Economie Latijns-Amerika moet veel groener

Als het over klimaatverandering gaat, kan Latijns-Amerika wel wat verwezenlijkingen voorleggen. Vooral het afremmen van de ontbosssing in het Amazonegebied is een stap vooruit. In het Braziliaanse deel daalde de ontbossing de laatste tien jaar met 80 procent, volgens officiële cijfers.

Maar dat is lang niet voldoende, zegt Roberto Smeraldi, directeur van Amigos da Terra — Amazônia Brasileira. De Latijns-Amerikaanse economie hangt nog veel te zwaar af van fossiele brandstoffen en andere oorzaken van CO2-uitstoot.

Laboratorium

‘Brazilië gebruikt zijn potentieel aan natuurlijke hulpbronnen te weinig om zijn economie CO2-arm te maken.’

‘We moeten af van het idee dat een consensus in Latijns-Amerika moeilijk te bereiken is’, zegt Smeraldi. ‘We hebben heel wat nieuwe ervaringen opgedaan op tal van domeinen, de regio is een belangrijk laboratorium voor de kennis over klimaatverandering.’

Volgens Smeraldi zijn nieuwe allianties nodig, via bilaterale en regionale akkoorden, om de positie van Latijns-Amerika in de klimaatonderhandelingen in Lima en volgend jaar in Parijs te verstevigen.

Brazilië zou een leidende rol kunnen spelen in die onderhandelingen maar het land gebruikt zijn potentieel aan natuurlijke hulpbronnen te weinig om zijn economie CO2-arm te maken, zegt Smeraldi.

Fossiele brandstoffen

Dat de ontwikkeling van Latijns-Amerika afhangt van fossiele brandstoffen is een mythe, zegt de Guatemalteek Mario Molina van het Climate Reality Project, de organisatie van voormalig Amerikaans vicepresident Al Gore. ‘Latijns-Amerika blijft in zijn klimaatbeleid vastzitten aan een discours dat op het verleden gebaseerd is.’

Maar er zijn hoopvolle signalen. Hij wijst op het ‘leiderschap’ van Chili. Dat kondigde in september, als eerste land in de regio, een CO2-taks aan. En tegen 2020 wil het de uitstoot van broeikasgassen met 20 procent verminderen ten opzichte van 2007. ‘We hebben iets gelijkaardigs nodig voor de hele regio’, zegt Molina.

Zorgwekkend is dan weer de evolutie in Ecuador, zeggen de experts. Het land wil in navolging van Venezuela op grote schaal olie gaan winnen. Alleen zo kan het land de armoede bestrijden, zegt president Rafael Correa.

Ontbossing

‘Van 2004 tot 2014 ging 4 miljoen hectare aan bossen verloren.’

En ook al is de ontbossing afgeremd, ze gaat wel nog voort. Van 2004 tot 2014 ging 4 miljoen hectare verloren, zegt de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN.

‘Er bestaat geen enkel regionaal akkoord over bossen of ontbossing’, zegt Carlos Rittl van het Braziliaans Klimaatobservatorium. Dat komt doordat ontwikkelingslanden geen bindende CO2-doelstellingen hebben, zegt hij.

Sommige landen nemen nu wel zelf het heft in handen. Paraguay heeft een plan dat de ontbossing helemaal moet stoppen, Peru creëerde een bosfonds dat duurzame projecten financiert, en Costa Rica heeft de ambitie om het land tegen 2021 helemaal CO2-neutraal te maken. Bovendien hebben Chili, Colombia, Guyana en Peru op 23 september de Verklaring van New York onderschreven, die tegen 2030 de ontbossing uit de wereld wil helpen.