Slimme technieken verhogen opbrengst Keniaanse boeren

Gedurende twintig jaar teelde Dickson Kamau enkel maïs op zijn veld van een halve hectare groot. Het bracht voldoende op om zijn gezin te onderhouden en zijn zeven kinderen naar de universiteit te sturen. Hij werd een van de belangrijkste leveranciers van maïs in het dorp Rumuruti in het district Laikipia, dat op 266 kilometer afstand van de Keniaanse hoofdstad Nairobi ligt.

Zes jaar geleden leidden stijgende temperaturen, de hoge kosten van kunstmest en pesticiden, en het gebrek aan opslagruimte er echter toe dat de groei van zijn bedrijf stagneerde.

‘De landbouw is hier erg afhankelijk van de regen en dat is sinds het stijgen van de temperatuur problematisch. Er is ook een tekort aan opslagmogelijkheden voor water’, zegt Mary Abukutsa-Onyango, docent tuinbouw aan de Jomo Kenyatta University of Agriculture and Technology in Nairobi.

Koers wijzigen

Het verhaal van Kamau is identiek aan dat van veel andere boeren in het Oost-Afrikaanse land. Ze realiseren zich dat het noodzakelijk is om van koers te veranderen, maar houden nog erg vast aan de gebruiken van de oude, traditionele familielandbouw. ‘Toen ik aan mijn landbouwactiviteiten begon kreeg ik regelmatig bezoek van landbouwexperts die me tips gaven en informatie over landbouwtechnieken. Naarmate het aantal landbouwers toenam, werden die bezoeken steeds schaarser’, zegt Kamau.

De experts zijn er onder meer om de landbouwers te informeren over klimaatslimme landbouwtechnieken.

De VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) voorziet in ondersteuning met een landbouwexpert per vierhonderd boeren. In realiteit is er vandaag echter maar ondersteuning van één expert per tweeduizend boeren. De experts zijn er onder meer om de landbouwers te informeren over klimaatslimme landbouwtechnieken en om hen technieken bij te brengen om beter om te gaan met tegenslag.

Volgens Abukutsa-Onyango zijn deze initiatieven erg belangrijk, want de uitdagingen zijn talrijk. ‘Onvruchtbare grond, watertekort en een afname van landbouwgrond omdat velen hun grond opdelen en in kleinere percelen verkopen, zijn maar enkele van de problemen waar we mee te maken krijgen’, zegt ze.

Rechtstreekse interventies

Volgens de FAO is landbouw een van de belangrijkste factoren van de Keniaanse economie, goed voor 26 procent van het bruto binnenlands product. De sector zorgt voor een tewerkstelling van 40 procent van de totale bevolking, en meer dan 70 procent van de mensen op het platteland.

Tegen deze achtergrond blijft de FAO in Kenia investeren in rechtstreekse interventies bij boeren. Vandaag hebben ze al drieduizend boerengezinnen op die manier kunnen bereiken. ‘De boodschap is duidelijk’, zegt Kamau. ‘Als boeren blijven vasthouden aan familielandbouw, zullen de veranderde weerpatronen de boerderijen en inkomsten verwoesten.’

Na de interventies van de FAO, zouden de meeste maïsboeren volgens Kamau twee keer per jaar oogsten, waar dat ervoor slechts een keer per jaar was.

‘Als je maar één oogst hebt en die valt tegen door slechte weersomstandigheden, duurt het erg lang voor de boer om daar weer bovenop te komen’

‘Als je maar één oogst hebt en die valt tegen door slechte weersomstandigheden, duurt het erg lang voor de boer om daar weer bovenop te komen’, legt hij uit. Verder werd de boeren ook aangeleerd om meer te diversifiëren in hun aanplantingen om ook op die manier het risico op tegenvallende oogsten te verkleinen. “Velen van ons oogsten nu naast maïs ook aardappelen’, zegt Kamau.

Omdat landbouwproducten duurder verkocht kunnen worden naarmate ze schaarser worden, wordt ook geïnvesteerd in opslagcapaciteit. ‘Net na de oogst kost een zak aardappelen drie keer minder dan later in het seizoen’, legt landbouwexpert Patrick Muraguri uit.

Kamau zegt dat goede opslagplaatsen inderdaad helpen om de inkomsten te kunnen verdelen. ‘Vlak na de oogst hebben alle boeren veel aanbod en bij gebrek aan opslagruimte moeten we vaak verkopen zonder enige winst te maken’, zegt hij.

Volgens de FAO hebben de interventies ertoe geleid dat de productiviteit en ook de inkomsten van de boeren verdubbeld zijn.