Lees later

Honger, de mislukking van een beschaving, onze beschaving

In “Honger” waagt de Argentijnse journalist Martín Caparrós zich aan een behoorlijk abstract onderwerp. De typische beelden die wij ons voor de geest halen bij het denken aan honger zijn bolle kinderbuikjes in Zuid- Soedan of uitgemergelde lichamen in Madaya, Syrië. Caparrós schetst echter een totaalbeeld van honger in al zijn facetten, krachtig onderbouwd met statistieken van wereldwijd gerespecteerde autoriteiten als World Food Program, Oxfam en de VN.

Kirsten Behets . 11 februari 2016

Honger, het grootste oplosbare probleem ter wereld

‘Wat zou je vragen aan een tovenaar, die je kan geven wat je maar wil? “Een koe.” Maar als je echt alles mag wensen? “Echt alles? Twee koeien. Dan zou ik nooit nog honger hebben.”’ (Aisha, Niger)

De lezer wordt in dit 656 pagina’s tellende boek om de oren geslagen met cijfers die er werkelijk in hakken: 900 miljoen mensen lijden dagelijks honger, 25.000 mensen sterven iedere dag als gevolg van honger en iedere 5 minuten sterft een kind onder de 5 jaar als gevolg van honger.

Honger kent vele oorzaken, maar gebrek aan voedsel hoort daar niet bij.

Een weerzinwekkend fenomeen dat nog schrijnender wordt als je weet dat er op onze aarde genoeg voedsel geproduceerd wordt om 12 miljard mensen te voeden. ‘Honger kent vele oorzaken, maar gebrek aan voedsel hoort daar niet bij.’ aldus Caparrós.

Caparrós probeert de lezer duidelijk te maken dat deze honger niet alleen veroorzaakt wordt door conflicten of natuurrampen, maar dat 740 miljoen mensen honger lijden omdat onze sociale en economische wereldorde hen de mogelijkheid ontneemt om te eten. Deze situatie schetst hij niet enkel met cijfers en statistieken, maar wordt afgewisseld met getuigenissen van hongerlijders uit Niger, India, Bangladesh, Argentinië, Zuid-Soedan, Madagaskar en de VS (ja, de VS).

Door getuigenissen uit verschillende landen aan bod te laten komen, wordt duidelijk dat hongerlijden veel vormen kent. Van Indische vrouwen die denken dat hun kind voldoende gevoed wordt met één kom rijst per dag, tot Argentijnse autoriteiten die één uur per dag de poorten van een vuilnisbelt openstellen om inwoners te laten rondploeteren op zoek naar iets eetbaars.

Honger, het grootste oplosbare probleem ter wereld

Persoonlijke getuigenissen, gecombineerd met harde feiten zorgen ervoor dat het abstracte beeld dat we hebben van honger, afbrokkelt tot een thema dat zich vlak voor onze neus afspeelt.

Caparrós werkt dit in de hand met een buitengewone schrijfstijl; door zinnen af te breken op momenten waarop woorden niet kunnen omschrijven hoe afschuwelijk de situatie eigenlijk is. Hij sluit ieder hoofdstuk af met een interview met zichzelf, waarin één vraag blijft terugkomen: ‘Hoe kunnen we in godsnaam gewoon doorgaan met ons leven terwijl we weten dat dit soort dingen gebeuren?’

Eén van de grote ergernissen van de schrijver is dat voedseloverschotten gebruikt worden om dieren te voederen, of biobrandstoffen te maken, maar niet om ondervoedde mensen te helpen, simpelweg omdat er dan niets aan verdiend kan worden. Het kapitalistische systeem wordt door Caparrós gezien als de dodelijke boeman die een wereld creëerde waar de 85 rijkste mensen evenveel verdienen als de 3,5 miljard armste mensen. Een systeem dat Indiërs en Bengalezen geen andere keuze geeft dan zich te laten uitbuiten, aangezien dit hun enige manier is om iets te verdienen en dus te eten, ook al is dat maar één gierstbal of één kom rijst per dag.