Wat motiveerde u om uw ambt als bisschop in te ruilen voor een actieve politieke loopbaan? Paraguay heeft verandering nodig en die verandering moet van de politiek komen. Binnen de kerk hebben wij actie gevoerd om op te komen voor de noden van de bevolking. Ik denk dat die georganiseerde burgerbevolking vandaag in Paraguay een belangrijke opkomende factor is. Het is ook die burgerbeweging die mij als kandidaat naar voor heeft geduwd. Ik zie ook geen contradictie tussen mijn inzet als bisschop en mijn engagement in de politiek. Het gaat om het realiseren van dezelfde droom.
U stort zich in de politieke arena op het ogenblik dat het scepticisme tegenover de traditionele politieke partijen groot is. “Dat ze allemaal ophoepelen” was de slogan in Argentinië. U gelooft nog wel in het politieke forum? De traditionele partijen hebben inderdaad hun geloofwaardigheid verloren. In Bolivia geloofde nog slechts twee procent in de politieke partijen. In Ecuador kwam Rafael Correa aan de macht zonder traditionele achterban. Dat zijn ook tekenen van de tijd, van een nieuw paradigma waar we moeten op inspelen. Traditioneel merken we dat de leiders van de politieke partijen niet leven voor de politiek maar aan politiek doen om ervan te leven. Mensen aan de basis voelen zich niet vertegenwoordigd door hun leiders. Er voltrekt zich een soort democratische insubordinatie van de basis ten aanzien van de traditionele politieke partijen. Armen, die zeggen aan hun leiders: “We geloven jullie niet langer meer. We willen reële verandering.” De politiek moet opnieuw een ethische dimensie krijgen en zich bezig houden met de reële noden van het land. Van de filosofie van Macchiavelli naar die van Ghandi. Al te vaak wordt de politiek hier gezien als een manier om snel rijk te worden. Om macht te verwerven en zo persoonlijke voordelen binnen te rijven. De mensen willen dit soort politiek niet meer, ze zijn dat hartsgrondig beu. De grote meerderheid van de bevolking blijft op die manier in de kou staan.
Waarin zal uw beleid zich laten opmerken? Ik wil een politiek uitbouwen met een hoge graad van participatie van de burgers. Bedoeling is om transparantie en controle van de instellingen te bereiken. Wij willen breken met het clientelisme, de vriendjespolitiek, de fraude en de drugsmaffia. Het zal niet makkelijk zijn om 60 jaar Colorado-dominantie te doorbreken, maar het is ook niet onmogelijk. Dit zijn de verkiezingen van de burgerbevolking die opkomt voor haar rechten, tegen de fraude met het geld van de Itaipu-stuwdam, de illegaliteit, het zwartgeld, de drugs.
Zal een regering Lugo opteren voor een neoliberaal model of eerder een socialistisch? Wij willen geen minimalistische staat waar de transnationale bedrijven hun zin kunnen doen. Maar we willen ook niet alles onder staatscontrole brengen. De staat heeft de taak om tussen te komen en ontwikkelingsmodellen gestalte te geven en te oriënteren. Ik wil een beleid dat erop gericht is het land terug meer soevereiniteit te geven: territoriaal, politiek, op vlak van economie, energie, voedselvoorziening. Ik ben voorstander van een nationalisme vanuit een grote liefde voor het vaderland, maar met een brede kijk op de globale wereld. Een andere belangrijke taak is het werken aan een hechte integratie met onze buurlanden, in een relatie van gelijkwaardige partners.
Situeert u zich in de lijn van het Socialisme van de 21ste eeuw? Ja, maar dit heeft niets te maken met het socialisme van de 20ste eeuw. Het gaat om een nieuwe manier van denken, een nieuwe manier van beleid maken, het uitbouwen van modellen voor gelijkheid en sociale en economische solidariteit. Het conflict tussen de superrijken en zij die niets hebben, lost men niet op met grote internationale vergaderingen en teleconferenties, maar door de kracht en de inzet van het volk. Elk land zal zijn eigen dynamiek en zijn eigen proces moeten vorm geven. Er zijn geen modellen die kunnen geïmporteerd worden. Het komt erop aan een nieuw historisch project op te zetten, gedragen door het volk. Als in de 18
de eeuw een spook door de wereld waarde, het spook van de formele democratie, dan is vandaag, in de het spook dat door Latijns-Amerika waart, dat van de participatieve democratie.
Met wie voelt u de meeste affiniteit: met Evo Morales, Hugo Chavez of Rafael Correa? Ik zal mijn eigen weg maken, die van Fernando Lugo in Paraguay. De processen die aan de gang zijn in Latijns-Amerika zijn werkelijk nieuw en beogen een transformatie. Maar elk land moet daarin zijn weg gaan. Paraguay zal dat op zijn geëigende manier moeten doen. Ons land heeft vandaag de historische kans om uit zijn isolement te treden en te breken met de traditie van zestig jaar oude politieke cultuur van de elites. Om een socialisme op te bouwen op grond van een economische transformatie, participatieve democratie en een sociale ethiek.
Half september vorig jaar gaf Fernando Lugo in Quito, Ecuador, op een bijeenkomst over het Socialisme van de 21ste eeuw een indrukwekkende toespraak die nadien in Paraguay voor enige ophef heeft gezorgd. Die toespraak kan je hier vinden: http://www.noticiasdelsur.com/nota.php?nota=2503