Spanje heeft slachtoffers dictatuur nog altijd niet vergoed

De Raad voor de Mensenrechten, die elk land regelmatig doorlicht, doet Spanje 189 aanbevelingen. Het VN-orgaan tikt Madrid onder meer op de vingers omdat de slachtoffers van de burgeroorlog (1936-1939) en de Franco-dictatuur (1939-1975) nog altijd op een vergoeding wachten.

De slachtoffers van het conflict, die met meer dan 150.000 zijn, wachten nog steeds op de een of andere vorm van schadevergoeding van de nationale instellingen, zegt Aitor Martínez. Die instellingen blijven de slachtoffers de toegang tot de waarheid, gerechtigheid en genoegdoening ontzeggen, aldus de projectdirecteur van de Fundación Internacional Baltasar Garzón.

Economische crisis

Ook het huidige beleid van de Partido Popular kreeg opmerkingen van de Raad. Heel wat landen uitten hun bezorgdheid over de nieuwe wet op Burgerveiligheid, zegt Ignacio Jovtis van de Spaanse afdeling van Amnesty International. Groot-Brittannië vroeg bijvoorbeeld hoe Madrid wil vermijden dat de wet legitiem protest beperkt of onmogelijk maakt.

Verscheidene landen vroegen dat Spanje meer oog zou hebben voor de economische en sociale rechten van haar inwoners. Brazilië vroeg dat de besparingen van de regering-Rajoy geen negatieve gevolgen zouden hebben voor het recht op wonen, gezondheid, voeding en onderwijs.

Landen als Noorwegen, Nicaragua, Algerije, Egypte, Cuba, Venezuela en Slovenië vroegen in dezelfde context aandacht voor de meest kwetsbare groepen, vooral voor mensen met een beperking, kinderen, vrouwen, ouderen en migranten.

Verslechterd sinds 2010

De laatste VN-doorlichting – officieel spreekt men van het Universeel Periodiek Onderzoek (UPO) – van Spanje dateert van 2010. Bij veel landen overheerst de indruk dat de mensenrechtensituatie in Spanje er sindsdien aanzienlijk op achteruit is gegaan.

“Veel van de 89 landen die aan het UPO van Spanje hebben deelgenomen, toonden zich bezorgd over het respect voor de rechten van de migranten, zowel de legale als illegale”, zegt Inés Díez de Frutos, juridisch verantwoordelijke van de migrantenorganisatie Red Acoge.

De regering in Madrid heeft nu tot juni de tijd om de 189 aanbevelingen te bestuderen. Ze beslist dan welke aanbevelingen ze aanvaardt en welke niet.

De Raad voor de Mensenrechten licht in zijn huidige sessie, die van 19 tot 30 januari loopt, veertien landen door.