Wij zijn van België en wij subsidiëren files

Het is maandagmiddag en ik loop in de drukke straten van Brussel, de stad met de slechtste luchtkwaliteit van Europa volgens de Environmental Performance Index 2016.

De avondspits begint, hoewel het nog maar halfvier is. Ik kijk naar de blinkende auto’s, machteloos in een rijtje – of soms ook gewoon in een chaotische massa – en de gefrustreerde bestuurders. In elke auto één. Rokend, claxonnerend, roepend, zingend, bellend, kauwgomkauwend, geeuwend.

Mijn neus doet pijn, mijn ogen prikken, mijn tong tintelt een beetje en ik proef benzine in mijn mond. Ik ben opgelucht dat ik zo meteen in de trein kan stappen.

Ik proef benzine in mijn mond

Het Amerikaanse Inrix berekende via de Traffic Scorecard in 2015 dat ons land na de Verenigde Staten het ergste fileleed kende in de wereld, met Antwerpen en Brussel als koplopers.

Ook de filebarometer van Touring Mobilis toonde vorige week aan dat de voorbije zes maanden ongeveer één maand aan structurele files opleverden. 1 maand op 6! Daar gaat onze Belgische productiviteit waar we zo trots op zijn.

We stonden nog nooit zo vaak stil, klinkt het ironisch. Jaar na jaar worden onze records voor structurele files verbroken. Woorden zoals ‘verontrustend’ en ‘onrustwekkend’ zijn de standaard geworden.

Structurele problemen kan je echter enkel met structurele oplossingen bestrijden. Verkeersexperten en onderzoekers roepen op om beleid te voeren op lange termijn. En laat dat nu net de zwakte van ons politiek systeem zijn.

Onze regeringsleiders hebben al meermaals aangetoond dat langetermijnvisie nu niet meteen hun sterkste kant is. Het mobiliteitsbeleid is – net zoals de andere beleidsdomeinen die aan duurzaamheid gelinkt zijn – een falend beleid. En wij staan er bij en wij kijken er naar.

Minder snel oordelen

Ongeveer een jaar geleden had ik een openhartig gesprek met een manager van een multinational over mobiliteit. Hij en zijn vrouw hebben beiden een fulltime job en een bedrijfswagen. Ze gebruiken die uiteraard niet enkel voor woon-werkverkeer, maar ook voor persoonlijke zaken zoals boodschappen doen, de kinderen naar school en hobby’s brengen, op bezoek bij ouders die ‘op den buiten’ wonen, op vakantie gaan naar de Côte d’Azur met een gratis tankkaart.

Welke motivatie heeft iemand als hij om zijn bedrijfswagen op te geven om dagelijks met de bus en/of trein naar het werk te gaan? Kon ik hem vanuit zijn positie ongelijk geven dat hij niet snel afstand zou nemen van zijn bedrijfswagen in ruil voor een budget voor openbaar vervoer? Ik heb geleerd om minder snel te oordelen en ik heb beseft dat we moeten nadenken over alternatieven om iedereen mee aan boord te krijgen.

Nee, je hoeft geen ‘linkse rakker’ of ‘bomenknuffelaar’ te zijn om dit compleet geschift te vinden

De Europese Commissie stelde vast dat er nergens zo veel wordt geïnvesteerd in bedrijfswagens als in België. De fiscale steun is ongeveer 4 miljard euro per jaar.

De Lijn en de NMBS krijgen samen nog geen 3 miljard euro overheidssteun per jaar.

Hoe kan het dat wij accepteren dat wij, belastingbetalers, rechtstreeks files subsidiëren? Hoe kan het dat we aan het begin van de 21e eeuw met de dreigingen van klimaatsverandering en economische onstabiliteit ons openbaar vervoer structureel aan het verzwakken zijn terwijl we volop in duurzame mobiliteit zouden moeten investeren?

Nee, je hoeft geen ‘linkse rakker’ of ‘bomenknuffelaar’ te zijn, maar simpelweg een mens met gezond verstand om dit compleet geschift te vinden.

Ben

Wie gelooft nog dat er in het algemeen belang van de burgers beleid wordt gevoerd? Wie gelooft er ministers nog wanneer ze zichzelf op de borst kloppen en beweren dat ze alles doen wat ze kunnen?

En met ‘alles doen we ze kunnen’ bedoelen ze niets anders dan ‘ik heb X miljoen euro vrijgemaakt voor Y’. Falend beleid wordt verstopt achter cijfers waar burgers zich weinig bij kunnen voorstellen. Wat u ook aan het doen bent, meneer Weyts, u schiet serieus tekort.