VS willen miljarden investeren in energie in Afrika

In de eerste week van augustus komen regeringsleiders en andere vertegenwoordigers uit vijftig Afrikaanse landen naar Washington om te praten over investeringsmogelijkheden. Voorstanders van de plannen hopen dat de Amerikaanse Senaat, die eind juli met reces gaat, nog voor die tijd een besluit neemt over het voorstel. President Barack Obama kan dan begin augustus een overeenkomst ondertekenen over investeringen in de Afrikaanse energiesector.

Eind vorige maand nam een Senaatscommissie de Energize Africa Act aan, maar die wet moet nog door de Senaat. Daarna moet het eindvoorstel in overeenstemming worden gebracht met een soortgelijke wet waar het Huis van Afgevaardigden in mei mee instemde.

Tijdens een reis naar Afrika in juni 2013 maakte Obama het initiatief Power Africa bekend, een presidentieel ontwikkelingsplan voor de regio. Power Africa wil via een combinatie van publieke en private investeringen de energietoegang in Afrika ten zuiden van de Sahara verdubbelen. De langetermijnimpact van Power Africa is grotendeels afhankelijk van de wetgeving die nu punt van discussie is. Hoewel het project zich in eerste instantie richt zich op zes landen, heeft de wetgeving die nu in het Congres op tafel ligt, betrekking op het hele Afrikaanse continent.

Schone energie

Power Africa kreeg aanvankelijk kritiek van milieubewegingen en enkele ontwikkelingsgroepen. Zij wezen erop dat de plannen vooral uitgaan van fossiele brandstoffen – in het bijzonder aardgas – en gecentraliseerde energieprojecten. Die benadering is volgens hen uiteindelijk nadelig voor arme en gemarginaliseerde bevolkingsgroepen.

Vorige maand kwamen de VS echter met een initiatief dat zich richt op ‘off-grid energy’ in Afrika, energie die niet gekoppeld is aan een elektriciteitsnetwerk. “Het Congres buigt zich nu over een wet die relatief historisch is als het gaat om de steun voor off-gridmarkten”, zegt Justin Guay van de Sierra Club, een belangengroep.

Tot nu toe vielen de meeste investeringen van de Amerikaanse overheid en multilaterale organisaties uit in het voordeel van fossiele brandstoffen en centrale energieopwekking. Voor het eerst ligt er nu wetgeving op tafel die kan leiden tot een meer evenwichtige energiemix.

“Als je kijkt naar de energieproblemen in Afrika ten zuiden van de Sahara, gaat het grotendeels om een plattelandsprobleem”, zegt Guay. “Deze wet kan schone energieoplossingen stimuleren die in handen van arme bevolkingsgroepen komen, in plaats van dat ze tientallen jaren in het donker moeten wachten op elektriciteit.” Een energierevolutie wordt zo mogelijk, zegt Guay. “Een die lijkt op de revolutie in de mobiele telefonie.”