Trump wil Mexicanen beledigen en toch latino stemmen krijgen

Van bij de eerste denigrerende opmerkingen van Trump over Mexicanen bleven de reacties niet uit. Wat betekent de Republikeinse nominatie van de vastgoedmagnaat als presidentskandidaat voor Latijns-Amerika? Wat kunnen de Centraal-Amerikaanse vluchtelingen, op dit eigenste moment op weg naar de Verenigde Staten, verwachten? En wat met de Latino kiezers in de Verenigde Staten? Kunnen zij hun stempel drukken op de presidentsverkiezingen in november?

Trump versus Mexico

Afgelopen maanden verbaasde Donald Trump vriend en vijand. Staat na Staat, racistische na vrouwonvriendelijke opmerking, kwam Trump dichter bij de Republikeinse nominatie. Bij de aankondiging van zijn kandidatuur deed deze kleinzoon van een Duitse immigrantengrootvader de Mexicanen in de Verenigde Staten af als drugsdealers, delinquenten en verkrachters. Latijns-Amerikanen over de landsgrenzen heen sloegen terug met piñatas in de vorm van de excentrieke Trump en door economische samenwerkingen stop te zetten.

Een andere veel geciteerde uitspraak van Trump is de bouw van een ‘great, great wall’ op de Mexicaanse zuidgrens waarvoor hij Mexico wil laten betalen. Volgens een studie van The Pew Research Centre keerden er na de recessie van 2008 wel meer Mexicaanse immigranten terug naar Mexico dan er Mexicanen vertrokken naar de VS. Ondertussen kan in de zogenaamde Noordelijke Driehoek in Centraal-Amerika (Honduras, El Salvador, Guatemala) de bevolking - te midden van woeste criminaliteit, bendegeweld en armoede - geen kant meer op.

Onderweg ondanks Trump

De Republikeinse partij heeft de muur van Trump nu ook officieel in het Platform, de visietekst van de partij die op de conventie is goedgekeurd, opgenomen. Gedeporteerde migranten die de grens opnieuw illegaal proberen oversteken worden bedreigd met vijf jaar gevangenisstraf. Toch is er voor de Centraal-Amerikaanse vluchtelingen alleen noordwaarts. De grote muur van Trump zal daar niets aan veranderen.

MO* berichtte al over de migratiecrisis in Centraal-Amerika die in de Europese media grotendeels vergeten wordt. In 2014 was er een grote stijging in het aantal kinderen dat de grens overstak. In het winternummer 2015 van MO* konden we lezen hoe de kritieke situatie in Centraal-Amerika aanhield. De reportage Minderjarigen aan de gesloten poorten van Fort Amerika van Alma De Walsche doet denken aan een symbolische muur, al voor het Trump-tijdperk. En we blijven hetzelfde verdrietige verhaal vertellen, in mei nog op MO*: Wereld vergeet de 1 miljoen vluchtelingen in Centraal-Amerika.

Een Editorial begin deze maand in The International New York Times is streng voor Obama die wel vriendelijk was voor de Centraal-Amerikaanse families en jongeren op de vlucht, maar niet genoeg heeft gedaan. In een vergelijking van de verkiezingsprogramma’s van Donald Trump en Hillary Clinton schrijft de Spaanse krant El País dat Hillary bereid is verder te gaan met de immigratiehervorming van Obama die het Hooggerechtshof eind vorige maand nog blokkeerde. Clinton is voor de regularisatie van de illegale migranten in de VS en wil de private opsluitingscentra voor immigranten dicht.

Trump wil de naar schatting 11 miljoen illegale migranten uitzetten. Volgens een recente studie van Latino Decisions kent 54 procent van de geregistreerde Latino stemgerechtigden een illegale immigrant.

De Latino-stem

Trump tweette na zijn nominatie vereerd te zijn. Hij belooft niet teleur te stellen en eindigt met nadruk: ‘AMERICA FIRST’. En was Amerika nu net niet van bij het begin een natie van immigranten?

De film A day without Mexicans van Jorge Ramos toont op tragikomische wijze de betekenis van Latijns-Amerikaanse immigranten voor de VS. ‘Please come back’, smeken de Noord-Amerikanen die zonder obers, landarbeiders, sportmannen, iconische televisiesterren, werkmannen, onderwijzers en huishoudpersoneel achterblijven. De regisseur, journalist en immigrant tweette na de nominatie van Trump dat deze niet kan winnen zonder de Latino’s.

De Latino-stem doet er toe. Volgens The Economist faalt de Republikeinse partij, vanwege Trump, in haar electorale strategie om de Latijns-Amerikaanse stemgerechtigden voor zich te winnen. Volgens de heersende opinie in de media zou er veertig procent van de Latino-stemmen nodig zijn om het presidentschap voor de Republikeinen binnen te halen.

De sleeping giant verwijst naar het Latino-electoraat dat een doorslaggevende factor kan zijn bij de verkiezingen in de VS, maar zijn elektorale kracht tenietdoet door niet massaal op te dagen bij de stembusgang. Actiegroepen zoals het Latino Victory Project steunen daarom politieke kandidaten die de belangen van de Latino-gemeenschap in de VS vertegenwoordigen en mobiliseren hen om te stemmen.

Volgens Latino Decisions is 54 procent van de geregistreerde stemgerechtigde Latino’s enthousiaster om dit jaar in november te stemmen dan dat ze bij de presidentsverkiezingen in 2012 waren. Deze Latino’s in de VS kunnen nog veel betekenen voor andere Latijns-Amerikanen onderweg naar een toekomst.

Hillary Clinton gaat in ieder geval anders om met de Latino-gemeenschap dan de beledigende retoriek van Trump. De Democratische presidentskandidaat lanceerde afgelopen woensdag een Spaanstalig Twitteraccount om de 40 miljoen Spaanstalige inwoners in de VS aan te spreken.

Na Obama: bruggen of een grote grote muur

De muur van Trump en de Republikeinse partij is vooral een politieke muur die praktisch niet realiseerbaar is. Tijdens de twee ambtstermijnen van Obama zijn er, na een historisch gecompliceerde relatie tussen de Verenigde Staten en Latijns-Amerika, weer bruggen gebouwd. Een van de opvallendste punten was het aanhalen van de diplomatieke relaties tussen Cuba en de VS. Met Clinton is er continuïteit te verwachten. Trump en het Republikeinse Platform houden er vooral een protectionistische visie op na.

Op de Opiniepagina van de New York Times heeft Héctor Tobar het over een ander effect van Trump for President: ‘De nominatie van Donald Trump bij de Republikeinse partij zal verder leven in de herinnering van vele generaties Latino’s in dit land.’

In plaats van een muur te bouwen, graven de Republikeinen vooral een put voor de toekomst van hun partij. De Latino-stem doet er toe.