Juweelontwerpster met sociaal engagement

Yosra Kadri (25) woont al dertien jaar in Brugge en groeide op in Caïro. Haar vader woont nog steeds in Egypte, maar komt regelmatig naar België -wanneer zijn werk het toelaat- om tijd door te brengen met zijn vrouw en kinderen.

Vroeger ging Yosra zelf ook elk jaar naar Egypte voor twee volle maanden. Nu heeft ze minder tijd door haar studies als juweelontwerpster aan de Sint-Lucashogeschool in Antwerpen, maar gaat ze als ze kan.

Hoe meer juwelen, hoe meer vreugd

Yosra heeft een hechte band met juwelen en neemt ze dan ook altijd mee op reis. ‘Ik vertrek nooit zonder mijn juwelen’, zegt ze. ‘Ze zitten altijd in mijn reistas als ik naar Egypte ga. Sinds mijn kindertijd betekenen ze iets speciaals voor mij.

‘Mijn juwelen geven me zelfvertrouwen, ze maken mijn dag goed.’

Mijn juwelen geven me zelfvertrouwen, ze maken mijn dag goed. Ik moet ze aan hebben, anders mis ik iets. Elk juweel heeft voor mij zijn eigen verhaal: waar en waarom ik het gekocht of gemaakt heb, en hoe ik me voel als ik het draag.

Ik heb al een kast vol juwelen, maar in Egypte koop ik altijd iets bij om aan mijn collectie toe te voegen.’

Yosra neemt deze keer niet alleen haar eigen juwelen mee. ‘Ik heb nu ook een ring bij van een vriendin. Ze heeft die ring van haar moeder gekregen, en die van haar grootmoeder. Het is een echt erfstuk. Ik laat hem in Egypte opblinken, omdat ik de juwelier goed ken en altijd mag toekijken.

Mijn vriendin weet dat ik juweelontwerp studeer en dat ik een echte perfectionist ben als het op juwelen aankomt. Ze heeft er dus wel vertrouwen in dat haar ring goed terecht komt. Ik heb haar ook al kennis laten maken met de juwelen uit Egypte. Zo heeft ze via mij een paar Egyptische armbanden gekocht. ’

Kleren recycleren

Naast de gebruikelijke cadeautjes, Belgische speculaas en chocolade voor de familie laat Yosra ook altijd een plekje vrij in haar koffer voor de behoeftigen in Egypte. ‘We nemen altijd kleren mee om in Egypte uit te delen.

Alles wat we niet meer nodig hebben, waar we niet meer in passen of wat we niet meer dragen, leggen we opzij. Het maakt niet uit hoe het eruit ziet, zolang het niet versleten is.’

Yosra neemt de kleren mee samen met haar moeder en broer, maar haar hele familie draagt bij. ‘Mijn familie in België komt dan eens langs om iets af te geven. Mijn oma en opa geven kleren en we krijgen er ook van nichtjes of neefjes.’

‘Zo hebben we kledij voor kinderen, vrouwen en mannen… We verzamelen de kledingstukken en wanneer we in de zomervakantie naar Egypte vertrekken, nemen we mee wat we kunnen.’

‘We zijn er zeker van dat de kleren terecht komen bij de meest behoeftigen.’

In België is het gewoonte de oude kleren in een kledingcontainer te gooien, maar Yosra ziet liever zelf wat er mee gebeurt. ‘We zijn er zeker van dat de kleren terecht komen bij de meest behoeftigen.’

‘Mijn vader heeft voldoende kennissen in Caïro en weet wie het hardst kleren nodig heeft. Tijdens de Ramadan deelt hij ook eten uit en geeft hij geld aan behoeftigen. Dat doet bijna iedereen in Egypte, het hoort echt bij de cultuur.’

Lokale inspiratie

Tijdens haar vorige reis naar Egypte in februari schonk Yosra ook kleren aan de ngo Al Alaa, een liefdadigheidsorganisatie in Caïro. De ngo vangt vrouwen en jongeren in de armoede op en helpt ze terug op eigen benen te staan met onderwijs of werkvoorzieningen.

