Braziliaanse banken strijken recordwinsten op ondanks recessie

Er zijn veel oorzaken van de Braziliaanse recessie maar het centrale probleem is het financiële systeem, zegt Ladislau Dowbor, econoom van de Pontificale Katholieke Universiteit van São Paulo en adviseur van heel wat VN-agentschappen.

De Braziliaanse banken en commerciële bedrijven vragen steeds hogere interesten. ‘In de handel bedraagt de interest voor de aankoop op afbetaling voor sommige producten meer dan 100 procent. In Europa beperkt men dat tot ongeveer 13 procent.’

Steeds meer op krediet

Toch kopen de Brazilianen steeds meer op krediet. In april ging gemiddeld 46,5 procent van het gezinsbudget naar de afbetaling van schulden, meer dan een verdubbeling in vergelijking met tien jaar geleden. ‘Op die manier remt het financiële systeem de vraag, want de mensen consumeren minder om hun schulden te kunnen afbetalen.’

Ook bedrijven betalen zeer hoge interesten. Leningen voor werkkapitaal, de goedkoopste, kosten 32,61 procent. ‘Dat remt de investeringen af. Het land verliest middelen die de productie zouden kunnen opvoeren.’

De stijging van de interestvoeten speelt ook de overheidsbegroting parten. De stijging van de interesten die de overheid moet betalen, is groter dan de besparingen die ze realiseerde. Dat haalt de begroting nog meer uit balans, net op een moment dat de inkomsten tegenvallen als gevolg van de recessie.

Recordwinsten

Ondanks de recessie laten de banken recordwinsten optekenen. De vier grootste financiële instellingen maakten in het eerste kwartaal van dit jaar 40 procent meer winst dan in dezelfde periode vorig jaar.

De overheid loopt ook inkomsten mis door belastingfraude. Er ging naar schatting 520 miljard dollar van de Brazilianen naar belastingparadijzen, schat het Britse tijdschrift The Economist. Dat is 28 procent van het bruto binnenlands product.

Het is bijzonder moeilijk deze problemen op te lossen, geeft Dowbor toe. Zo zijn heel wat politici verkozen met de financiële steun van grote bedrijven. En de media zijn in handen van slechts vier families.

Recessie

Brazilië ging dit jaar in recessie, een toestand die wellicht tot eind volgend jaar aanhoudt, zeggen experten. De werkloosheid stijgt, de inflatie bedroeg eind juli al 9,56 procent, en de rentevoeten zijn bij de hoogste ter wereld.

Voor de huidige regering van Dilma Rousseff is de wereldwijde groeivertraging de favoriete oorzaak van deze recessie.

Prominente economen wijzen de regering met de vinger. Door niet langer vast te houden aan besparingen, lage inflatie en een zwevende wisselkoers is Brazilië in de problemen gekomen, zeggen ze.

De bevolking kijkt vooral naar de corruptie, vooral sinds het enorme schandaal rond staatsoliebedrijf Petrobras. Het gerechtelijk onderzoek dat in 2014 begon, laat zien dat miljarden zijn verdwenen in de zakken van politici en zakenmensen.