Speciale Belfius-persprijs voor Belgische onthullers LuxLeaks

Daarmee legden zij in samenwerking met het International Consortium of Investigative Journalists begin november 2014 de geheime belastingafspraken bloot die internationale bedrijven hadden afgesloten met de Luxemburgse fiscus.

Het dossier leidde in binnen- en buitenland tot een stevig politiek en maatschappelijk debat over de noodzaak aan een rechtvaardige fiscaliteit in tijden van besparingen en crisis. Aanstaande maandag lichten de journalisten trouwens hun onderzoeksresultaten toe op een hoorzitting in het Europees parlement. 

MO*journalist Kristof Clerix is erg tevreden met deze persprijs: ‘Gezien de maatschappelijke impact die LuxLeaks heeft gehad en gezien de intensieve samenwerking met Xavier van Le Soir, Lars van De Tijd en meer dan 80 ICIJ-collega’s wereldwijd, ben ik erg blij met deze journalistieke bekroning. Ik geloof oprecht dat media een verantwoordelijkheid hebben als vierde macht.’ 

Kristof Clerix: ‘Ik geloof oprecht dat media een verantwoordelijkheid hebben als vierde macht.’ 

Het was de eerste keer in 52 jaar traditie van de persprijzen dat zo’n speciale prijs uitgereikt werd. Jos Clijsters, voorzitter van de raad van bestuur van Belfius, stond er op om zelf deze prijs aan te kondigen en uit te reiken. ‘Het klinkt wat raar dat een bankier dit zegt’, opende Clijsters, ‘maar het is gemeend: dit LuxLeaks-project gaat naar de kern van het journalistieke métier. Jullie zijn het geweten van de maatschappij.’

Achteraf zei Clijsters nog dat hij uitermate opgetogen was over de beslissing van de jury om LuxLeaks een prijs buiten categorie te geven, omdat het journalistieke project zélf ook buiten categorie was. De crossmediale samenwerking, de internationale samenwerking en vooral de volgehouden journalistieke deontologie hadden de bankier verrast en verblijd. ‘De gepubliceerde artikels hielden consequent vol dat –voor zo ver de journalisten konden achterhalen- er geen illegale praktijken werden blootgelegd, maar dat het volle besef van wat er werkelijk gebeurde wél de vraag opwierp of de maatschappij dit soort praktijken wel kan en mag tolereren.’

Die laatste vraag was voor Clijsters zelf retorisch: hij vindt dat veel van wat Luxleaks blootlegde niét getolereerd zou mogen worden, en was daarom opgetogen met een journalistiek project dat de juiste vragen internationaal op de agenda zette.

Jos Clijsters: ‘Jullie zijn het geweten van de maatschappij.’

Ook Marina Walker van ICIJ was op de prijsuitreiking. Ze is in Brussel voor een meerdaagse conferentie over data-journalistiek. Zij bedankt het Belgische team –Kristof Clerix (MO*), Lars Bové (De Tijd) en Xavier Counasse (Le Soir)- voor de voorbeeldige samenwerking. ‘Als journalistieke ego’s plaats maken voor collegiale samenwerking worden onvoorstelbare zaken mogelijk’, zei ze.

Voor deze editie van de Belfius-persprijzen waren er meer dan 200 kandidaturen voor 14 categorieën in de 3 landstalen en verdeeld over de verschillende media – schrijvende pers, audiovisuele pers en internet – waarbij 2 specifieke thema’s die Belfius na aan het hart liggen: de lokale informatie en de financieel-economische pers.

Het volledige LuxLeaks-dossier kan je hier herlezen of ook als MO*paper gratis downloaden.