Extreme armoede op Latijns-Amerikaanse platteland daalt amper

‘Op het Latijns-Amerikaanse platteland leven nog altijd 33 miljoen mensen in extreme armoede’, zegt Julio Berdergué, vertegenwoordiger van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN in Latijns-Amerika. ‘Ze hebben te weinig middelen voor voeding, kleding of onderwijs.’

In 1990 leefde twee derde van Latijns-Amerikaanse plattelandsbevolking nog in armoede, vandaag is dat 46 procent. De extreme armoede daalde in dezelfde periode van 40 naar 27 procent.

Daling vertraagt

Van 1997 tot 2007 ging de extreme armoede nog met 1 procentpunt per jaar achteruit, van 2007 tot 2014 was dat amper 0,2 procent per jaar.

Berdegué, die ook adjunct-directeur-generaal van FAO is, schrijft dit onder meer toe aan de vertraging van de economie in de regio. Die heeft een zware impact op de werkgelegenheid en inkomens.’We zien een zeer sterke vertraging, de daling gaat nu vijf keer langzamer dan vroeger of amper 0,2 procentpunten per jaar,’ zegt een bezorgde Berdegué.

Goede banen, betere lonen

‘De sterke, duurzame, grootschalige oplossing voor de rurale armoede is de economische ontwikkeling van de plattelandsgebieden. Kwaliteitsvolle banen en betere lonen voorzien: dat is de beste strategie om de plattelandsarmoede te verminderen.’

‘Volgens ons moeten de mensen uit de armoede geraken via een betere baan en niet via een sociaal programma.’

‘Sociaal beleid dient enkel om de gevolgen van de economische ontwikkeling te compenseren. Volgens ons moeten de mensen uit de armoede geraken via een betere baan en niet via een sociaal programma. Sociale programma’s vormen een tweede optie.’

Latijns-Amerika heeft de armoede al fors teruggedrongen. ‘Nu komt het moeilijkste deel’, zegt Berdegué. In Chili bijvoorbeeld is minder dan 3 procent van de plattelandsbevolking extreem arm, maar het gaat vooral om vrouwen en inheemse Chilenen die in zeer afgelegen zones wonen. Dat maakt het zeer complex om hen uit die armoede te halen.

De armoedeprogramma’s die vroeger succesvol waren, zullen wellicht niet volstaan om ook de laatste, hardnekkige armoede uit te bannen, denkt de FAO-topman. ‘Met de strategieën van de laatste twintig jaar gaan we de mensen niet uit de armoede helpen.’

Innovatieve oplossingen

Meer dan 25 experts, onderzoekers en beleidsmakers buigen zich vandaag en morgen over een nieuwe strategie in de Chileense hoofdstad Santiago, op vraag van de FAO en het Internationaal Fonds voor Landbouwontwikkeling (International Fund for Agricultural Development, IFAD).

Dit betekent het startschot van de Alliantie voor de uitbanning van plattelandsarmoede in Latijns-Amerika. Tot juli 2019 verzamelt en verspreidt de alliantie innovatieve oplossingen die voor elk land politiek en technisch haalbaar zijn.

‘We gaan de komende zes maanden niet alleen maar rapporten schrijven’, zegt Berdegué. ‘We willen deze instrumenten zo snel mogelijk aan de landen voorleggen.’

De startbijeenkomst moet al een zeer concreet werkplan opleveren. Volgende week wil de alliantie al voorstellen doen.