Hoge meststofprijzen strop voor Afrikaanse boeren

‘Mijn oogst zou groter zijn als ik wat vaker geld had om meststoffen te kopen.’

Op dit moment kost een zak met 50 kg meststof in Mozambique ongeveer 26 euro. Om één hectare te bemesten, heeft een landbouwer 3 zakken nodig. Voor een Afrikaanse boer is dat een kostelijke zaak, zegt de Mozambikaanse boer Eherculano Thomas Rice. Op dit moment plant hij verschillende soorten gewassen hoog en laag naast elkaar om toch een beter rendement te krijgen.

‘Ik ben al blij als ik 40 zakken maïs kan oogsten op acht hectares veld. Mijn oogst zou groter zijn als ik wat vaker geld had om meststoffen te kopen’, klaagt de landbouwer. ‘Bovendien moeten ik ver reizen om ze te kopen.’

Een evaluatierapport van de Mozambikaanse overheid geeft hem gelijk: als de landbouwers verbeterde zaden, meststoffen en pesticiden gebruiken, kan hun rendement met bijna 600 procent stijgen.

Politiek

De Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara hebben in het Akkoord van Abuja vastgelegd dat overheden het gebruik van meststoffen moeten stimuleren. Waar op dit moment een Afrikaanse landbouwer maar gemiddeld 8 kg meststof gebruikt per hectare, moet dit in 2015 gestegen zijn tot 50 kg. In industrielanden is dat gemiddelde zelfs 100 kg.

‘Geen enkel Afrikaans land heeft dit doel tot nu toe gehaald, maar er is verbetering in zicht’, zegt Richard Mkandawire, vicepresident van de landbouworganisatie African Fertiliser and Agribusiness Partnership (AFAP). Zo gebruiken boeren in het Oost-Afrikaanse land Malawi vandaag de dag gemiddeld 33 kg per hectare.

Mkandawire benadrukt dat er geen wonderoplossing bestaat om de prijs van meststoffen te verlagen. ‘Maar mijn organisatie voorziet verschillende financiële middelen om het probleem deels op te vangen, zoals subsidies of leningen aan groothandelaars. We voeren ook regelmatig testen uit op landbouwgrond zodat boeren de juiste soort meststof kunnen gebruiken.’ De organisatie heeft in samenwerking met de internationale sectorvereniging van meststofproducenten (IFA) een campagne opgestart om het gebruik van meststoffen te promoten bij Afrikaanse overheden.

Het lijkt erop dat de overheden daar oor naar hebben, want in juni 2014 hebben verschillende Afrikaanse staatshoofden met het Akkoord van Malabo beloofd dat ze de landbouwproductie zullen stimuleren. Op die manier willen ze het rendement van de voedselproductie verdubbelen en de armoede- en hongercrisis in het continent halveren tegen 2025.

Landbouwtechnieken

‘Door op een niet-duurzame manier aan landbouw te doen, verliezen Afrikaanse landbouwers via de bodem jaarlijks 30 tot 80 kg per hectare aan voedingsstoffen voor hun planten.’

Naast een beter gebruik van meststoffen is het ook belangrijk om op een correcte manier aan landbouw te doen, zeggen vertegenwoordigers van de Keniaanse landbouw-ngo Alliance for a Green Revolution (AGRA). ‘Door op een niet-duurzame manier aan landbouw te doen, verliezen Afrikaanse landbouwers via de bodem jaarlijks 30 tot 80 kg per hectare aan voedingsstoffen voor hun planten.’

Daarom heeft de ngo in 13 Afrikaanse landen een lesprogramma opgestart, waar op dit moment 3 miljoen landbouwers leren hoe ze op een duurzame manier gewassen kunnen telen. Zo leren ze minerale meststoffen gebruiken en peulvruchten te planten.