Puerto Ricaanse Calle 13 klaar om Europa te veroveren

Eduardo, jullie komen eind juni naar België. Kan je je iets voorstellen bij ons land?

Eduardo Cabra: Toch wel. Mijn zus is heel wat jaren geleden een jaar naar België getrokken als uitwisselingsstudente. Ze studeerde er en woonde in bij een gastgezin. Ze heeft ons toen heel wat verteld over het land, over de geschiedenis en over het leven in België. Maar dat moet intussen zo’n 15 jaar geleden zijn, echt veel herinner ik er mij dus niet meer van.

Het lijkt er op dat jullie na Latijns-Amerika en de Verenigde Staten op het punt staan om Europa te veroveren. Zien jullie het ook zo?

Veroveren, van dat woord hou ik niet zo. Het is een archaïsch woord, met een negatieve bijklank. We willen gewoon optreden en onze muziek laten horen aan de mensen. Vorig jaar tourden we al in Duitsland, Nederland, Spanje en Engeland. We deden toen zeven optredens. Deze keer pakken we het iets groter aan en zullen we ongeveer 20 optredens doen. Dat is al een heel pak meer en daar zijn we blij om. Maar veroveren, daar zijn we niet mee bezig. Bedoeling van de tour is muziek maken en onze boodschap overbrengen.
Heel waarschijnlijk zullen er heel wat latinomigranten naar de optredens komen kijken en hopelijk brengen die ook hun lokale liefjes mee.

Jullie zingen in het Spaans maar ik las dat jullie aan het experimenteren zijn met het Engels, klopt dat?

Mijn broer is daar inderdaad mee bezig. Hij wil zich ook graag uitdrukken in andere talen. Hij heeft al wat teksten in het Engels geschreven. Maar alles zit nog in een embryonale fase, zelf heb ik nog niets van zijn Engelse teksten gehoord.

Voor vele latino’s is Europa het beloofde land. Hoe kijken jullie naar het Oude Continent?

We zien de Europese landen gewoon als alle andere landen. Maar de Europese landen hebben uiteraard wel een grote geschiedenis. En door de kolonisatie kijken we vandaag vanuit Latijns-Amerika ook met een wat vreemde blik naar Europa. Maar door die kolonisatie hebben we hier toch ook wat van de Europese cultuur in ons. Dat moeten we nu eigenlijk zien als een troef.
We zijn heel tevreden dat we naar Europa kunnen komen, wat door de afstand niet vanzelfsprekend is. Wanneer we daar zijn willen we ervaringen en muziek uitwisselen en de Europese muziek beter leren kennen.

Jullie teksten zijn sterk sociaal bewogen, hoewel jullie niet van heel arme afkomst zijn. Vanwaar die sociale bewogenheid?

We komen inderdaad uit de middenklasse, maar niet uit de gegoede klasse: wij en onze familie moesten werken voor het brood op de plank. We hebben veel offers moeten brengen, er werden geen cadeau’s uitgedeeld.
Om te kunnen studeren hebben we heel wat moeite moeten doen. Mijn broer moest beurzen bij elkaar schrapen om te kunnen studeren aan de universiteit. Ikzelf ging naar de staatsuniversiteit.
We komen uit een iets meer gefortuneerd milieu, daarin heb je niets te kiezen. In de buurt waar we zijn opgegroeid had je wel mensen van alle klassen.Waar het op neer komt is de dingen te bekijken vanuit alternatieve perspectieven, niet vast te houden aan je eigen bekende omgeving. Van daaruit willen we onze boodschap brengen. En die boodschap bestaat uit wat we meemaken, wat we zien en uit hetgeen waarin we geloven.
Je moet ook uit je eigen omgeving kunnen stappen om te begrijpen wat er om je heen gebeurt. En ook de laagste klassen kan je aanspreken. Het komt er op aan jezelf bij te scholen.

In maart van dit jaar traden jullie op in de Cubaanse hoofdstad Havana. Hoe zijn jullie daar bij gekomen?

