Nieuwe VN-vredesmacht voor Sudan mijdt Darfur

Volgens Joel Adechi, de ambassadeur van Benin bij de VN die momenteel de VN-Veiligheidsraad voorzit, is de raad klaar om een volwaardige vredesoperatie op te zetten voor Sudan. Die vredesmacht moet verzekeren dat het vredesakkoord tussen noord en zuid wordt uitgevoerd.

De VN geven zelf toe dat er meer nodig is voor Darfur. De Afrikaanse Unie heeft nu ongeveer 900 militaire waarnemers in de door etnisch geweld verscheurde regio. Dat aantal wordt waarschijnlijk opgetrokken tot 4.000. Volgens Jan Pronk, de speciale gezant van de VN voor Sudan, is de waarnemersmissie van de Afrikaanse Unie niet groot genoeg en gaat de ontplooiing ervan te traag. De Nederlandse politicus oordeelt dat de aanwezigheid van Afrikaanse waarnemers en de druk van de internationale gemeenschap wel iets uithalen, maar niet genoeg. Pronk verklaarde gisteren (dinsdag) voor de VN-Veiligheidsraad dat er een robuuste macht nodig is om de vrede in Sudan te handhaven.

Het is beschamend dat de internationale gemeenschap niet directer en forser reageert op de genocide in Darfur, zegt Ann-Louise Colgan van Africa Action, een organisatie in Washington. Colgan geeft toe dat een correcte uitvoering van het vredesakkoord tussen noord en zuid erg belangrijk is voor de toekomst van Sudan. Maar de troepen zijn volgens haar veel dringender nodig om levens te redden in Darfur. Colgan wil niet horen van het argument dat de sterke VN-vredesmacht in het zuiden van het land vanzelf ook een matigende invloed zal hebben op de conflictpartijen in Darfur - het is immers mogelijk die troepen vrij snel naar een ander deel van het land te sturen.

Het vredesverdrag dat de VN-blauwhelmen in Sudan moeten bewaken, maakte in januari een einde aan een burgeroorlog van 21 jaar tussen het noorden en het zuiden van het land. Bij dat conflict kwamen meer dan twee miljoen mensen om en werden vier miljoen mensen op de vlucht gedreven. In Darfur, een regio in het westen van Sudan, woedt een hevig conflict tussen de regering, door de regering gesteunde Arabische milities en rebellengroepen die in naam van de zwart-Afrikaanse bevolking van de regio vechten. De strijd draait ook om economische en ecologische belangen. De voorbije jaren hebben die gevechten en de humanitaire problemen die er het gevolg van zijn, misschien al aan 400.000 mensen het leven gekost. De regio telt ook meer dan een miljoen vluchtelingen. Volgens VN-secretaris-generaal Kofi Annan maken de conflictpartijen nog geen aanstalten om de strijdbijl te begraven.

SPLM-leider John Garang gelooft dat het vredesakkoord tussen zijn beweging en de regering in Khartoem ook de kansen verbetert om ook een duurzame oplossing te vinden voor het conflict in Darfur. De SPLM wil daarbij helpen. Maar de Janjaweed (de Arabische milities die het vuile werk opknappen voor de regering) moeten onder controle gebracht worden en uiteindelijk ook verantwoording afleggen.

De VN-Veiligheidsraad is verdeeld over de aanpak van de crisis in Darfur. Vorige week oordeelde een speciale commissie van de VN dat de misdaden die in Darfur begaan worden niet minder ernstig zijn dan genocide. De commissie drong er op aan dat het Internationaal Strafhof in Den Haag zich over de zaak zou buigen. Maar de VS, die altijd gekant waren tegen de oprichting van het Strafhof, sturen aan op de oprichting van een apart oorlogstribunaal voor Sudan in Tanzania. (PD)