Ze zetten vrouwen aan het werk, bijvoorbeeld met het naaien van kleren uit gerecycleerd materiaal. Toen Yosra zag hoe de ngo zich inzette voor anderen, was ze direct geïnspireerd om zelf ook haar steentje bij te dragen.

‘Als ik maar een persoon kan helpen, is dat al een stap in de juiste richting.’

Dat gaat verder dan spullen meenemen voor de armen. ‘Een op vier twintigers en vrouwen in Egypte is werkloos.

Daar wil ik iets aan doen. Als ik maar een persoon kan helpen, een kans kan geven op een betere toekomst, is dat al een stap in de juiste richting.’

Daarom werkt Yosra met de hulp van haar familie aan een project om Egyptenaren zelf werk te geven. ‘Ik wil graag via het internet typisch Egyptische, handgemaakte waren verkopen in Europa, zoals juwelen, maar ook koperlampen, potjes uit albaster, parelmoeren doosjes…

Zo hoop ik mee de Egyptische economie aan te wakkeren.’

Soek

Het concrete idee kreeg ze toen ze rondliep in de markt in Caïro, Khan El Khalili. Dat is de grootste soek ter wereld, maar sinds de Arabische lente zijn er heel veel zaken gesloten.

‘Ik was ontsteld toen ik zag hoeveel winkels gesloten waren of niets verkochten. Ik hoop dat met mijn bijdrage er toch een paar opnieuw aan het werk kunnen.’

Eerlijk en duurzaam

Dit jaar is ze dan ook in Egypte om het concept handmade in Egypt verder uit te werken. ‘We hebben al ambachtslui gevonden die met ons willen samenwerken. In oktober lanceren we een eigen webshop, en we zullen de producten ook doorverkopen aan andere winkels.

Het is wel allemaal heel pril, we zijn er nog maar sinds februari mee bezig.’

‘Mensen moeten begrijpen dat het gevolgen heeft om goedkope imitaties te kopen.’

Yosra wil ook de uitbuiting in de handel tegengaan. ‘De ambachtsmannen zullen hun koopwaar in goede werkomstandigheden maken en er een eerlijk loon voor krijgen.

Ze moeten zich beschermen tijdens hun werk en duurzame materialen gebruiken.

De producten zullen dan ook wat duurder zijn dan de goedkope Chinese fabrieksimitaties, maar dat zal ook te merken zijn aan de betere kwaliteit. Ik wil de kopers de handgemaakte stukken laten appreciëren. Mensen moeten begrijpen dat het gevolgen heeft om goedkope imitaties te kopen.’

Mainstream media doodt toerisme

Met haar project hoopt Yosra België een positiever beeld te geven van Egypte, om het toerisme te bevorderen.

‘De beelden en nieuwsberichten over Egypte schrikken een beetje af en dat is heel jammer, want het is een prachtig land. Als Europeanen de Egyptische producten leren kennen en het verhaal horen over hoe ze gemaakt worden, krijgen ze misschien opnieuw interesse om op reis te gaan.’

‘Westerlingen denken misschien dat iedereen in Egypte in de woestijn woont en op kamelen rijdt.’

‘Westerlingen denken misschien dat Egypte een conservatief land is, dat iedereen in de woestijn woont en op kamelen rijdt. Dat klopt natuurlijk niet.

Egypte telt meer dan 90 miljoen inwoners. Sommigen bidden, anderen niet. Sommigen gaan op weg met een paard en kar, anderen hebben de meest recente modellen wagens. Er zijn clubs, casino’s, discotheken…

Waar je ook terecht komt in Egypte, je zal je zeker niet vervelen, er is veel te zien en te ontdekken. Ook is er een echte culturele diversiteit in het land, de cultuur rond de Rode Zee is niet te vergelijken met die in Luxor of Aswan.

Je ontmoet er allerhande volk. Ieder heeft zijn eigen verhaal en iedereen is altijd vriendelijk.’

Ook in de hoofdstad zelf is er veel diversiteit in de bevolking. ‘Caïro is een drukke stad die meer dan dertien miljoen inwoners telt. De drukte geeft de stad zijn charme, zijn sfeer. Ik kom er echt graag en ik voel me er altijd goed.’