Obama: ‘Opmars schone energie niet meer te stuiten’

Donald Trump heeft beloofd Obama’s belangrijke verwezenlijkingen terug te draaien zodra hij in functie is. Hij belooft onder meer de steenkoolsector nieuw leven in te blazen en twijfelt aan het klimaatverdrag van Parijs.

Maar wat betreft de opmars van hernieuwbare energiebronnen is er geen weg terug, schrijft Obama. In een rijkelijk onderbouwde bijdrage in het gezaghebbende tijdschrift Science beschrijft hij de opmars van schone energie als ‘onomkeerbaar’.

Ook de bedrijfswereld valt de uitredende president bij. In een open brief vragen 530 bedrijven en 100 investeerders aan de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump om de klimaatinspanningen in de VS niet terug te draaien.

Bij de ondertekenaars zijn grote namen als Unilever, Kellogg’s, Monsanto en Intel.

Economische groei is groen

De president start zijn betoog met de verwijzing naar een toonaangevend rapport van het Internationaal Energieagenschap (IEA). Daarin wordt aangetoond hoe de economische groei al is losgekoppeld van een stijgende uitstoot.

Tussen 2008 en 2015 daalde de uitstoot van de Amerikaanse energiesector met 9,5 procent, terwijl de economie in diezelfde periode groeide met meer dan 10 procent. ‘Het belang van die trend kan niet genoeg benadrukt worden’, schrijft Obama.

‘Die ontkoppeling van uitstoot en economische groei haalt het argument onderuit dat klimaatactie een lagere groei of levensstandaard betekent.’

‘Die ontkoppeling van uitstoot en economische groei haalt het argument onderuit dat klimaatactie zou impliceren dat je een lagere groei moet accepteren, of een lagere levensstandaard.’

‘We willen een energiezuinige economie in de VS, op basis van CO2-arme energie’, schrijven de bedrijven, waaronder ook Hewlett Packard, Starbucks en Tesla.

‘Betaalbare, efficiënte oplossingen kunnen ons daarbij helpen, banen creëren en het concurrentievermogen van de Amerikaanse bedrijven een impuls geven. Doen we dat niet, dan brengen we de Amerikaanse welvaart in gevaar’, aldus de ondertekenaars.

Als tweede reden geeft Obama de dynamiek bij de bedrijven. ‘Er zijn niet alleen macro-economische motieven’, schrijft hij.

‘Ook individuele bedrijven komen tot de conclusie dat een lagere uitstoot niet alleen goed is voor het milieu, maar ook voor de eigen balans. Het levert lagere prijzen op voor de consument en een hogere opbrengst voor hun aandeelhouders.’

Daarbij komen de enorme veranderingen binnen de energiesector, zoals de verschuiving van steenkool naar schaliegas en de snel dalende kost van hernieuwbare energie.

Internationaal momentum

‘De kostprijs van windenergie daalde met 41 procent tussen 2008 en 2015, die van zonnepanelen met 54 procent en grote zonnecentrales tot 64 procent’, schrijft president Obama.

‘2015 was wereldwijd een recordjaar voor investeringen in hernieuwbare energiebronnen, die dubbel zoveel kapitaal aantrokken als fossiele projecten.’

Tot slot wijst de aftredende president op het internationale momentum. ‘Buiten de VS maken landen en hun bedrijven stappen voorwaarts om de vruchten te plukken van een koppositie in de race naar schone energie.

Maar dat is niet altijd zo geweest: tot voor kort dachten velen dat enkel een kleine groep landen met een geavanceerde economie verantwoordelijk was voor uitstootbeperkingen.

‘Ondanks het onzekere beleidskader waar we nu te maken mee krijgen, blijf ik overtuigd dat geen ander land beter geschikt is om de klimaatverandering aan te pakken.’

In Parijs zijn landen overeengekomen om een ambitieuzer beleid te voeren en daar transparant over te zijn.

Dat was een fundamentele verschuiving in het diplomatieke landschap, die nu al vruchten oplevert.’

‘Dit zou geen partijpolitiek thema mogen zijn’, besluit de president.

‘Het is een kwestie van goed zakendoen en economisch inzicht om een technologische revolutie aan te voeren en zelf de trends in de markt te sturen.

Ondanks het onzekere beleidskader waar we nu te maken mee krijgen, blijf ik overtuigd dat geen ander land beter geschikt is dan de VS om de klimaatverandering aan te pakken en de vruchten te plukken van een schone energietoekomst.’

‘Met tientallen miljarden dollars aan Amerikaanse investeringen in hernieuwbare energie dit jaar alleen al, en nog veel meer over de hele wereld, is de vraag of we dit momentum en potentieel voor economische groei willen grijpen’, stelt Jonas Kron, vicepresident van Trillium Asset Management en een van de ondertekenaars.

‘Het is van doorslaggevend belang te beseffen dat dit een kans is waar ook staten de vruchten van kunnen plukken – niet enkel de federale leiders.’

Onderbouwde, stille oproep

Hoewel Obama zijn opvolger maar één keer bij naam noemt en daarbij neutraal blijft, zien waarnemers in het artikel een duidelijke oproep aan Trump om de klimaatinspanningen van de VS niet af te bouwen, en dat met harde economische argumenten.

Ook de keuze voor Science op zich kan als een signaal gezien worden, waarmee Obama duidelijk maakt belang te hechten aan op feiten gebaseerde wetenschap.

Dat blijkt ook uit de vorm: hoewel het artikel als opiniebijdrage is geschreven, is zowat elke bewering onderbouwd met de bijhorende wetenschappelijke referenties naar de studies en rapporten die worden aangehaald.