Internethandel in uitheemse planten bedreigt inheemse soorten

Guldenroede, reuzenbalsemien of de Chinese waaierpalm. Drie planten, één probleem: allemaal zijn ze afkomstig van andere continenten dan Europa, terwijl ze wel werden geïntroduceerd in Zwitserland als tuin- en sierplanten. Sommige ‘ontsnapten’ en zwermden uit in het wild, waar ze nu de inheemse soorten bedreigen.

eBay

Het probleem met invasieve soorten, planten die zich buiten hun natuurlijke verspreidingsgebied vestigen door toedoen van menselijk handelen, is niet beperkt tot Zwitserland. Overal vinden uitheemse plantensoorten hun weg naar gebieden waar ze normalerwijze niet thuishoren.

Een belangrijke oorzaak van de toenemende grensoverschrijdende handel van dergelijke soorten is het internet en sites zoals eBay. De verspreiding van potentieel invasieve soorten van het ene naar het andere continent is tegenwoordig immers maar een muisklik verwijderd.

Wereldwijde handel in planten

Om zich een beeld te kunnen vormen van de omvang van het probleem, volgden vier onderzoekers van de universiteit ETH Zurich de wereldwijde handel van planten op eBay en andere online platformen.

Gedurende vijftig dagen bekeken ze welke planten te koop werden aangeboden, hoe vaak en in welke landen. In een speciaal daarvoor ontwikkeld computerprogramma gaven de onderzoekers in of de aangeboden planten ergens ter wereld als een invasieve soort gelden volgens de plantenlijst van instituten zoals de Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur (IUCN).

‘We waren verrast door het resultaat’, zegt hoofdauteur van de studie Franziska Humair. ‘We hadden niet verwacht dat de wereldwijde handel in planten waarvan we weten dat ze onder de invasieve soorten vallen, zo uitgebreid is.’

Passiebloem

Gedurende de testperiode vonden de onderzoekers 2625 verschillende plantensoorten te koop op eBay. Van alle planten waren 510 invasief in minstens één regio in de wereld. Uit deze groep staan 35 plantensoorten op de lijst van 100 meest invasieve plantensoorten van de IUCN.

‘De enige manier om de verspreiding van invasieve soorten te beheersen is de handel ervan te beperken.’

Passiflora edulis of passiebloem was de invasieve plant die het vaakst te koop werd aangeboden, zo’n 90 keer per dag, door verdelers uit 17 landen verspreid over de vijf grootste geografische regio’s. Deze soort is hoog invasief in de tropen.

Op de tweede plaats komt de korenbloem Centaurea cyanus, die gemiddeld 80 keer per dag te koop werd aangeboden. Deze bloem is een invasieve soort in verschillende delen van de Verenigde Staten.

Ook regio’s die voorheen amper toegang hadden tot de plantenhandel, doen nu mee ‘dankzij het internet’, zegt Christoph Kueffer, een van de onderzoekers. ‘Zuid-Afrika duikt bijvoorbeeld op en van veel van deze plantensoorten hebben we nog geen zicht of ze al dan niet invasief zijn op andere continenten.

‘De enige manier om de verspreiding van invasieve soorten te beheersen is de handel ervan te limiteren’, zegt Kueffer. ‘Verschillende landen hebben al regelgeving met als doel de verspreiding van invasieve plantensoorten te verhinderen. De landen van de EU zijn bezig met de oplijsting van soorten die binnen Europa als invasieve soorten worden beschouwd.  De bloeiende planten- en zadenhandel via het internet maakt het echter nog dringender om actie te ondernemen’, besluit Kueffer.

De studie  werd gepubliceerd in Conservation Biology.