Betere vluchtplannen kunnen uitstoot vliegtuig met tiende verminderen

De luchtvaart kampt met een bijzonder zware klimaatafdruk en is nu al verantwoordelijk voor 5 procent van de totale menselijke uitstoot van broeikasgassen. De sector doet inspanningen, maar die worden teniet gedaan door de sterke groei.

Snelle oplossingen zijn er niet. De ontwikkeling van nieuwe vliegtuigen, motoren en luchthavens is een duur en tijdrovend proces. Maar een optimalisering van de vluchtplannen kan wel tot winst op korte termijn leiden, stelt de studie door Britse, Duitse en Noorse deskundigen, waaraan ook Eurocontrol in Brussel meewerkte.

Opwindend potentieel

De auteurs spreken van een ‘opwindend potentieel’ om de klimaatimpact van vliegtuigen te verminderen.

‘De luchtvaart verschilt van veel andere sectoren omdat de klimaatimpact grotendeels het gevolg is van effecten die niet CO2-gerelateerd zijn’

‘De luchtvaart verschilt van veel andere sectoren omdat de klimaatimpact grotendeels het gevolg is van effecten die niet CO2-gerelateerd zijn, zoals de condenssporen en ozonvorming’, zegt hoofdauteur Volker Grewe van het Duitse Institut für Physik der Atmosphäre.

‘Die effecten verschillen regionaal en door daar rekening mee te houden, kan de uitstoot van de luchtvaart gedrukt worden.’

‘Onze studie keek naar de haalbaarheid van die strategie’, zegt Grewe. ‘We hielden rekening met de weersomstandigheden in de zomer en de winter en met de veiligheidsaspecten. Op die manier optimaliseerden we alle transatlantische vluchten.’

Alternatieve routes en drempels

Op basis van de berekende uitstoot en simulaties van het luchtverkeer evalueerde het team zo 85 alternatieve routes voor elk van de ongeveer vierhonderd vluchten die de Atlantische oceaan dagelijks oversteken.

‘Daaruit blijkt dat, met een aangepast kader en regelgeving, een aangepaste route de uitstoot beduidend kan doen dalen’, zegt Grewe.

‘Een simulatie toont een daling van de klimaatimpact met zo’n 10 procent, tegenover een relatieve kostenstijging van 1 procent.’

‘Een simulatie van vijf winterscenario’s en drie zomerscenario’s toont een daling van de klimaatimpact met zo’n 10 procent, tegenover een relatieve kostenstijging van 1 procent.’

Toch is die kostenstijging een ernstige drempel voor het plan, omdat de luchtvaartmaatschappijen nu al met flinterdunne winstmarges werken.

Als er een klimaattaks voor de luchtvaart zou bestaan, die ook rekening houdt met niet CO2-gebonden klimaatimpact, dan kan het voor de maatschappijen plots wel interessant worden.

Maar er zijn ook andere drempels, zegt Grewe. Voor het systeem werkelijkheid kan worden, moeten de berekeningen nog verfijnd worden, en moet verder onderzocht worden wat de gevolgen zijn voor de luchtverkeersleiding, met name in drukke delen van de corridor.

Maar als aan die voorwaarden voldaan is en er verder gericht onderzoek wordt verricht, kunnen de vluchtplannen al binnen tien jaar realiteit worden, zeggen de onderzoekers.