Anti-IS-coalitie maakt meer dan 200 burgerdoden in Mosoel

Op 17 maart voerde de door de VS-geleide coalitie luchtaanvallen uit op het Westelijk deel van de Iraakse stad Mosoel, in een nieuwe poging om de stad te heroveren op terreurgroep IS. Vooral de dichtbevolkte wijk Jadida werd hierdoor getroffen. De dagen na de bombardementen kwamen steeds meer berichten binnen over tientallen burgers, omgekomen na de aanval.

Het leeuwendeel van de bevolking in de getroffen wijk werd, volgens Amnesty International, verschillende keren door de Iraakse overheid gevraagd om thuis te blijven. Dat zou veiliger zijn dan op de vlucht te slaan. Want dan, zo was de redenering, konden ze makkelijk ten prooi vallen aan IS of zelfs mortieraanvallen die willekeurig in de stad plaatsvinden. Een waarschuwing die een immense tol eist, blijkt nu.

Het Amerikaanse leger wou aanvankelijk niet reageren op de beschuldigingen, maar heeft inmiddels bekend dat het de gebouwen waar de burgerslachtoffers zijn gevallen, effectief heeft gebombardeerd. Jim Mattis, de Amerikaanse minister van Defensie verklaart dat ze er alles aan doen om burgerslachtoffers tot een minimum te herleiden, maar dat het heel moeilijk is, gezien de manier waarop IS vaak onschuldigen als menselijk schild gebruikt.

De Amerikanen benadrukken dat zij op verzoek van het Iraakse leger hebben opgetreden, maar dat wordt door Irak ontkend, zij beweren zelfs dat de luchtaanvallen uitgevoerd door het Amerikaanse leger niks te maken hebben met de vele burgerslachtoffers. Volgens hen werden de huizen tot ontploffing gebracht door IS. Dat wordt dan weer ontkend door getuigen en overlevenden.

Sinds eind februari zijn ook al meer dan 165.000 mensen uit West-Mosoel op de vlucht geslagen.

Logische gevolgen

Het aantal burgerslachtoffers begon onder het Obama-tijdperk al te stijgen, maar kwam in een versnelling terecht sinds Trump in januari officieel de macht overnam.

‘We vechten tegen de meest gevaarlijk terroristische groepering, dat mag niet vergeten worden.’

Toen het Iraakse leger om militaire steun vroeg onder Obama, duurde het vaak verschillende dagen voordat het Amerikaanse leger reageerde. Vaak kwamen ze dan met een negatief advies, omdat het aantal burgers moeilijk in te schatten viel. Maar de laatste maanden wordt veel minder terughoudend gereageerd op dergelijke verzoeken. Het hoog aantal burgerslachtoffers doet vermoeden dat de coalitie onvoldoende voorzorgsmaatregelen trof om burgerslachtoffers te voorkomen. Volgens Amnesty International is dit een flagrante schending van het internationaal humanitair recht.

Majoor Generaal Maan al-Saadi, een commandant van de speciale eenheden in Irak, spreekt met gemengde gevoelens: ‘Natuurlijk is het verschrikkelijk dat er zoveel doden vallen’, verklaart hij in de New York Times. Maar hij heeft het vooral over de gevolgen van een verschrikkelijke oorlog: ‘We hebben zelf enorm veel soldaten verloren. Als dat de prijs is om Mosoel te bevrijden, dan is het volgens mij normaal. Het is en blijft een oorlog, fouten kunnen gemaakt worden, en kosten soms levens. We vechten tegen de meest gevaarlijk terroristische groepering, dat mag niet vergeten worden.’

Verder dan Mosoel

De schade van de oorlog is niet enkel beperkt tot Mosoel, gelegen op zo’n 350 kilometer van de hoofdstad Bagdad. In andere delen van Irak en grote delen rond de Syrische stad Raqqa, het ander bolwerk van IS, stijgt het aantal burgerslachtoffers aanzienlijk.

Volgens Airwars, een Britse organisatie die de gevolgen van luchtbombardementen onderzoekt op burgers, heeft de coalitie, onder leiding van de VS, voor het eerst meer burgerslachtoffers op haar geweten dan Rusland in Syrië.