Recessie dreigt voor Braziliaanse economie

Een Braziliaanse recessie lijkt onafwendbaar nu Petrobras zijn investeringen dit jaar met 25 procent terugschroeft. ‘De gevolgen zijn enorm’, zegt Adriano Pires, directeur van het Braziliaans Centrum voor Infrastructuur.

‘Bedrijven moeten sluiten, of schroeven op hun beurt hun investeringen terug. Heel wat sectoren daveren op hun grondvesten.’ Vooral de bouw- en scheepsbouwsector krijgen klappen. ‘Een tragedie.’

Corruptieschandalen

Meer dan twintig bouwbedrijven blijken smeergeld betaald te hebben om opdrachten binnen te rijven.

De schade kan nog hoger oplopen door corruptieschandalen rond de projecten van Petrobras en de grootste bouwbedrijven van het land.  In maart vorig jaar werd Paulo Roberto Costa, de voormalige directeur Bevoorrading van Petrobras, aangehouden. Hij beloofde mee te werken met de politie in ruil voor strafvermindering.

Meer dan twintig bouwbedrijven blijken smeergeld betaald te hebben om opdrachten binnen te rijven. Daarbij de grootste constructeurs van het land, Odebrecht, Camargo Corrêa en Andrade Gutierrez, bedrijven die in tientallen landen actief zijn, vooral in Latijns-Amerika en Afrika.

Zij moeten de grote bouwprojecten van het land uitvoeren, onder meer waterkrachtcentrales, autowegen, trein- en metrolijnen. Als ze veroordeeld worden in de Petrobraszaak, dan dreigen de dringende infrastructuurwerken nog meer achterstand op te lopen.

Te hoge prijzen

‘De corruptie bij Petrobras is diepgeworteld, nu hebben we de kans om ze terug te dringen’, zegt Fernando Siqueira, ondervoorzitter van de Vereniging van Ingenieurs van Petrobras.

Drie factoren heb volgens hem het wanbeheer bij het staatsbedrijf in de hand gewerkt: ‘de politieke benoeming van topfiguren, bestuurders die niet luisteren naar de technici, en het contracteren van diensten per pakket waardoor de gecontracteerden alle zeggenschap over het project krijgen. Het gecontracteerde bedrijf voert het project uit, kiest de bedrijven en bepaalt de prijzen, wat kartelvorming en corruptie in de hand werkt, met prijzen die systematisch te hoog zijn.’

30 tot 50 politici

Het schandaal zal ook politici treffen. Dertig tot vijftig verkozen politici worden genoemd in de zaak. Wellicht in maart doet het Federale Hooggerechtshof uitspraak.

Bovendien blijkt uit een onafhankelijke doorlichting van de boekhouding van Petrobras door twee internationale consultancybedrijven dat het bedrijf met 34 miljard dollar overgewaardeerd is. Of dit door de corruptie komt of door beheersfouten, is nog niet duidelijk.

Aandeelhouders dreigen nu zeer kritische vragen te stellen. Petrobras kan ook een slechtere rating kregen voor zijn financiering.

Droogte

De uitgaven worden beperkt, de belastingen gaan omhoog.

Hoe belangrijk Petrobras is voor de Braziliaanse economie, blijkt onder meer uit zijn netto operationele inkomsten. In 2013 bedroegen die 141,5 miljard dollar, het equivalent van 6,4 procent van het bruto binnenlands project.

Op de koop toe heerst al twee jaar droogte in het land, onder meer in het Zuidoosten en Centrum-Westen, de belangrijkste industrie- en landbouwregio’s. Veel regen zit er de komende maanden niet aan te komen.

De industriële productie gaat achteruit als gevolg van het watertekort. Steeds meer bedrijven proberen dat te verhelpen door water te hergebruiken.

De regering van Dilma Rousseff, die in januari aan haar tweede termijn begon, kondigde ondertussen een besparingsoperatie aan, in tegenstelling tot wat ze in haar verkiezingscampagne had beloofd. De uitgaven worden beperkt, de belastingen gaan omhoog. Het doet dat naar eigen zeggen om een financiële crisis te vermijden, de inflatie terug te dringen en het vertrouwen van de markten te herwinnen.