Hoe nauw zijn de banden tussen Italiaanse en Mexicaanse maffia?

Wat deed Tomás Yarrington op het moment van zijn arrestatie in Firenze, vorige week? Genoot van hij van de warme lentedag? Of was hij er voor ‘zaken’? De Italiaanse diensten geven vooralsnog geen details vrij. Wel is zeker dat Yarringtons dagen in Zuid-Europa geteld zijn. Vijf jaar nadat het Mexicaanse federaal parket zijn aanhouding beval, wacht hem nu een uitlevering naar Mexico of de Verenigde Staten, die hem ook op de hielen zaten.

De Italiaanse politie bevestigt dat de ex-gouverneur van de deelstaat Tamaulipas logeerde in een Florentijnse bed and breakfast. Volgens een woordvoerder had hij een kleine som geld bij zich en was hij nog maar net aangekomen in de Toscaanse hoofdstad. Vermoed wordt dat de Mexicaan onder een valse identiteit bescherming genoot in het zuidelijke Calabrië. En dat is geen toeval. Die regio wordt immers gedomineerd door een van Italiës meest gevreesde misdaadorganisaties: de ‘Ndrangheta.                 

Beschermheer Golfkartel

Wat bindt de gezochte ex-functionaris met de maffiosi van Zuid-Italië? Tomás Yarrington (60) was op de vlucht voor justitie wegens beschuldigingen van samenwerking met een Mexicaans drugskartel. Van 1999 tot 2005 bekleedt Yarrington de functie van gouverneur van de noordelijke deelstaat Tamaulipas. In die periode weet het Golfkartel, geworteld in diezelfde staat, een steeds dominantere positie te veroveren in de Mexicaanse onderwereld. Zo strijdt el Chapo, Mexico’s bekendste maffiabaas, op een ongemeen wrede manier met het Golfkartel.

Gouverneur Yarrington werkt als beschermheer voor het Cártel del Golfo en Los Zetas. Misdaad door de vingers zien, drugsgeld witwassen, smeergeld aanvaarden: alles is mogelijk in Tamaulipas. Al voor het beëindigen van zijn ambtstermijn start de Amerikaanse FBI een onderzoek naar de banden tussen de politicus en het kartel.

In 1997 zien de Zeta’s het levenslicht, toen nog binnen de schoot van het Golfkartel. Deze paramilitaire moordcommando’s doen de werkwijzen van de gevestigde kartels verbleken in het niets. Hun modus operandi kenmerkt zich door ongeziene martel- en verminkingtechnieken. Gaandeweg scheuren de Zeta’s zich los van het Golfkartel en smeden ze banden met buitenlandse drugsbendes. Zoals met de Europese ‘Ndrangheta.

Het is dankzij de transnationale verbroedering dat Mexicaanse kartels voet aan wal hebben kunnen zetten op het oude continent. Twee grote Italiaanse politieoperaties in 2008 en 2011 legden duidelijke linken bloot tussen beide misdaadgroepen, waarbij cocaïnehandel primeert. En het blijft niet beperkt tot één groep. Eerder dit jaar nog werd uitgerekend in Tamaulipas Giulio Perrone gearresteerd, een cocaïnesmokkelaar van de Napolitaanse Camorra.

Haven van Antwerpen

Er heerst nu een sterk vermoeden dat Yarrington bescherming genoot van de ‘Ndrangheta, als een wederdienst voor zijn goedaardige omgang met de verbroederde Zeta’s. Of hij zich nog bezighield met illegale praktijken is onbekend.

Volgens Europol is de ‘Ndrangheta eveneens actief in België. Onze centrale ligging en – vooral – de haven van Antwerpen doen vermoeden dat Mexicaanse kartels ook in ons land aanwezig kunnen zijn.

De problematiek kadert in de snelle globalisering van drugsnetwerken.  Parallel aan de liberalisering van de wereldhandel, overschrijden maffiosi grenzen met groeiend gemak. El Chapo’s Sinaloa-kartel is bijvoorbeeld werkzaam in tientallen landen in Afrika, Azië, Zuid-Amerika en Europa.

Volgens Europol is de ‘Ndrangheta eveneens actief in België. Onze centrale ligging en – vooral – de haven van Antwerpen doen vermoeden dat Mexicaanse kartels ook in ons land aanwezig kunnen zijn. In februari van dit jaar veroordeelde de Brusselse correctionele rechtbank nog enkele bedrijfsleiders uit de farmaceutische industrie. De efedrinepillen die zij uitvoerden naar Mexico zouden dienen voor de aanmaak van methamfetamine, of crystal meth. 

Tamaulipas blijft tot vandaag kreunen onder het geweld, de corruptie en de miljoenen aan schuld die Yarrington de staat naliet. In de strijd tegen de drugsoorlog, die niemand ontziet, is elke vorm van gerechtigheid een klein lichtpuntje. Lokale leiders hebben nog veel bewegingsvrijheid in het federaal georganiseerde Mexico. Maar Yarrington is niet de eerste hoge functionaris die geklist wordt. En hij zal zeker niet de laatste zijn.