Brazilië weet te weinig over zijn deel van Atlantische Oceaan

Brazilië heeft 8500 kilometer Atlantische kust. De Braziliaanse overheid noemt zijn enorme deel van de Atlantische Oceaan dan ook het Blauwe Amazonegebied: zijn oppervlakte is gelijkaardig met dat van het echte Amazonegebied.

Grote olievoorraden

95 procent van de Braziliaanse export verloopt via de Atlantische kust.

95 procent van de Braziliaanse export verloopt via deze kust. De bedrijvigheid zal er de komende jaren nog toenemen want er zitten grote olievoorraden onder de Braziliaanse zeebodem.

Maar over de biologische rijkdom van dit gebied weet Brazilië nauwelijks iets. ‘We zijn niet klaar om goed met dit gebied om te gaan. Het is nog geen politieke en economische prioriteit’, zegt Eurico de Lima Figueiredo, directeur van het Instituut voor Strategische Studies van de Federale Fluminense-universiteit

‘We hebben geen volle soevereiniteit over de maritieme gebieden. De Braziliaanse samenleving is zich niet bewust van de noodzaak en het belang van de bescherming van het Blauwe Amazonegebied.’

Tot 200 zeemijl

Volgens het internationaal zeerecht strekt de exclusieve economische zone (EEZ) van een land zich uit tot 200 zeemijl (370 kilometer) buiten de kust van dat land. Het kan in die zone onder meer de aanwezige grondstoffen ontginnen maar het heeft ook verantwoordelijkheden voor het beheer van het gebied.

Voor Brazilië ging het aanvankelijk om 3,5 miljoen vierkante kilometer. Het land vroeg daar nog 963.000 vierkante kilometer aan toe te voegen, de zone van het continentaal plat, het deel van de zee dat grenst aan het continent.

Tot dusver gaf de bevoegde VN-instantie haar akkoord voor 771.000 vierkante kilometer. Over de rest volgt de beslissing later.

7000 meter diepte

Op 250 kilometer voor de Braziliaanse kust werden bijna tien jaar geleden grote olievelden gevonden. De olie bevindt zich op 7000 meter diepte, onder een 2 kilometer dikke zoutlaag. Ze is nu al goed voor ruim een kwart van de Braziliaanse olieproductie.

De investeringen in deze oliewinning zijn veel groter dan die in het wetenschappelijk onderzoek naar de biologische rijkdom van het gebied.

Volgens oceanograaf David Zee van de Universiteit van Rio de Janeiro komt Brazilië zijn verplichtingen niet na. ‘De VN leggen ons bepaalde taken en wetenschappelijk onderzoek op. We moeten beter zorg dragen voor onze mariene hulpbronnen.’

‘Dit gebied valt onder de verantwoordelijkheid van Brazilië, het land heeft zich er bij de VN toe verbonden de levende en niet-levende hulpbronnen, zoals olie, gas en ertsen, te monitoren en bestuderen. Als we dit gebied niet beschermen, gaan we deze grote rijkdom verliezen.’

Kust amper beschermd

Maar 1,5 procent van het Braziliaanse kustgebied is op de een of andere manier officieel beschermd.

De organisatie SOS Mata Atlântica wijst ook op het belang en de kwetsbaarheid van het eigenlijke kustgebied. De biologische rijkdom van ecosystemen als mangroves, duinen, baaien en koraalriffen maakt van de zeegebieden echte natuurlijke kweekplaatsen.

Door het contrast tussen het koude water in het noorden en het warme water in het zuiden is er ook een enorme biologische diversiteit.

Toch is maar 1,5 procent van het Braziliaanse kustgebied op de een of andere manier officieel beschermd, zegt de organisatie.

Mata Atlântica is Braziliaans voor Atlantisch Woud. Het Atlantisch Woud bevat de restanten van een enorm uitgestrekt oerbos aan de Atlantische kust, ‘een uniek ecosysteem over een afstand van meer dan 3000 kilometer langs de kust’, zegt de Unesco. Door de ontbossing heeft het Atlantische Woud nog slechts 7,9 procent van zijn oorspronkelijke vegetatie.