Argentinië pakt informele economie aan

Volgens president Fernández is precair en informeel werk “het op één na meest urgente probleem” voor werknemers in Argentinië, na werkloosheid. Half april stelde de regering het wetsontwerp voor in het parlement, waar het nu ter bespreking voorligt.

Gunstmaatregelen

De wet zou de werkgeversbijdragen halveren voor bedrijven met hoogstens vijf werknemers, en incentives creëren om werknemers op de payroll te zetten, afhankelijk van de grootte van het bedrijf. Zo zouden bedrijven tot vijftien werknemers geen bijdragen moeten betalen voor nieuwe werknemers in hun eerste werkjaar, en slechts 25 procent van die bijdragen moeten betalen in hun tweede jaar. Bedrijven met zestien tot tachtig werknemers zouden een korting krijgen van 50 procent voor twee jaar, en bedrijven met meer dan 80 werknemers een korting van 25 procent.

Een ander centraal onderdeel van de hervorming is een publiek register van bedrijven die subsidies, kredieten en vrijstelling van belastingen ontvangen van de staat. Als bedrijven sociale fraude plegen, zouden deze voordelen geannuleerd en bestraft worden. Het aantal arbeidsinspecteurs zou ook toenemen.
Jongeren zwaarst getroffen

Huishoudwerkers, loodgieters, elektriciens, poetsers en textielwerkers zijn de belangrijkste beroepen in de informele economie, gevolgd door arbeidskrachten in de landbouw, bouwvakkers, en horecapersoneel. Ook freelancers en zelfstandige werknemers zoals straatverkopers bevinden zich vaak in deze precaire situatie.

Tijdens de regering van Néstor Kirchner (2003-2007) en zijn opvolger Cristina Fernández daalde de werkloosheid van 17,3 procent in 2003 tot 6,4 procent eind 2013. Bovendien nam volgens officiële cijfers ook de tewerkstelling in de informele sector af, van 49,6 naar 33,6 procent. Maar zowel werkloosheid als precaire tewerkstelling blijven een probleem, vooral voor jongeren.

Volgens het Argentijnse Ministerie van Arbeid, Tewerkstelling en Sociale Zekerheid maken jongeren onder 24 jaar 58,7 procent uit van alle informeel tewerkgestelde Argentijnen. “Werknemers worden gedwongen de arbeidsvoorwaarden te accepteren die ze aangeboden krijgen, omdat een groot deel van de bevolking geen toegang heeft tot jobs met sociale bescherming”, zegt economist Juan Graña van het Centrum voor Studies over Bevolking, Tewerkstelling en Ontwikkeling (CEPED).

Erfenis van de jaren 90

“Grote bedrijven stellen hun werknemers rechtstreeks bloot aan precaire condities, door middel van wettelijke mechanismen. Maatregelen zoals kortetermijncontracten of proefperioden zijn er gekomen door hervormingen in de jaren 90. Ook besteden bedrijven hun processen vaak gedeeltelijk uit aan kleine bedrijven, om kosten te drukken”, aldus Graña.

“Deze precaire omstandigheden vormen één van de belangrijkste factoren van inkomensongelijkheid in eender welke economie”, zegt Graña. “Daarom zijn alle beleidsmaatregelen welkom die het fenomeen bestrijden. Ze hebben immers een groot effect op de levensstandaard van families en de inkomensdistributie.”