere Antwerpen meewerken.
De gerechtelijke politie en de DVZ zijn “in het belang van het onderzoek” allesbehalve gul met informatie. ‘We willen het fenomeen van de Belgiëroute in kaart brengen en nagaan wie de spilfiguren zijn in die dossiers. De nodige acties worden ondernomen om dit probleem te stoppen’, zegt Karen Vandeweghe van de DVZ Brussel. Via verbindingsambtenaren wisselen België en Nederland informatie uit, en België licht ook andere landen in over het probleem. ‘De DVZ wil het probleem ook op Europees niveau aankaarten’, vult Vandeweghe aan. ‘België werkt aan een wetswijziging die overeenstemt met de Europese regelgeving over vrij verkeer van Europese burgers, om zo de Belgiëroute beter te kunnen indijken.’ Maar, voegt de DVZ hieraan toe, daarmee pak je alleen de Belgiëroutards aan die fraude toepassen. Wanneer mensen gebruik maken van de route binnen het wettelijk kader, is er wettelijk gezien geen probleem.
Reageer via info@mo.be

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.