Indiase dorpelingen trekken vrijwillig weg uit olifantencorridor

Drie jaar geleden werden de inwoners van het landbouwersdorpje Ram Terang in de Indiase staat Assam opgeschrikt uit hun slaap omdat een mannelijke olifant het dak van een van de hutjes had verwoest en de bewoonster, een jonge moeder, zo zwaar had verwond dat ze de aanval niet overleefde.

‘Het is een nacht die ik niet kan vergeten’, zegt Khoi, de zoon van de leider van het dorp. ‘De baby huilde de hele nacht door terwijl de olifant naast de verwoeste hut in slaap viel. ‘s Ochtends konden de dorpsbewoners naar binnen glippen en het kind in veiligheid brengen. De moeder werd hier begraven.’

Op zoek naar voedsel

Zestig procent van de Aziatische olifanten, 26.000 tot 28.000 dieren, leeft in India. Volgens cijfers uit 2012 zijn 5620 van deze dikhuiden in Assam te vinden, een staat in het noordoosten van India, ook bekend vanwege de productie van hoge kwaliteit thee en rijst.

In het jaar na de aanval werden zeven huisjes in Ram Terang platgewalst door een kleine kudde olifanten. Het was meteen ook het laatste jaar dat de dorpelingen voldoende voedsel hadden om hier goed te kunnen leven. Sinds die dag groeide de kudde olifanten steeds verder aan en kwamen ze steeds vaker naar het dorp om zich te voeden met de gewassen op de velden van de dorpelingen.

De kinderen waren bang om alleen naar school te gaan en de mannen voelden zich onveilig om na de werkdag in het donker terug naar huis te keren.

Olifantencorridor

Ram Terang werd gebouwd na etnische conflicten in buurdistrict Golaghat. De dorpelingen beseften niet dat ze hun dorp hadden opgetrokken in een olifantencorridor, een doorgang die olifanten en andere wilde dieren gebruiken om zich van het ene naar het andere leefgebied te begeven. Zo’n 1800 olifanten trekken hier jaarlijks voorbij op zoek naar voedsel als de rivier Brahmaputra overstroomt en zo het nabijgelegen Nationaal Park Kaziranga, de verblijfplaats van de olifanten, onder water zet.

‘Ze komen meestal in kuddes van wel vijftig dieren’, zegt Ram Terang de 80-jarige leider van het gelijknamige dorp. ‘We zijn bang, maar hebben ook het gevoel dat de olifanten ons begrijpen. We schijnen met lichten op hen, ze kijken dan even boos maar lopen meestal na een tijdje de andere kant uit.’

Toch hebben olifanten tussen 2003 en 2014 al 733 mensen gedood in Assam. Volgens gegevens van het ministerie van Bosbeheer werden tijdens diezelfde periode 225 olifanten het slachtoffer van stroperij, vergiftiging, elektrocutie of een aanrijding met een trein.

Dorp met faciliteiten

Om het conflict tussen de dorpelingen en de olifanten te ontmijnen sloegen de natuurbeschermingsorganisaties Wildlife Trust of India (WTI) de International Union for the Conservation of Nature (IUCN), Elephant Family en het Japan Tiger and Elephant Fund de handen in mekaar en werd er voor de dorpsbewoners een nieuw dorp gebouwd: New Ram Terang.

Negentien bakstenen huisjes met gepleisterde muren, tinnen daken en een badkamertje met toilet achteraan, werden voor hen opgetrokken. Er is een opvangcenter voor jonge moeders en kinderen; de bouw van een basisschool is gepland.

Om de olifanten buiten te houden werd voorzien in een elektrisch hek op zonne-energie. Begin mei kon een olifant evenwel opnieuw tot in het nieuwe dorp binnendringen omdat na weken van regenval de batterijen onvoldoende waren opgeladen. De dorpelingen konden met behulp van licht het dier vrij snel terug naar de uitgang begeleiden.

Alleszins toont het aan dat samenleven tussen mens en olifant een “reuzengrote uitdaging” blijft, zegt Lucy King van het Human-Elephant Co-Existence Program, een organisatie die experimenteert met het plaatsen van bijenkorven, -olifanten zijn bang van bijen-, rond landbouwgronden om de oogst te beschermen tegen de invasie van olifanten.

In de strijd om het conflict tussen mens en olifant te reduceren, heeft WTI ook olifantencorridors beschermd in de staten Karnataka, Kerala en Meghalaya. Telkens kon er een overeenkomst gevonden worden met de betreffende inwoners over een vrijwillige verhuizing.

De Asian Elephant Alliance, een in 2015 opgerichte alliantie van WTI en vijf andere natuurorganisaties, plannen in de volgende tien jaar de bescherming van in totaal 100 olifantencorridors.