Bangladesh: 'Economisch rolmodel ondanks tumult'

Jaarlijks reikt The Banker, een financiële database en magazine, een prijs uit aan de beste centrale banken en de beste bankiers van het moment. Dit jaar valt Bangladesh in de prijzen: Atiur Rahman mocht vandaag in Londen de onderscheiding voor beste bankier van zijn regio gaan ophalen. Een prestigieuze titel en dus een goede reden voor een blitzbezoek aan West-Europa.

Van testcase tot rolmodel

Op donderdag 6 februari maakte Rahman een korte tussenstop in Brussel. Op het WSBI, de Internationale Organisatie van Spaar- en Retailbanken, werd de gouverneur ontvangen om een overeenkomst te tekenen op vlak van training & consultancy tussen de Centrale Bank van Bangladesh en WSBI. Een soort intellectuele uitwisseling, zeg maar.

‘Bangladesh draait om stabiele, kwaliteitsvolle groei. Aan speculatie doen wij niet mee.’

Met een seminarie over het perspectief van Bangladesh op de mondiale financiële crisis ging die uitwisseling de dag zelf nog van start. De WSBI gaf grif toe dat ze ‘veel kunnen leren’ uit de inzichten die Rahman gaf in zijn lezing over de stabiliteit van de economie van zijn land.

De Centrale Bank van Bangladesh werkt voornamelijk rond financiële inclusie. De bank wil duurzaam bankieren, met aandacht dus voor sociaal bewustzijn en milieu. Daarvoor werkt het onder meer samen met BRAC, de grootste ngo ter wereld. Dr. Rahman vertelt hoe Bangladesh de crisis overleefd heeft en is vooral trots op het feit dat zijn land investeert in de ‘echte’ economie.

‘Bangladesh heeft een jaarlijkse groei van meer dan zes procent’, licht Rahman toe. Tijdens de crisis is dat cijfer steeds stabiel gebleven. ‘Aan speculatie doen wij niet mee. In de plaats pompen wij geld in sectoren zoals textiel en landbouw. Ons verhaal draait om kwaliteitsvolle groei. Het is onze droom om tegen 2040 bij de ontwikkelde landen te horen.’

Roet in het eten?

Tot zover niets dan tevreden gezichten vol bewondering over het potentieel van zo’n kleine economie. In zijn lezing sneed Rahman niettemin kort een heikel punt aan. ‘Dit jaar verwachten we een groei van meer dan 6,5 procent, maar door het politieke geweld dat Bangladesh regelmatig teistert, kan dat wat minder zijn. We zijn lichtjes ongerust en hopen dat de aanstokers snel tot hun zinnen komen.’

‘Het geweld zal onze groei niet afremmen.’

Het land staat bekend om zijn geweld in tijden van verkiezingsperioden of bij de herdenking ervan. In Bangladesh zijn politieke stakingen niet zomaar stakingen, maar worden ze hartals genoemd, protesten die hand in hand gaan met geweldplegingen. Begin januari, een jaar na de herverkiezing van regeringspartij Awami League, is het geweld heropgeflakkerd en sindsdien zijn er al meer dan vijftig personen omgekomen, de meeste door petroleumbommen. De regering wijst de oppositie aan als verantwoordelijke.

‘De economie lijdt amper onder het geweld’, bevestigt Rahman wanneer MO* hem na de lezing om meer duiding vraagt. ‘De textielsector draait nonstop. Als het geweld snel stopt, zal het groeicijfer niet aangetast worden.’

Als? ‘Ik ben er zeker van dat het snel zal stoppen. De bevolking heeft er stilaan genoeg van. Meer nog, zodra de onrust afneemt, zal oppositieleidster Zia gearresteerd worden. Mark my words.’

Khaleda Zia is de voorzitster van de grootste oppositiepartij, het nationalistische BNP. Vorig jaar besliste haar partij om de verkiezingen te boycotten. ‘Dat was een foute beslissing die haar nu duur komt te staan. BNP was volgens mij sterk genoeg om te winnen maar wilde niet deelnemen aan de verkiezingen omdat er geen overgangsregering was om toe te zien dat alles eerlijk verliep. En nu wil ze herverkiezingen uitlokken door geweld te plegen. Maar Bangladeshi’s willen helemaal niet opnieuw naar de stembus.’

‘Hier in het Westen gaan er allerlei foute ideeën over Bangladesh de ronde’, vervolgt Rahman. ‘De verkiezingen van vorig jaar zouden zogezegd ongrondwettelijk zijn verlopen, maar dat is helemaal niet zo. Bangladesh kan hulp gebruiken van Europa. Niet om vervroegde verkiezingen af te dwingen, zoals de EU nu probeert te bewerkstelligen, maar om het geweld te doen ophouden.’

Angst en economie

Eerder vertelde Conflict Research Group-specialist Aynul Islam aan MO* dat de lederindustrie al een maand geen nieuwe bestellingen meer binnenkrijgt. Er blijkt dus toch een keerzijde aan dit succesverhaal. ‘Buitenlandse bedrijven zijn inderdaad bang om te investeren in tijden van politieke onrust.’

‘Zelf heb ik ook schrik’, getuigt Rahman. Net als Islam vertelt hij honderduit over de aanslag van dinsdag, waarin maar liefst zeven mensen om het leven kwamen door een petroleumbom. ‘In Dhaka word ik constant geflankeerd door politieagenten.’

‘Het geweld is voornamelijk gericht op het openbaar vervoer. Transporteurs vragen door de onveiligheid een veel hogere prijs. Ook boeren hebben hier veel last van.’

Toch blijft hij hoopvol. ‘Ik blijf bij mijn standpunt. De economie zal zegevieren, niet het geweld. Binnenkort is Bangladesh de snelst groeiende economie ter wereld.’