Top over eilandstaten zwijgt over klimaatvluchtelingen

Er is een voorstel om een nieuwe categorie van “milieuvluchtelingen” in het leven te roepen, voor wie de eilandstaten ontvlucht onder druk van de stijgende zeespiegel. “Maar het is niet opgenomen in de finale conferentietekst”, zegt een betrokken diplomaat.

Volgens de bron zien de rijke buurlanden van eilandstaten een toevloed aan vluchtelingen niet zetten. Het voorstel vereist ook een amendement aan de VN-Conventie over de Status van Vluchtelingen uit 1951, een verdrag dat nu al tot heel wat verdeeldheid leidt.

“We geloven dat klimaatvluchtelingen een legitieme aanspraak op asiel maken, en erkend moeten worden in het VN-Vluchtelingenverdrag, zodat ze internationale bescherming genieten”, zegt Sarah Shaw, die bij Friends of the Earth International werkt rond klimaatrechtvaardigheid. “Helaas zijn het de zeer rijke landen, die verantwoordelijk zijn voor het grootste aandeel broeikasgassen in de atmosfeer vandaag, die weigeren om klimaatvluchtelingen aan de conventie toe te voegen. Erger nog, ze proberen de bestaande internationale bescherming voor vluchtelingen af te zwakken”.

700 deelnemers

Ook Kristin Casper, die juridisch advies geeft voor campagnes van Greenpeace International, noemt het schandalig dat kleine eilandstaten tegen het einde van deze eeuw hun territorium zullen verliezen als gevolg van het stijgende zeewater.

“Klimaatgedreven migratie zal toenemen, daarom moeten we blij zijn met de inspanningen van de Pacifische eilandstaten, andere regeringen en ngo’s die oproepen tot dringende actie om wereldwijd rechtvaardig om te gaan met dit soort migratie. Het is duidelijk dat regeringen de plicht hebben om het risico op klimaatgebonden rampen te verkleinen, en ontheemde mensen en gemeenschappen wettelijke bescherming te bieden in hun landen en daarbuiten.”

Er zijn 52 kleine eilandstaten, waaronder Cuba, Fiji, Grenada, Bahamas, Timor-Leste, Tuvalu en Vanuatu. De secretaris-generaal van de conferentie volgende week in Samoa, Wu Hongbo, verklaarde aan journalisten dat hij meer dan 700 deelnemers verwacht: politieke leiders, directeurs van VN-agentschappen en ngo’s.

Volgens hem bevat de conferentietekst verschillende aanbevelingen om concrete stappen vooruit te zetten. Maar deze doelstellingen kunnen niet alleen door regeringen alleen behaald worden. “De klimaatverandering treft ieder van ons”, benadrukt Wu Hongbo.

Kwetsbaarheid

“Miljoenen mensen over de hele wereld zijn momenteel intern ontheemd of moesten gedwongen vluchten naar het buitenland als gevolg van honger en conflict . De klimaatverandering maakt veel van deze crisissen erger, omdat grondstoffen zoals drinkbaar water schaarser worden”, voegt Shaw van Friends of the Earth eraan toe.

Volgens de VN zijn kleine eilandstaten een van de meest kwetsbare regio’s in de wereld naar intensiteit en frequentie van natuurrampen, die ook een steeds grotere impact krijgen. Die kwetsbaarheid verergert nog eens andere kwesties waar ontwikkelingslanden sowieso mee kampen, zoals globalisering, voedselzekerheid, energieonafhankelijkheid en biodiversiteit.