Klimaat duwt wereld in 'onbekend terrein'

Het WMO-jaarrapport voor 2016 spreekt van een nooit eerder geziene wereldwijde hittegolf, een uitzonderlijk kleine oppervlakte aan zee-ijs op beide polen en een snelle stijging van de zeespiegel.

Die zijn grotendeels het gevolg de klimaatverandering, maar kregen een extra duwtje in de rug door het weerfenomeen El Niño. Hoewel dat nu afneemt, blijven de extremen aanhouden, februari brak in de VS alle records en hittegolven in de poolgebieden doen de ijskappen verder krimpen.

Flirten met het vriespunt

‘Zelfs zonder een sterke El Niño in 2017 zien we andere opmerkelijke veranderingen overal ter wereld die de limieten opzoeken van ons begrip van het klimaatsysteem’, zegt David Carlson, klimaatexpert van het World Climate Research Programme. ‘We zijn nu echt op onbekend terrein beland.’

De voorbije winter kreeg de Noordpool minstens drie keer met een hittegolf te maken, waarbij krachtige stormen boven de Atlantische Oceaan warme, vochtige lucht richting het gebied duwen. Daardoor flirtte het gebied in hartje winter zelfs met het vriespunt.

‘Met concentraties aan CO2 in de atmosfeer die telkens opnieuw records breken, is de invloed van de mens op het klimaatsysteem steeds evidenter.’

‘Dit rapport bevestigt dat 2016 het warmste jaar ooit was -een opvallende 1,1 graden Celsius boven de pre-industriële periode en 0,06 graden Celsius boven het vorige record van 2015’, zegt WMO-baas Petteri Taalas.

‘Ook de temperatuur van het zeeoppervlak is de warmste ooit in de metingen, de zeespiegel bleef stijgen en de oppervlakte van de poolkappen was ver onder het gemiddelde voor het grootste deel van het jaar.’

De oorzaak daarvan is het niet ver te zoeken, zegt Taalas. Dankzij steeds krachtiger computers en klimaatgegevens op de lange termijn is het tegenwoordig mogelijk om de invloed van de mens in verband te brengen met de klimaatextremen.

‘Met concentraties aan CO2 in de atmosfeer die telkens opnieuw records breken, is de invloed van menselijke activiteiten op het klimaatsysteem steeds evidenter.’

Parijs, een mijlpaal

‘De start van het Klimaatakkoord van Parijs op 4 november 2016 is een historische mijlpaal’, zegt Taalas.

‘Het is van levensbelang dat de implementatie realiteit wordt en dat het akkoord de internationale gemeenschap naar een oplossing voor de klimaatverandering gidst, door de uitstoot van broeikasgassen aan banden te leggen, de wereld te wapenen tegen de gevolgen van de klimaatverandering en adaptatie op te nemen in het nationale beleid van landen.’

Volgens Taalas is er ook aandacht voor onderzoek nodig. ‘Een blijvende investering in klimaatonderzoek is van levensbelang als we onze wetenschappelijke kennis gelijke tred willen laten houden met de snelle veranderingen van het klimaat.’