Burundezen naar 'onwettige' stembusgang

Op 29 juni heeft Burundi alsnog parlementsverkiezingen georganiseerd. De afgelopen weken waren er protesten tegen het voornemen van zittend president Pierre Nkurunziza zich te laten herverkiezen voor een derde ambtstermijn. Ondanks een boycot door de oppositie en afkeuring van Europese donoren, de EU en de Afrikaanse Unie, vond vandaag toch de eerste fase van de verkiezingen plaats: parlements- en lokale verkiezingen. Op 15 juli staan presidentsverkiezingen gepland.

MO* sprak met Thijs Van Laer, 11.11.11.- beleidsmedewerker voor Centraal-Afrika, die sinds woensdag vorige week terug is uit het land. ‘Deze verkiezingen kunnen niet wettig verlopen. Behalve de regeringsgezinde partijen heeft niemand campagne kunnen voeren en de onafhankelijke radio’s zijn gesloten. Het land is onveilig. De Imbonerakure, de partijjeugd van CNDD-FDD, bedreigen stemmers.’

© Reuters
Burundezen schuiven aan voor een stembureau in Kimani tijdens de verkiezingen op 29 juni
© Reuters

Nu nog grondwet veranderen?

Volgens Van Laer dreigt het in Burundi helemaal mis te lopen als de partij van president Nkurunziza, de CNDD-FDD, na de presidentsverkiezingen van 15 juli aan de macht blijft en de grondwet verandert.

Sinds de vredesakkoorden van Arusha, zijn er voor de tutsi-minderheid in Burundi immers een gegarandeerd aantal zitjes in het parlement, de regering en ook een vast aantal posten in het leger voorbehouden. Arusha was een manier om een herhaling van de genocide te voorkomen.

‘Als CNDD-FDD hieraan gaat raken’, waarschuwt Van Laer, ‘dan is het gedaan met het vredesproces, dat nu al op de helling staat. Als ook militairen hun posten dreigen te verliezen, zou het wel ‘s verder kunnen escaleren’.

Amerikaanse militaire steun

Het valt ook te vrezen dat wanneer buitenlandse donoren hun steun aan AMISOM, de vredesmissie van de Afrikaanse Unie in Somalië waaraan ook Burundi deelneemt, stopzetten, dit een impact zal hebben op Burundi. Amerikaanse geld voor Burundese peacekeepers vloeit immers naar het leger en met die fondsen kan het leger makkelijker salarissen uitbetalen en blijft het relatief rustig in de kazernes.

Toch vindt Van Laer, medewerker van de koepel van Vlaamse ontwikkelingsngo’s 11.11.11., het niet kunnen om wél ontwikkelingshulp op te zeggen en tegelijk militairen door te betalen. Van Laer: ‘De EU overweegt trouwens om het artikel 96 in te roepen van het Cotonou-verdrag, wat een procedure ingang zet die kan leiden tot sancties en zelfs tot de stopzetting van Europese ontwikkelingssteun.’

Reynders zegt neen tegen Burundi

De oppositie boycotte vandaag de stembusgang en volgens Van Laer lag de opkomst in wijken en regio’s waar tegen een derde ambtstermijn werd betoogd, opvallend laag. ‘Ik verneem dat ook maar via sociale media, want de ngo Cosome, onze partner uit het lokale middenveld, heeft ook geweigerd de verkiezingen te monitoren en heeft zelfs burgers opgeroepen niet te gaan stemmen.’

De Afrikaanse Unie heeft geen verkiezingswaarnemers gestuurd en België, de grootste bilaterale donor van Burundi, liet bij monde van buitenlandminister Reynders weten dat het de verkiezingen ‘niet geloofwaardig’ vindt, en dat ze ‘wellicht ook geen oplossing zijn voor de politieke crisis in Burundi’. Eerder dreigde België te zullen stoppen met ‘klassieke bilaterale ontwikkelingssamenwerking’ als Nkurunziza zou blijven zitten.

Van Laer: ‘De Afrikaanse Unie blijft een club van staatshoofden, dus ik betwijfel of zij de verkiezingen onwettig zullen verklaren. Het feit dat ze geen verkiezingswaarnemers, maar wel militaire waarnemers en mensenrechtenmonitors sturen, geeft wel aan dat ze vrezen voor de veiligheid van de Burundezen.’

Op het vliegtuig richting België

Volgens de VN zijn tienduizenden Burundezen op de vlucht voor het geweld, waaronder trouwens ook de tweede vice-president. Van Laer: ‘En de voorzitter van het Burundese parlement zat op mijn vliegtuig toen ik vorige woensdag naar België terugvloog. Die afvallige partijkopstukken bewijzen dat buitenlandse druk toch iets uithaalt. Velen voelen zich gesterkt om kant te kiezen tegen Nkuruniza. Helaas blijft de club rond Nkurunziza obstinaat vasthouden aan zijn derde mandaat. Tegen de eigen wetten en de vredesakkoorden van Arusha in.’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.