#Racisme: ‘We zijn in België en hier mag je zeggen wat je wil.’

De meeste witte Vlamingen hebben de grootste moeite om te geloven dat racisme een haast dagelijkse ervaring is voor de vele Belgen met een migratie-achtergrond. MO*columniste Warda El-Kaddouri moest vorige week weer eens vaststellen dat racisme hoe langer hoe brutaler en onbeschroomder wordt. Een relaas van een pijnlijke landing in Zaventem.

  • © Brecht Goris © Brecht Goris
  • CC Rising Damp (CC BY 2.0)  CC Rising Damp (CC BY 2.0)

Van de poorten tussen Oost en West naar huis, van de milde Kaukasus-zonnestralen en de ruwe wind van de Kaspische Zee naar de vier-seizoenen-op-een-dag in ons land, van Bakoe via Istanboel naar Brussel. We vlogen boven de stad die vorige maand nog geteisterd werd door terreur, maar die er nu zo vredig bij lag onder de ochtendzon. Het eerste gevoel dat in me op kwam was er een van opluchting en geluk: eindelijk thuis.

Ik kon mijn oren amper geloven toen haar reisgenoot antwoordde dat hij ‘waarschijnlijk geen échte Belg, maar gewoon een makak’ was.

De jonge vrouw achter mij voelde waarschijnlijk hetzelfde want ze wees naar de man die instructies gaf op de landingsbaan en zei: ‘We zijn terug in België. Kijk, een Belg.’ Ik kon mijn oren amper geloven toen haar reisgenoot antwoordde dat hij ‘waarschijnlijk geen échte Belg, maar gewoon een makak’ was.

Ik draaide me om en vroeg hem of hij het normaal vond om op die manier over mensen te praten. Zijn antwoord verbaasde me nog meer dan zijn eerste uitspraak. Volgens hem waren dit geen mensen, maar dieren. Volgens hem was er niks aan de hand want “makak”, dat was in zijn ogen een standaardwoord om Marokkanen te beschrijven in België.

Ondertussen stonden de mensen al op om hun spullen uit de bagageruimtes te nemen terwijl ik nog probeerde te vatten wat ik zonet had gehoord. Ik heb even getwijfeld maar ik wist dat als ik zou zwijgen, ik mezelf achteraf nooit zou vergeven dat ik niet heb gevochten tegen dit wrede onrecht dat racisme heet. Zwijgen is instemmen. Zwijgen is de ander gelijk geven. Zwijgen is opgeven.

Ik vroeg hem nog even voor de duidelijkheid of hij echt dacht dat het normaal was om naar mensen te verwijzen als apen. Hij bevestigde geïrriteerd en begon nog andere soorten apen op te noemen: chimpansees, orang oetans…

CC Rising Damp (CC BY 2.0)

 

Ik draaide me om naar de mensen die nu stilletjes in rijen stonden te wachten tot de deuren van het vliegtuig open gingen en in het Engels riep ik luid: ‘Dames en heren, deze man hier gelooft dat het normaal is om naar mensen te verwijzen als apen. Hij houdt er van om naar hun landen op vakantie te gaan, maar zijn medeburgers van Marokkaanse of Turkse origine, die noemt hij apen.’

Hij probeerde zich snel te verdedigen door zich te beroepen op de vrijheid van meningsuiting: ‘We zijn in België en hier mag je zeggen wat je wil.’ Ik informeerde hem dat er wettelijke beperkingen zijn en dat racisme er één van is.

Wie mensen apen noemt, is een racistische klootzak. It’s as simple as that.

Op dat punt probeerde hij een andere tactiek. In België zouden we problemen hebben met deze “criminelen” en “terroristen”. Het resultaat van een decennialange blootstelling aan de holle retoriek van een aantal politici uit Vlaams-nationalistische en extreem-rechtse partijen.

Ik zei dat zijn uitspraken gebaseerd waren op raciale vooroordelen. Ook als er, inderdaad, terroristen bestaan, dan legitimeerde het zijn uitspraken nog steeds niet. Je kan mensen geen apen noemen. Indien je dat wel doet, ben je niets anders dan een racistische klootzak. It’s as simple as that.

Een blanke 60-jarige man voelde op dat moment de nood om de gevestigde orde van de dominante blanke man in onze samenleving te bevestigen en vroeg me om mijn mond te houden. Een warme welkom-thuis voor iemand die zonet de jongeren van dit land had vertegenwoordigd op een conferentie van de Verenigde Naties over interculturele dialoog en inclusieve samenlevingen.

Racisme is een sluipend gif. Zolang het verborgen blijft, zullen we nooit van de ziekte genezen.

Ondertussen stond de menigte er stilletjes bij. Iedereen keek verbouwereerd toe maar zei of deed niets. Pas nadat we het vliegtuig uitstapten, kwam een jonge Turkse man naar me toe en zei dat ik juist gehandeld had en dat de wereld een beetje gek is geworden. Geduld zal ons redden. Het wordt ooit beter.

Racisme is een sluipend gif. Zolang het verborgen blijft, zullen we nooit van de ziekte genezen. Zolang we er niet over praten en het in de taboesfeer blijven drukken, zullen we nooit als inclusieve maatschappij vooruit kunnen gaan.

Ik deel deze ervaring omdat ik geen enkele persoon het privilege gun om heimelijk te spuwen op de democratische samenleving die wij willen zijn, om de wetten van ons land te misbruiken opdat medeburgers zich inferieur zouden voelen, om af te breken waar we samen aan bouwen. Om mensen zoals jij en ik te reduceren tot primaten.

Ik heb me op geen enkel moment een slachtoffer gevoeld. Verbazingwekkend genoeg kwetste dit alles me niet eens. Ik voelde niets anders dan een ongelooflijke drang en strijdvaardigheid om te vechten waar ons land voor staat. Kan ik op jou rekenen?

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.