Slimme technologie voor sloppenwijken op Jamaica

Gebouwen gebruiken wereldwijd 40 procent van alle energie en 25 procent van het water. Ze zijn goed voor een derde van de uitstoot van broeikasgassen, volgens het Sustainable Buildings and Climate Initiative. Duurzame gebouwen zijn dus van groot belang om veerkracht te ontwikkelen tegen de klimaatverandering en kunnen armen in het Caraïbische gebied geld besparen.

“De huizen op Jamaica verslinden veel energie en de elektriciteit is erg duur. Daardoor hebben mensen minder te besteden en dat is slecht voor de economie”, zegt hij. Clayton werkt met zijn collega Tara Dasgupta aan een prototype van huizen waarin bijzondere aandacht is voor zuinig watergebruik, hernieuwbare energie, materialen en binnenklimaat.

Het voorgestelde type huis, waarin het netto energieverbruik op nul moet uitkomen, is het eerste in zijn soort in de regio. Het Institute for Sustainable Development (ISD) van de universiteit ontwerpt het huis in samenwerking met de Global Environment Facility en het VN-Milieuprogramma (UNEP). De project- en ontwikkelkosten bedragen 5,2 miljoen euro.

Informele bouw

Bij de huidige huisvesting op Jamaica is de groei van informele nederzettingen in het licht van de klimaatverandering een groot probleem, zegt Clayton. Het gaat dan om mensen die onderkomens van slechte kwaliteit bouwen op ongebruik land. Zo’n 20 procent van de bevolking van Jamaica woont in dergelijke nederzettingen. “Er staan huizen op ongeschikte terreinen en hellingen. Als we het soort seizoensregens krijgen die we door de klimaatverandering kunnen verwachten, kunnen er overstromingen en landverschuivingen ontstaan.”

Clayton wijst erop dat er op Jamaica en in de rest van het Caraïbische gebied nog veel moet gebeuren op het gebied van bouwregels die enige bescherming moeten bieden tegen natuurrampen. Het ISD bracht risico’s in kaart en concludeerde dat de overheid van Jamaica deels schuldig is aan de onveilige woonomstandigheden.

“De regering voert momenteel een beleid om meer huizen te bouwen voor mensen met een laag inkomen”, zegt Kwame Emmanuel, technisch consultant betrokken bij de risicoanalyse. Die huizen komen volgens hem, vanwege de lagere prijzen van het land, echter vaak op plaatsen die kwetsbaar zijn voor de klimaatverandering of aangrenzende gebieden kwetsbaarder maken. Ook zou de regering volgens hem illegale bouw aanmoedigen, door bureaucratische rompslomp rondom formele huisvesting.

“Politici zijn vooral bezig met de huidige problemen van de kiezers, zoals armoede, kosten van levensonderhoud, werkloosheid, toegang tot water, slechte wegen enzovoort. Het is daarom lastig nu al in te spelen op zaken waarvan de gevolgen zich nog niet duidelijk manifesteren, zoals de stijgende zeespiegel.”