Wel, om te beginnen hebben Puerto Rico en Cuba een groot deel van hun geschiedenis gemeenschappelijk. We bewandelden hetzelfde pad, tot we op een bepaald moment toch elk onze eigen weg in sloegen. Maar we lijken nog steeds enorm op elkaar. We staan soms met getrokken messen tegenover elkaar, maar we zijn gelijkaardig.
Het is duidelijk dat ons land een kolonie is. Ons paspoort is ‘gringo’, Noord-Amerikaans. Maar tegelijk hunkeren we ook naar Cuba. Ik denk dat heel veel Puerto Ricanen ook willen doen wat wij deden toen we naar Cuba gingen. We hebben er lang voor moeten aandringen, maar uiteindelijk hebben we de kans gekregen.
En het was de moeite. We gaven een concert op het Anti-Imperialistiche Plein in Havana, een heel speciale ervaring.

Visitante tijdens het concert in Havana © Calle 13

Is het waar dat er bij dat optreden 200.000 toeschouwers aanwezig waren?

Men zegt dat er een half miljoen toeschouwers waren. Voor het podium stonden 100.000 mensen, maar daarrond waren nog veel meer mensen aanwezig. Er was echt enorm veel volk.

De muziek van Calle 13 bevat invloeden van stijlen van over heel de wereld. Is het in Puerto Rico niet moeilijk om met deze genres in contact te komen? Ik kan me bijvoorbeeld voorstellen dat op de Puerto Ricaanse radio geen Balkanmuziek wordt gedraaid.

Inderdaad, er is heel weinig variatie. Op dat vlak is het in Puerto Rico huilen met de pet op, met al die commerciële muziek op zowat alle zenders.
We hebben hier wel Radio de la Universidad de Puerto Rico. Zij spelen wel eens leuke deuntjes. Maar natuurlijk luistert niet iedereen hier naar Radio Universidad. Het merendeel van de pers en de tv-zenders richten zich op reclameboodschappen en er wordt ook behoorlijk wat propaganda verspreid.
Om in contact te komen met al de verschillende genres moeten we het internet op. Youtube is daar een grote hulp in. Je vangt een deuntje op en je gaat op zoek tot je het gevonden hebt. Het is voor ons belangrijk heel veel muziek te absorberen.

Door al die invloeden gebruiken jullie ook veel verschillende instrumenten. Hoe gaat dit live in zijn werk?

Calle 13 bestaat uit elf muzikanten. De songs van de albums, opgenomen in de studio, passen we aan aan deze elf muzikanten en hun instrumenten. We veranderen zo bijvoorbeeld de originele arrangementen zodat onze blazerssectie er in past. Wat jullie live gaan horen is wat er op onze platen staat, maar dan aangepast aan onze groep van elf muzikanten.

Calle 13 heeft in het verleden samengewerkt met heel wat grote namen zoals Shakira, Nelly Furtado en Orishas. Met welke artiesten zouden jullie in de toekomst nog willen samenwerken?

Het is waar dat we al met grote namen hebben mogen samenwerken. Ik wil geen afbreuk doen aan de andere artiesten, maar de samenwerking die voor mij het belangrijkst was, was deze met Ruben Blades. Maar ook de projecten met andere artiesten, zoals Mercedes Sosa, Susana Baca, Orishas: dat zijn voor ons echt legendarische samenwerkingen.
We hebben al met zoveel grote namen samengewerkt dat ik eigenlijk niet weet met wie ik nog graag zou willen samenwerken. Weet je met wie ik nog wel eens iets zou willen doen? Met een jonge, Latijns-Amerikaanse groep die muziek maakt waardoor je je eigen oren niet kunt geloven. Maar voorlopig ken ik ze nog niet, die groep. Dat is een beetje het probleem van de Latijns-Amerikaanse muziek: doorbreken als jonge artiest en je muziek kunnen verspreiden is heel moeilijk.

Tot slot: op jullie laatste album ‘Entran los que quieran’ staat ‘LatinoAmerica’, een ode aan het continent waaruit blijkt hoe nauw dit jullie aan het hart ligt. Waar zouden jullie willen dat Zuid-Amerika staat in het jaar 2050?

Ik weet niet waar we zullen staan in 2050, maar het zou mooi zijn als de landen van het continent op goede voet met elkaar zouden staan.
We moeten ook inzetten op onderwijs. Latijns-Amerika heeft echt nood aan goed onderwijs, aan mensen die zich bijscholen. Dat is echt van levensbelang.