Met Canadese machtswissel verdwijnt opnieuw “klimaatschurk”

Harper en Abbott deden er tijdens hun ambtstermijn alles aan om klimaatactie en de opmars van hernieuwbare energiebronnen tegen te houden. Vorig jaar smeedden de twee zelfs een formele alliantie om de globale klimaatonderhandelingen te blokkeren, genoeg om door het tijdschrift New Statesman als “de twee grootste klimaatschurken ter wereld” bestempeld te worden.

Nu zijn beide leiders van het politieke toneel verdwenen. Abbott werd vorige maand binnen zijn eigen partij afgezet door de meer gematigde Malcolm Turnbull. Harper leed dit weekend een zware verkiezingsnederlaag tegen de Canadese Liberale Partij van Justin Trudeau.

Gevolgen

Beide machtswissels hebben gevolgen voor de rol die de landen spelen op het geopolitieke toneel, in ieder geval wat de toon betreft. Zowel Turnbull als Trudeau willen af van de harde koers van hun voorgangers en zijn meer bereid tot samenwerking en onderhandeling. Maar de vraag is of ze ook de positie van hun landen kunnen en willen veranderen.

De nieuwe Australische premier Turnbull gaf alvast weinig reden tot hoop in die richting. Hoewel hij in de voorbije jaren meermaals ijverde voor ambitieuze klimaatinspanningen en stimulansen voor hernieuwbare energie, nam hij in zijn eerste weken als premier al flink gas terug.

Ook de nieuwe Canadese leider Trudeau belooft te breken met de harde politiek van Stephen Harper, die het land terugtrok uit het Kyoto-protocol en volop inzette op fossiele brandstoffen. Tijdens de campagne beloofde Trudeau het imago van het land, dat onder Harper internationaal geïsoleerd was geraakt, te herstellen en de relatie met de Verenigde Staten opnieuw te verbeteren.

Tijdnood

Maar in het geval van Trudeau is de grote vraag of hij daarvoor wel voldoende tijd zal hebben. Over amper een maand begint de top in Parijs. In die tijd moet Trudeau eerst nog een regering samenstellen, voordat hij een nieuwe klimaatdoelstellingen voor het land kan uitwerken.

Voor die positie wil hij bovendien overleggen met de Canadese provincies. Vooral het olierijke Alberta dreigt daarbij dwars te liggen. Hoewel in Alberta recent nog de progressieve New Democratic Party aan de macht kwam, heeft de lage olieprijs er al tot duizenden ontslagen geleid en staan de zenuwen gespannen.

Als er al een nieuwe Canadese positie komt, is het nog maar de vraag hoe ambitieus de nieuwe doelstellingen zullen zijn. Trudeau wil dan wel breken met de harde lijn van Harper, maar dat betekent niet dat hij de olie-industrie zomaar laat vallen. Ook tijdens zijn campagne bleef hij ijveren voor de de aanleg van nieuwe oliepijpleidingen, waaronder het erg controversiële Keystone XL.